Zdjęcie: materiały prasowe
Robotyczne ramię TITAN ma ułatwiać inspekcję, naprawę i ulepszanie satelitów na orbicie. Ta innowacyjna konstrukcja pochodzi z warszawskiej firmy PIAP Space i została opracowana w ramach projektu Europejskiej Agencji Kosmicznej. Prototyp inżynieryjny ramienia został już przetestowany w warunkach, które odtwarzają warunki panujące na orbicie.
Obecnie wokół Ziemi krążą tysiące obiektów aktywnych i nieaktywnych, a ich liczba rośnie z roku na rok. Ryzyko kolizji i awarii wzrasta ze względu na rosnącą gęstość obiektów w kosmosie. W związku z tym rozwój zautomatyzowanych technologii inspekcji i serwisowania na orbicie stał się najwyższym priorytetem dla Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) i szerszego sektora lotnictwa i kosmonautyki, co podkreślono w komunikacie prasowym przekazanym PAP w środę.
W przeszłości, gdy satelita warty miliony euro ulegał awarii, konieczne było jego deorbitowanie i zastąpienie innym kosztownym satelitą. Teraz PIAP Space, spółka zależna Łukasiewicz – Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów, ogłosiła pomyślne zakończenie budowy i testów prototypu narzędzia TITAN.
„Dzięki ramieniu robota TITAN (…) możliwe będzie inspekcja, naprawa i modernizacja satelitów bezpośrednio na orbicie. (…) Projekt, finansowany w ramach kontraktu ESA o wartości 2,6 mln EUR (…), pomyślnie przeszedł komplet testów w środowisku symulującym rzeczywiste warunki orbitalne. Technologia jest teraz przygotowana do następnej fazy – integracji z misjami obsługi przestrzeni kosmicznej”, czytamy w komunikacie.
Jak wyjaśniono, TITAN można zamontować na satelicie serwisowym, co umożliwia mu przeprowadzanie inspekcji, przechwytywanie innego satelity lub wymianę jego komponentów, między innymi. Ramię ma zasięg do 2 metrów i jest bardzo precyzyjne, oferując dokładność pozycjonowania 0,5 mm i dokładność orientacji 0,1 stopnia.

Dodatkowo TITAN może być wyposażony w różne końcówki, chwytaki i manipulatory dostosowane do konkretnych misji. Urządzenie to może ułatwiać zadania takie jak przechwytywanie satelitów, naprawy lub tankowanie, między innymi.
„TITAN to najbardziej zaawansowany manipulator robotyczny opracowany w Polsce i prawdopodobnie jeden z najbardziej zaawansowanych tego typu w Europie. Zaprojektowaliśmy go nie tylko pod kątem precyzji, ale także wszechstronności. Jego modułowa konstrukcja pozwala na dostosowanie go do różnych zastosowań – zarówno orbitalnych, jak i eksploracyjnych. Ponadto odpowiednie uszczelnienia strukturalne pozwolą mu działać w zapylonych środowiskach, takich jak pokryte regolitem powierzchnie Księżyca, torując drogę do jego zastosowania w misjach eksploracji planet” – stwierdził Paweł Paśko, kierownik Sekcji Mechatroniki w PIAP Space, cytowany w komunikacie.
Prace nad projektem TITAN trwają w ramach projektu IOSHEX (In Orbit Servicing HEXagonal module), prowadzonego przez SAB Aerospace we współpracy z ESA. Inicjatywa ta przewiduje, że polskie ramię robotyczne lub jego warianty będą składać i rozmontowywać używane komponenty satelity i przenosić je do pojazdu Space Rider – bezzałogowego, wielokrotnego użytku systemu transportu kosmicznego. Moduł IOSHEX będzie pełnić funkcję stacji serwisowej na orbicie, podczas gdy Space Rider będzie transportować nowe komponenty z Ziemi i zwracać używane części do recyklingu.

Według komunikatu prasowego systemy takie jak TITAN mogłyby stać się operacyjne w kosmosie już w tej dekadzie.
Prototyp urządzenia zostanie zaprezentowany podczas konferencji ESA Space Security Conference w Warszawie, która odbędzie się w dniach 14-15 kwietnia. (PAP)
abu/ agt/