Badania wykazały, że lek GLP-1 może pomóc w opanowaniu obsesyjnego głodu

Naukowcy twierdzą, że u kobiety zmagającej się z otyłością, która nie potrafiła się oprzeć jedzeniu tłustych potraw, zaobserwowano spadek łaknienia po zażyciu tirzepatidu, leku odchudzającego GLP-1 stosowanego w leczeniu Mounjaro i Zepbound.

Badania funkcji mózgu kobiety wskazują, że lek wyciszył to, co naukowcy nazywają „szumem żywieniowym” – aktywność mózgu związaną z niekontrolowanym apetytem.

Jednakże te zakłócenia w postrzeganiu jedzenia spowodowane przyjmowaniem leków ustępowały po kilku miesiącach, co sugeruje, że tyrzepatytu nie jest trwałym rozwiązaniem takich schorzeń, jak objadanie się.

„Mimo że w badaniu wykorzystano dane tylko jednej osoby przyjmującej tyrzepatid, dostarcza ono przekonujących danych na temat tego, w jaki sposób inhibitory GLP-1 i GIP zmieniają sygnały elektryczne w mózgu” – powiedział współautor badania, Wonkyung Choi, doktorant na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Pensylwanii w Filadelfii.

„Te spostrzeżenia powinny zainspirować dalsze badania nad opracowaniem metody leczenia lepiej dostosowanej do impulsywnych cech otyłości i powiązanych z nią zaburzeń odżywiania, która będzie bezpieczna i długotrwała” – powiedział Choi w komunikacie prasowym uniwersytetu.

Badania wykazały, że leki będące agonistami GLP-1 działają częściowo poprzez hamowanie sygnałów apetytu w mózgu. Wielu użytkowników zauważyło również, że leki te pomagają w hamowaniu innych zaburzeń związanych z głodem alkoholowym, takich jak nadużywanie alkoholu.

Choi i jej współpracownicy od dawna badają otyłość i utratę kontroli nad jedzeniem, co obejmuje m.in. objadanie się.

W nowym badaniu skupiono się konkretnie na hałasie związanym z jedzeniem, czyli stanie, w którym ludzie nieustannie myślą o jedzeniu.

Zdaniem autorów badania hałas towarzyszący jedzeniu jest niezwykle powszechny wśród osób zmagających się z zaburzeniami odżywiania, takimi jak objadanie się, anoreksja czy bulimia, a nawet 60 procent osób cierpiących na otyłość również skarży się na hałas towarzyszący jedzeniu.

„Opracowywanie nowych metod leczenia tych pacjentów jest niezwykle ważne” – wyjaśnia dr Casey Halpern, starszy autor badania, profesor neurochirurgii i kierownik Oddziału Neurochirurgii Stereotaktycznej i Czynnościowej na Uniwersytecie Pensylwanii.

Uważa się, że neurologiczne korzenie szumu żywieniowego tkwią w jednym z „ośrodków nagrody” w mózgu – jądrze półleżącym. Funkcja NAc jest silnie powiązana z impulsywnością i poszukiwaniem przyjemności, a wcześniejsze badania sugerują, że zakłócenia w sygnalizacji i obwodach NAc mogą wywoływać szum żywieniowy, zauważyli naukowcy.

W ramach swoich badań zespół z Penn wykorzystał już wszczepiane elektrody mózgowe w celu monitorowania funkcji neurologicznych u czterech osób zmagających się z otyłością i utratą kontroli nad jedzeniem.

Doświadczenia 60-letniej kobiety („pacjentki 3”) opisano w nowym badaniu, którego wyniki opublikowano 17 listopada w czasopiśmie Nature Medicine.

Kobieta od dawna zmagała się z otyłością i utratą kontroli nad jedzeniem. Objawiało się to ciągłym podjadaniem i zamawianiem jedzenia na wynos, zwłaszcza słodkich lub słonych potraw, takich jak pakowane babeczki, kanapki z pieczoną wołowiną i frytki.

Mówiła, że często jadła, aż czuła się niekomfortowo syta, mimo że chciała przestać.

Miała również cukrzycę typu 2, więc przyjmowała inhibitor GLP-1, dulaglutyd (Trulicity). Jednak lek ten wydawał się nie mieć wpływu na apetyt ani na jej wagę.

Naukowcy poinformowali, że próbowała także poddać się operacji bariatrycznej, terapii behawioralnej i innych leków, które miały jej pomóc w radzeniu sobie z otyłością.

Kobieta wzięła udział w niewielkim badaniu na Uniwersytecie Pensylwanii, w którym stosowano stymulację elektryczną skoncentrowaną na NAc, aby złagodzić szumy pożywienia w mózgu. W przypadku pacjenta nr 3, ta sześciomiesięczna interwencja okazała się skuteczna, zmniejszając apetyt i ograniczając epizody objadania się, według zespołu Halperna.

Mając już elektrody w mózgach pacjentów, zespół z Penn pomyślał, że może to być rzadka okazja do zaobserwowania wpływu innego GLP-1, tirzepatidu, na NAc.

„Operacja mózgu polegająca na wszczepieniu elektrod jest inwazyjna, dlatego niezwykle rzadko bada się aktywność ludzkiego mózgu w ten sposób” – wyjaśnił Halpern w komunikacie prasowym. „Badania napędzają dalsze badania; uczestniczka przyjmowała już tirzepatid w momencie włączenia do badania, ale przed podaniem jakiejkolwiek stymulacji, co dało nam wyjątkową okazję do poczynienia fundamentalnych obserwacji na temat tego, jak lek zmienia sygnały mózgowe”.

Początkowo wyniki były obiecujące: gdy u pacjentki 3 osiągnięto pełną dawkę tirzepatytu, aktywność NAc związana z głodem w jej mózgu uległa uśpieniu, a ona sama nie miała obsesyjnych myśli na temat jedzenia.

Jednak po około pięciu miesiącach monitorowania, aktywność związana z hałasem związanym z jedzeniem zaczęła ponownie pojawiać się w jądrze półkulistym kobiety, podobnie jak ponowne pojawienie się zainteresowania jedzeniem – stwierdzili badacze.

„Inhibitory GLP-1 i GIP to niesamowite leki, które doskonale sprawdzają się w tym, do czego zostały stworzone – regulują poziom cukru we krwi u osób z cukrzycą typu 2 i wspomagają utratę masy ciała u osób otyłych” – powiedziała w komunikacie prasowym współautorka badania, Kelly Allison, profesor psychiatrii i dyrektor Centrum Wagi i Zaburzeń Odżywiania na Uniwersytecie Pensylwanii. „Te badania pokazują, że mogą być one przydatne w radzeniu sobie z obsesją na punkcie jedzenia i napadami objadania się, ale nie w ich obecnej formie”.

Halpern zgodził się, zauważając, że badania w tej dziedzinie są dopiero w powijakach.

„Chociaż wiele osób przyjmujących inhibitory GLP-1 i GIP zgłasza redukcję szumu żywieniowego, leki te nie zostały zatwierdzone przez FDA do leczenia obsesji na punkcie jedzenia i związanej z nią impulsywności” – powiedział. „W rzeczywistości ich wpływ na aktywność ludzkiego mózgu dopiero zaczyna być badany”.

Więcej informacji

Więcej informacji na temat zaburzeń odżywiania się związanych z napadami objadania się można znaleźć na stronie Narodowego Instytutu Cukrzycy, Układu Pokarmowego i Chorób Nerek.