Zdjęcie: Adobe Stock
Do tej pory neurochirurg dr Wojciech Nowak poinformował, że 33 młodych pacjentów przeszło operacje mózgu przy użyciu techniki małoinwazyjnej w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, bez konieczności otwierania czaszki. Podejście to jest stosowane w leczeniu guzów mózgu, obszarów wywołujących padaczkę i tzw. naczyniaków jamistych.
Specjalista podzielił się tymi informacjami podczas konferencji zatytułowanej „Onkologia 2025. Perspektywy”, która odbyła się pod auspicjami Polskiej Unii Onkologicznej i Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Omówiono najnowsze terapie dostępne w Polsce w leczeniu raka.
Dr Wojciech Nowak z Kliniki Neurochirurgii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie przedstawił najnowsze wyniki operacji przeprowadzonych na głęboko położonych strukturach mózgowych z wykorzystaniem nowatorskiej, małoinwazyjnej metody znanej jako laserowa ablacja termiczna sterowana rezonansem magnetycznym (LITT – Laser Interstitial Thermal Therapy).
Zespół pod kierownictwem dr Nowaka przeprowadził pierwszy tego typu zabieg w Polsce w październiku 2022 r. u 10-letniego chłopca, u którego zdiagnozowano guz mózgu. Od tego czasu wykonano operacje u 33 młodych pacjentów w wieku od 2 do 18 lat, z następującymi schorzeniami: guzy mózgu (o niższym stopniu złośliwości), hamartoma podwzgórza (wrodzona nienowotworowa zmiana prowadząca do napadów padaczkowych charakteryzujących się napadami śmiechu), dysplazja korowa (częsta przyczyna lekoopornej padaczki u dzieci) oraz naczyniaki jamiste (łagodne guzy naczyniowe).
„Laserowa ablacja termiczna jest metodą mało inwazyjną” – stwierdził dr Nowak. Umożliwia ona bardzo dokładne niszczenie zmian wewnątrzczaszkowych poprzez wykorzystanie energii lasera o wysokiej temperaturze. Zabieg przeprowadzany jest pod nadzorem rezonansu magnetycznego, co pozwala na ocenę skuteczności metody w czasie rzeczywistym i niezbędne korekty.
Proces rozpoczyna się od ostrożnego umieszczenia cienkiego lasera w obszarze operacyjnym wewnątrz czaszki, bez konieczności otwartej procedury, takiej jak w przypadku guza mózgu. Po znieczuleniu pacjent jest umieszczany w aparacie do obrazowania metodą rezonansu magnetycznego, gdzie lekarze obserwują wyniki obrazowania i rozpoczynają terapię laserową, kontrolując jej postęp i stopień zniszczenia tkanek, w tym tkanki guza nowotworowego.
Jak wyjaśnił pediatra neurochirurg z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, niszczenie dotkniętych tkanek za pomocą lasera może być stopniowe lub natychmiastowe, w zależności od zastosowanej temperatury — od 40-59 stopni Celsjusza do 60-100 stopni Celsjusza. System obrazowania metodą rezonansu magnetycznego jest wyposażony w urządzenie, które wykrywa zmiany temperatury w leczonych tkankach (bez bezpośredniego pomiaru).
Dr Nowak wskazał, że tę technikę można stosować w przypadku guzów o niższym lub wyższym stopniu złośliwości. Jednak zmiany muszą mieć regularne kształty, a ich średnica nie powinna przekraczać 2 cm (przy użyciu pojedynczego światłowodu). „Tę procedurę można powtarzać i nie wyklucza ona zastosowania innych metod — takich jak radioterapia lub konwencjonalna neurochirurgia” — podkreślił specjalista.
Termiczna ablacja laserowa powoduje mniej powikłań pooperacyjnych, a tylko u 15 procent pacjentów występują krwiaki podtwardówkowe (nagromadzenie krwi między oponą twardą a pajęczynówką). „Rekonwalescencja jest również szybsza” – zauważył dr Nowak. Dziesięcioletni chłopiec, który był pierwszym pacjentem, który przeszedł tego typu operację w Centrum Zdrowia Dziecka, został wypisany ze szpitala po zaledwie dwóch dniach.
Laserowa termiczna ablacja mózgu jest również przeprowadzana u pacjentów dorosłych. Pierwszy taki zabieg usunięcia guza mózgu w Polsce wykonali w czerwcu 2021 roku specjaliści ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Druga laserowa termiczna ablacja mózgu miała miejsce we wrześniu 2023 roku u 49-letniego pacjenta z guzem mózgu w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Poznaniu.
Zbigniew Wojtasiński (PAP)
zbw/ pasek/
