Właściciele nieruchomości, których grunty zostały wywłaszczone pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego, będą mieli możliwość ubiegania się o zaliczkę w wysokości do 85 proc. odszkodowania – przewiduje projekt nowelizacji specustawy dotyczącej CPK, który w poniedziałek został opublikowany na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.
Proponowana zmiana przepisów dotyczących Centralnego Portu Komunikacyjnego przewiduje, że zaliczki będą wypłacane w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.
Jak zauważono w Ocenie skutków regulacji (RIA), obowiązujące ramy prawne nie zapewniają formalnego związku między wywłaszczeniem a wypłatą odszkodowania, co może prowadzić do sytuacji (często obserwowanych w procesach inwestycyjnych regulowanych innymi ustawami szczególnymi), w których wywłaszczone osoby nie otrzymają zaliczki na poczet odszkodowania przed koniecznością opuszczenia nieruchomości.
„Zatem z czysto praktycznego punktu widzenia pierwsze środki na koncie pozbawionego majątku będą dostępne znacznie szybciej niż na mocy obecnych przepisów” – czytamy w uzasadnieniu zmian.
OSR podkreśliło, że nowe przepisy mają na celu wzmocnienie ochrony prawnej osób, których dotyczy decyzja o lokalizacji, poprzez wyeliminowanie ryzyka zmuszenia ich do opuszczenia nieruchomości przed otrzymaniem odszkodowania.
W propozycji wskazano, że wymóg przeniesienia własności wejdzie w życie 120 dni po ustaleniu kwoty odszkodowania.
Nadchodząca nowelizacja umożliwi również gubernatorowi nadanie decyzji lokalizacyjnej statusu natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że po jej wydaniu rozpocznie się proces rekompensaty, co umożliwi spółce celowej CPK zarządzanie nieruchomością w celu uzyskania pozwoleń na budowę — bez konieczności fizycznego przejęcia jej w posiadanie.
Obecnie spółka CPK pozyskuje grunty pod budowę lotniska w ramach Programu Dobrowolnego Wykupu, do którego zgłoszono 95 proc. nieruchomości mieszkalnych i 88 proc. gruntów.
Właściciele, którzy zdecydują się na dobrowolną sprzedaż swojej ziemi i domów, mają zagwarantowaną sprzedaż z premią w wysokości +40% wartości budynku i +20% wartości ziemi. Alternatywnie istnieje opcja wyceny, która odzwierciedla koszt odtworzenia nieruchomości bez uwzględnienia amortyzacji, co oznacza, że firma rekompensuje tak, jakby 100-metrowy dom z lat 60. był nowy i tej samej wielkości.
Mieszkańcy objęci programem PDN mogą także liczyć na szereg świadczeń, m.in. pomoc finansową i organizację przeprowadzki mienia przez spółkę CPK, pełne pokrycie kosztów obsługi prawnej transakcji, a dla zainteresowanych także konsultacje, kursy i szkolenia zawodowe.
Program CPK ma na celu budowę centralnego lotniska położonego między Warszawą a Łodzią, wzdłuż sieci kolei dużych prędkości. Nowe lotnisko ma początkowo obsłużyć 34 mln pasażerów rocznie i jest zaprojektowane z myślą o elastycznej, długoterminowej rozbudowie zgodnie z popytem rynkowym i prognozami rozwoju.
Zgodnie z ustalonym harmonogramem budowa lotniska CPK w gminach Baranów, Wiskitki i Teresin ma rozpocząć się w 2026 roku. Do 2031 roku lotnisko ma uzyskać niezbędne certyfikaty, a do 2032 roku ma być gotowe do użytku, co zbiegnie się z uruchomieniem pierwszego odcinka polskiej sieci kolei dużych prędkości Warszawa – CPK – Łódź. Przewidywany całkowity koszt inwestycji do 2032 roku wynosi 131,7 mld zł. (PAP)
pif/ mmu/
