Zdjęcie: Adobe Stock
Radykalne grupy coraz częściej wykorzystują ekosystemy gier online do indoktrynacji i werbowania jednostek, zwłaszcza nastolatków i osób podatnych na wpływy, jak opisano w niedawnym badaniu Frontiers in Psychology.
Naukowcy z Anglia Ruskin University (Wielka Brytania) zauważyli, że chociaż większość gier oferuje nieszkodliwe formy rozrywki, powiązane z nimi interaktywne przestrzenie — w tym fora dyskusyjne, transmisje na żywo i systemy wiadomości — są wykorzystywane przez radykalne frakcje do rozpowszechniania swoich poglądów i werbowania członków.
Badanie obejmowało obszerne dialogi z opiekunami społeczności graczy, specjalistami ds. cyfrowych oraz profesjonalistami zajmującymi się zwalczaniem brutalnego ekstremizmu. Uwzględniono również analizy wytycznych platform i badania naukowe.
Wyniki wykazały, że centra komunikacyjne, takie jak Discord, Twitch i Steam – a nie same gry – stanowią wylęgarnię wiadomości o charakterze ekstremistycznym. Platformy umożliwiające interakcje w czasie rzeczywistym, takie jak czaty głosowe czy transmisje wideo na żywo, zostały uznane za szczególnie podatne na ataki.
Zmilitaryzowane motywy i agresywne style wizualne w niektórych gatunkach gier, zwłaszcza symulatorach walki, podobno przyciągają uwagę ekstremistów. Takie środowiska sprzyjają budowaniu więzi między graczami poprzez wspólne cele, ułatwiając im drogę do ideologicznego porozumienia.
Eksperci opisali taktykę „lejka”, w której radykalne grupy przekierowują użytkowników ze ściśle monitorowanych sieci, takich jak Facebook, do przestrzeni podlegających luźnym regulacjom. Pierwszy kontakt często obejmuje nieszkodliwe lub satyryczne materiały z ukrytymi odniesieniami do ekstremizmu. Wraz z przenoszeniem się interakcji na mniej nadzorowane kanały, ekspozycja na radykalne poglądy nasila się. Młodzież okazuje się szczególnie podatna na tę stopniową manipulację.
Udokumentowane materiały o charakterze ekstremistycznym zawierały głównie ideologie oparte na nienawiści: symbolikę neonazistowską, mity o wyższości rasowej, dyskryminację ze względu na płeć, retorykę anty-LGBTQ, negowanie Holokaustu i bezpodstawne teorie spiskowe. Pojawił się również gwałtowny podziw dla ataków na kampusy, pomimo naruszenia większości umów użytkownika.
Treści o charakterze ekstremistycznym islamistycznym pojawiały się rzadziej niż treści skrajnie prawicowe. Obie kategorie często omijają moderację poprzez ewoluujący slang i symbolikę.
Do aktów przemocy w świecie rzeczywistym powiązanych z platformami gier zaliczają się m.in. dzienniki Discorda dotyczące strzelaniny w Buffalo w 2022 r., koordynacja działań skrajnej prawicy podczas śmiertelnego wiecu w Charlottesville w 2017 r., atak na synagogę w Niemczech w 2019 r. oraz zamieszki w Kapitolu w 2021 r., do których doszło podczas transmisji strumieniowej, np. DLive.
Pracownicy platformy, z którymi przeprowadzono wywiady, wyrazili frustrację z powodu niespójnego egzekwowania prawa, zaniżania liczby gróźb wobec organów ścigania oraz wyrafinowanych taktyk użytkowników mających na celu uniknięcie wykrycia. Chociaż narzędzia sztucznej inteligencji wspomagają moderację, mają problemy z sarkazmem, zagadkowymi memami i frazami o podwójnym znaczeniu.
Badacze apelowali o głębszą współpracę między władzami a społecznościami graczy, aby zrozumieć dynamikę subkultur. Podkreślali potrzebę edukacji rodzin i edukatorów na temat ryzyka radykalizacji cyfrowej oraz usprawnienia mechanizmów zgłaszania. Wielu użytkowników nie zna procedur zgłaszania lub wątpi w ich skuteczność.
Współautor, dr William Allchorn, zauważył, że mniejsze platformy związane z grami są poddawane mniejszej kontroli niż duże sieci społecznościowe, pomimo podobnych zagrożeń. Opowiadał się za udoskonaleniem zarówno zautomatyzowanych systemów, jak i nadzoru ludzkiego, a jednocześnie za rewizją polityki platform, aby uwzględnić prawnie niejednoznaczne, ale szkodliwe treści.
„Proaktywne działania przynoszą rezultaty — platformy dysponują niewykorzystanym potencjałem, który pozwala im na zakłócanie działania sieci ekstremistów” — stwierdził.
Katarzyna Czechowicz (PAP)
czapka/ zan/
