Próba skróconego czasu pracy potrwa od 15 do 18 miesięcy, a wytyczne dotyczące uczestnictwa zostaną ujawnione do 30 czerwca, jak stwierdziło Ministerstwo Rodziny i Pracy w odpowiedzi na zapytanie parlamentarne. Oczekuje się, że proponowane zmiany legislacyjne nastąpią po zakończeniu pilotażu.
W kwietniu poseł Janusz Cieszyński (PiS) złożył interpelację do Ministerstwa Pracy, pytając o aktualny stan reformy dotyczącej długości tygodnia pracy. Poprosił również o informacje na temat potencjalnych modeli ocenianych zmian (np. czterodniowy tydzień pracy lub wydłużony czas wolny). Ponadto zapytał, jak oceniane będą skutki takich zmian.
„Proponowana reforma i skrócenie tygodnia pracy budzą pytania dotyczące jej wpływu na gospodarkę, produktywność pracy i wykonalność reorganizacji systemu edukacyjnego. Istniejący niedobór 25 000 nauczycieli budzi obawy co do wykonalności takiego modelu” – zauważono w interpelacji.
„Wytyczne dotyczące pilotażu dotyczącego pracy w skróconym wymiarze godzin zostaną ogłoszone do 30 czerwca 2025 r.”
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) podkreśliło w swojej odpowiedzi, że ogólnokrajowy program pilotażowy skróconego czasu pracy został ogłoszony pod koniec kwietnia tego roku. „Wytyczne dotyczące pilotażu skróconego czasu pracy zostaną ogłoszone do 30 czerwca 2025 r. Rekrutacja do programu będzie kontynuowana w nadchodzących miesiącach” – wyjaśniło.
Podkreślono, że „udział w pilotażu jest całkowicie dobrowolny i umożliwi zainteresowanym pracodawcom eksperymentowanie z różnymi formami skróconego czasu pracy (dziennego, godzinowego lub opartego na zwiększonej liczbie dni urlopowych) dostosowanymi do unikalnego charakteru ich działalności”.
Wyjaśniono ponadto, że „dopiero w oparciu o wnioski płynące ze zgromadzonych doświadczeń możliwe będzie sformułowanie propozycji wdrożenia konkretnych modeli skróconego czasu pracy, mających zastosowanie do wszystkich pracowników i/lub poszczególnych grup zawodowych”.
„Ten pilotaż jest pierwszą tego typu inicjatywą w naszym regionie Europy. Jego czas trwania wyniesie co najmniej 15 i nie więcej niż 18 miesięcy” – dodano.
Postępy prac pilotażowych będą na bieżąco monitorowane przez Zespół ds. Skróconego Czasu Pracy, który zostanie utworzony w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Po zakończeniu pilotażu zespół opracuje szczegółowe propozycje legislacyjne i zalecenia dotyczące ich wdrożenia, biorąc pod uwagę specyfikę różnych branż i sektorów gospodarki.
Kraje europejskie, w których tydzień pracy jest krótszy niż 40 godzin
Jak wspomniano w odpowiedzi na interpelację posła Cieszyńskiego, „ustawowe godziny pracy krótsze niż 40-godzinny tygodniowy model istnieją we Francji (35 godzin tygodniowo), Belgii (38 godzin tygodniowo) i Danii (37 godzin tygodniowo). Kraje te mogą pochwalić się wysokim poziomem rozwoju, znacznym PKB i wzrostem gospodarczym”.
Wyjaśniono również, że „po wprowadzeniu skróconego czasu pracy PKB per capita Francji wzrosło o 81%. Trend wzrostu PKB utrzymywał się powyżej 3% aż do światowego kryzysu finansowego w 2008 r., a następnie spadł do 2%, a w ostatnich latach po pandemii wzrósł do 5%. Wzrost PKB z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej wynosił średnio 3,7% w latach 1990–1999 i 3,8% w latach 2000–2023”.
„Wskaźniki te wyraźnie pokazują, że wprowadzenie skróconego czasu pracy nie wpłynęło negatywnie na wzrost gospodarczy Francji” – oświadczyło ministerstwo.
„Pracownicy pracujący krócej odczuli poprawę samopoczucia psychicznego i fizycznego”
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało również o planach przygotowania raportu podsumowującego szeroko zakrojone prace analityczne i koncepcyjne, opartego na obecnie dostępnych danych, które wskazują, że skrócenie czasu pracy przynosi liczne korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom.
„Należy zauważyć, że pracownicy, którzy pracowali mniej godzin, doświadczyli poprawy zdrowia psychicznego i fizycznego, mieli więcej czasu na rozwój osobisty i zgłosili znaczną poprawę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Analizy wskazały również, że ich pracodawcy zaobserwowali zwiększoną wydajność pracy, zmniejszenie liczby zwolnień lekarskich, nieobecności osobistych i wypadków w miejscu pracy. Ponadto stali się bardziej konkurencyjni, a rotacja pracowników znacznie spadła” – wyjaśniono.
