Według najnowszego raportu „Studenci na rynku nieruchomości”, opracowanego przez AMRON-SARFiN, ponad połowa studentów wydaje obecnie ponad 1000 zł miesięcznie na pokój, akademik lub mieszkanie. Szczególnie godne uwagi jest tempo wzrostu transferów przekraczających 1500 zł miesięcznie. Nadal utrzymuje się trend poszukiwania mieszkań na ostatnią chwilę, a rzadkie negocjacje cenowe sugerują, że jest to rynek najemców.
Za niecały tydzień około 1,3 miliona studentów rozpocznie rok akademicki 2025/2026. Większość z nich będzie mieszkać w wynajętym pokoju, mieszkaniu lub akademiku, po raz pierwszy lub drugi. Dane z raportu „Studenci na rynku nieruchomości” wskazują, że w ubiegłym roku 37% studentów, czyli blisko 475 000 osób, mieszkało w wynajmowanych mieszkaniach.
Prawie co piąty (22%) student mieszkał w akademiku , a większość (18%) w akademiku uniwersyteckim. Podobnie jak w roku poprzednim, 8% studentów miało własne, oddzielne mieszkanie.
Aż 87% studentów płacących za mieszkanie (87%) dzieliło swoją przestrzeń życiową i koszty ze współlokatorami. Zdecydowana większość (52%) mieszkała z jednym współlokatorem. Trzynaście procent ankietowanych mieszkało samotnie , a ponad połowa z nich mieszkała w kawalerkach.
Mimo to co czwarty respondent nie miał własnego pokoju i zamiast tego zdecydował się na dzielenie go ze współlokatorem. W połowie przypadków te wspólne pokoje miały powierzchnię zaledwie kilku metrów kwadratowych.
Szybkie oferty last minute
W ubiegłym roku akademickim trend poszukiwania mieszkań na ostatnią chwilę wśród studentów stał się jeszcze bardziej widoczny niż w latach ubiegłych. Wrzesień pozostał miesiącem szczytowym pod względem liczby studentów poszukujących akademików – 40% polskich studentów sfinalizowało umowy najmu.
Co szósty (17%) student wynajmował mieszkanie w trakcie roku akademickiego – w październiku. Taki sam odsetek respondentów wynajmował mieszkania w sierpniu.
Prawie połowa ankietowanych (46%) znalazła mieszkanie w ciągu dwóch tygodni. Jedna trzecia studentów obejrzała tylko jedną nieruchomość przed podpisaniem umowy najmu. Co ciekawe, 14% respondentów nie obejrzało żadnego mieszkania przed podpisaniem umowy. Dodatkowo co dziesiąty student (9%) był bardziej wymagający (lub uznał, że powinien) i wymagał co najmniej sześciu wizyt w nieruchomości.
Ponad połowa ankietowanych szukała ofert wynajmu za pośrednictwem platform reklamowych, a tylko jedna na sto osób korzystała z pomocy agencji nieruchomości.
Podobnie jak w roku poprzednim, większość studentów (62%) zdecydowała się lub została zmuszona do podpisania tradycyjnej pisemnej umowy najmu. Co ósmy (12%) zawarł umowę najmu okazjonalnego. Jednak tylko około 1% wybrało umowy instytucjonalne. Od kilku lat odsetek studentów wynajmujących pokój lub mieszkanie na podstawie umowy ustnej utrzymuje się na poziomie około 10%.
Za depozyt i bez negocjacji
Negocjacje cenowe stały się rzadsze. Ponad czterech na pięciu ankietowanych studentów (86%) zaakceptowało cenę zaproponowaną przez wynajmującego. Jedynie 8% studentów zdołało wynegocjować niższą cenę. Z kolei 6% respondentów znalazło się w niekorzystnej sytuacji.
Odsetek umów, w których nie żądano kaucji, nieznacznie wzrósł w porównaniu z rokiem poprzednim i wynosi obecnie 21%. W połowie umów (49%) kaucja stanowiła równowartość miesięcznego czynszu.
Ceny mieszkań i pokoi rosną
Chociaż w poprzednim roku oczekiwania najemców rosły wolniej niż inflacja CPI, zaobserwowano znaczący wzrost liczby studentów, których wydatki na mieszkanie przewyższyły te z roku poprzedniego.
Ponad połowa ankietowanych studentów (54%) poniosła koszty przekraczające 1000 zł miesięcznie za pokój, akademik lub mieszkanie. Stanowiło to wzrost w porównaniu z 38% w roku poprzednim.
Najczęściej występująca stawka (23%), podobnie jak w roku ubiegłym, mieściła się w przedziale 750–1000 zł. W porównaniu z latami ubiegłymi najbardziej wzrósł udział czynszów powyżej 1500 zł (19%, wzrost o 7 punktów procentowych r/r) oraz w przedziale cenowym 1250–1500 zł (18%, wzrost o 8 punktów procentowych r/r).
W przypadku mieszkania jednoosobowego średni koszt miesięczny wyniósł 2134 zł, za pokój w prywatnym akademiku średni koszt wynosił 1858 zł, za pokój jednoosobowy w akademiku średni koszt wynosił 808 zł, a za pokój w mieszkaniu średni koszt wynosił 1265 zł.
AMRON-SARFiN
Można by przypuszczać, że dzielenie pokoju ze współlokatorem zmniejszy wydatki o połowę. Jednak rzeczywistość jest daleka od prawdy. Według danych AMRON-SARFiN, pokój w mieszkaniu dzielonym ze współlokatorem kosztował średnio blisko 1000 zł miesięcznie.
Chociaż, jak już wspomniano, roczny wzrost cen najmu w większości dużych miast Polski był wolniejszy niż wskaźnik inflacji CPI, ceny w wielu miejscach nadal rosną – zazwyczaj w przedziale 0,5–4% rok do roku. Według Otodom Analytics, łatwiej zaobserwować spadek średnich cen ofertowych większych mieszkań.
W większości przypadków jednak odpowiedzialność za koszty wynajmu nie spoczywała na samych studentach studiów stacjonarnych, lecz na ich rodzicach (77%). Odsetek ten znacząco wzrósł, w porównaniu z 64% rok wcześniej. Co trzeci student samodzielnie radził sobie z opłacaniem czynszu (34% w porównaniu z 37% w roku poprzednim). Stypendium pomogło co piątemu respondentowi w pokryciu kosztów wynajmu (-2 punkty procentowe rok do roku), a tylko 0,4% studentów sfinansowało czynsz z kredytu studenckiego.
