W 45. rocznicę istnienia Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Polsce przez cały rok będą miały miejsce różne wydarzenia upamiętniające wkład Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Obejmą one wyścig, historyczną grę terenową, bal, konferencję i koncert. 
Marek Kozubal
Studencki odpowiednik Solidarności obchodzi 45-lecie swojego istnienia. Z tej ważnej okazji – jak powiedziała Martyna Klasa, przewodnicząca Zarządu Krajowego NZS – zorganizowane zostaną liczne wydarzenia. Bieg 45-lecia NZS zaplanowano na 12 kwietnia w Poznaniu, po którym nastąpi historyczna gra terenowa w Gdańsku 24 kwietnia, a 3. Bal NZS 26 kwietnia. Konferencja historyczna ma się odbyć w Krakowie w dniach 5-7 maja. Ponadto 22 września w Warszawie zostanie odsłonięty mural, a w październiku zaplanowano koncert.
Odznaczenia dla aktywistów NZS
Niedawno kilkudziesięciu byłych działaczy NZS z lat 1980-1989 otrzymało Krzyż Wolności i Solidarności na Politechnice Warszawskiej. Wśród odznaczonych znalazł się nasz redakcyjny kolega Krzysztof Adam Kowalczyk, który kieruje działem ekonomicznym „Rzeczpospolitej”. W latach 1984-1986 kolportował niezależne czasopisma i publikacje na Politechnice, a jesienią 1987 roku wstąpił do podziemnej struktury Zjazdu Uczelni NZS na Politechnice Warszawskiej. 23 maja 1988 roku został członkiem tajnej Komisji Uczelni NZS Politechniki Warszawskiej, a w październiku tego samego roku wszedł w skład jawnie działającego Komitetu Organizacyjnego. Od 24 lutego 1989 roku był związany z Tymczasową Komisją Uczelni NZS i był również jednym z wydawców podziemnego pisma Stowarzyszenia „Bratnia Pomoc”.
Założenie Niezależnego Stowarzyszenia Studentów
Ważne jest, aby zauważyć, że we wrześniu 1980 r., tuż po podpisaniu Porozumień Sierpniowych, przedstawiciele grup studenckich zebrali się na Politechnice Warszawskiej, aby omówić utworzenie uniwersytetu będącego odpowiednikiem Solidarności. Miesiąc później odbył się Zjazd Delegatów Komitetów Założycielskich Niezależnych Organizacji Studenckich, na którym podjęto decyzję o utworzeniu NZS.
20 października 1980 r. Krajowy Komitet Założycielski złożył wniosek o rejestrację NZS do Sądu Wojewódzkiego w Warszawie, ale wniosek ten został odrzucony przez sąd 13 listopada 1980 r. W odpowiedzi studenci rozpoczęli protesty na uniwersytetach. W rezultacie 17 lutego 1981 r. Minister Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, prof. Janusz Górski, podjął decyzję o zarejestrowaniu Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Studenci prowadzili kampanię nie tylko na rzecz rejestracji NZS, ale także na rzecz autonomii uczelni i wolności programowej, wydłużenia studiów z czterech do pięciu lat, zniesienia cenzury w publikacjach naukowych, reorganizacji szkolenia wojskowego i przywrócenia do pracy pracowników naukowych zwalnianych z przyczyn politycznych. W kwietniu 1981 r. w Krakowie odbył się I Kongres NZS, podczas którego wybrano Krajową Komisję Koordynacyjną, a Jarosław Guzy został mianowany przewodniczącym organizacji. Wiosną 1981 roku struktury NZS powstały na wszystkich uniwersytetach w kraju. W tamtym czasie skupiały one około 80 000 członków.
Po wprowadzeniu stanu wojennego związek został zdelegalizowany, a wielu aktywistów internowano, zmuszając organizację do zejścia do podziemia. Przełomowym momentem był rok 1988, kiedy Kongres NZS doprowadził do wzmocnienia organizacji, ale dopiero we wrześniu 1989 r., po utworzeniu rządu Tadeusza Mazowieckiego, stowarzyszenie zostało ponownie zalegalizowane.
Patronat nad tymi wydarzeniami sprawuje „Rzeczpospolita”
