Zdjęcie: Adobe Stock
Zgodnie z wynikami metaanalizy opublikowanej w czasopiśmie JAMA Neurology, stosowanie leków naśladujących GLP-1 może zapewnić ochronę przed demencją.
Demencja jest jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie, a prognozy wskazują, że do 2030 roku może na nią zachorować około 75 milionów osób. Cukrzyca jest istotnym czynnikiem ryzyka demencji, a także udaru niedokrwiennego, który może być powiązany z otępieniem naczyniopochodnym.
Leki imitujące funkcję hormonu GLP-1, w tym semaglutyd (sprzedawany jako Ozempic i Wegovy), liraglutyd i eksenatyd, są określane jako agonisty lub analogi GLP-1 i są wykorzystywane w leczeniu cukrzycy i wspomaganiu utraty wagi. Poprzednie badania wskazały na niewielki spadek ryzyka demencji związanego z tymi lekami, ale wnioski te wyciągnięto na podstawie badań obserwacyjnych analizujących dokumentację medyczną.
Catriona Reddin i jej zespół z Uniwersytetu w Galway w Irlandii przeprowadzili metaanalizę obejmującą 26 badań klinicznych z udziałem ponad 160 000 uczestników (doi:10.1001/jamaneurol.2025.0360).
Te randomizowane badania porównywały leki z placebo przez okres co najmniej sześciu miesięcy u osób z cukrzycą typu 2, u których nie zdiagnozowano jeszcze demencji ani upośledzenia funkcji poznawczych. Analiza wykazała, że stosowanie tych leków znacząco obniżyło ryzyko wystąpienia jakiejkolwiek formy demencji w porównaniu z grupą placebo. Odkrycie to nie dotyczyło innej kategorii leków obniżających poziom glukozy we krwi, inhibitorów SGLT2 (kotransportera sodowo-glukozowego 2), które promują zwiększone wydalanie cukru z moczem.
Chociaż dokładny mechanizm pozostaje nieznany, naukowcy zakładają, że analogi GLP-1 mogą pomóc w utrzymaniu zdrowia poznawczego poprzez redukcję stanu zapalnego, zapobiegając w ten sposób obumieraniu neuronów.
Ponadto analogi GLP-1 mogą zapewniać ochronę przed problemami sercowo-naczyniowymi, takimi jak gromadzenie się blaszek miażdżycowych w tętnicach i nadciśnienie, które mogłyby przyczynić się do wystąpienia demencji.
Paweł Wernicki (PAP)
pasek pmw/
