Zdjęcie: Adobe Stock
Ostatnio powszechnie stosowane leki stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości mogą zmniejszać skuteczność tabletek antykoncepcyjnych, ostrzega brytyjska Agencja Regulacyjna ds. Leków i Produktów Opieki Zdrowotnej.
Program Yellow Card w Wielkiej Brytanii umożliwia obywatelom zgłaszanie niepożądanych reakcji na leki. MHRA ostrzegła mieszkańców Wielkiej Brytanii na swojej stronie internetowej o możliwej nieskuteczności środków antykoncepcyjnych po 40 zgłoszeniach ciąż, do których doszło podczas stosowania leków takich jak Ozempic, Wegovy i Mounjaro.
Ozempic i Wegovy, zawierające substancję czynną semaglutyd, naśladują działanie hormonu znanego jako GLP-1, który zwiększa produkcję insuliny, spowalnia opróżnianie żołądka i hamuje apetyt.
Z drugiej strony mounjaro zawiera tirzepatid, który wpływa na inny hormon związany z apetytem i regulacją poziomu cukru we krwi – GIP.
MHRA wskazała, że Mounjaro może osłabiać skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych, takich jak pigułka, u osób z nadwagą, zalecając kobietom stosującym ten lek, aby wybrały barierowe metody antykoncepcji, takie jak prezerwatywy. The Guardian zgłosił 26 przypadków ciąż związanych z Mounjaro.
Osiem raportów dotyczyło ciąż u osób przyjmujących semaglutyd, podczas gdy dziewięć dotyczyło liraglutydu, który jest obecny w innym leku na odchudzanie, Saxenda. Chociaż raporty te nie pytały, czy ciąża była planowana, dwa sugerowały, że była nieplanowana.
Według organu regulacyjnego, leków tych należy unikać w czasie ciąży, starań o dziecko oraz karmienia piersią, ze względu na niewystarczające dane dotyczące bezpieczeństwa dotyczące potencjalnego szkodliwego wpływu na dziecko.
W pewnych sytuacjach specjaliści zalecają kobietom, które planują zajście w ciążę, kontynuowanie stosowania antykoncepcji jeszcze przez dwa miesiące po zaprzestaniu przyjmowania leków.
„Leki GLP-1 replikują naturalne hormony produkowane w jelitach, które wywołują uczucie sytości, co czyni je skutecznym rozwiązaniem dla kobiet, które chcą schudnąć. Otyłość może zmniejszyć płodność u kobiet, więc te, które mają nadwagę i stosują leki GLP-1, mogą mieć większe szanse na zajście w ciążę niż przed utratą wagi. Podejrzewamy, że wchłanianie doustnych tabletek antykoncepcyjnych może być utrudnione przez leki GLP-1, które spowalniają opróżnianie żołądka, chociaż konieczne są dalsze badania, aby to potwierdzić”, stwierdziła dr Channa Jayasena, konsultantka w dziedzinie endokrynologii rozrodu i andrologii w Imperial College Healthcare NHS Trust, cytowana przez Guardian.
„Wytyczne MHRA są praktyczne, ponieważ podkreślają, że kobiety mogą nieumyślnie zajść w ciążę podczas przyjmowania leków GLP-1. Skutki przyjmowania leków GLP-1 w czasie ciąży pozostają niejasne; wiemy jednak, że alternatywne metody odchudzania, takie jak operacja, mogą zwiększać ryzyko poronienia. Dlatego kobiety są zachęcane do podejmowania wszelkich możliwych środków ostrożności, aby zapobiec ciąży podczas przyjmowania leków GLP-1” – zauważył badacz, jak donosi gazeta.
„Te leki są zatwierdzone do leczenia określonych schorzeń i nie powinny być stosowane w celach kosmetycznych. Nie są szybkim rozwiązaniem na utratę wagi i nie zostały ocenione pod kątem bezpieczeństwa w takich kontekstach” — powiedziała dr Alison Cave, dyrektor ds. bezpieczeństwa agencji, na oficjalnej stronie internetowej MHRA.
Eksperci wskazują, że tabletka może nie wchłaniać się odpowiednio ze względu na typowe skutki uboczne związane z nowymi lekami na odchudzanie, takie jak wymioty i biegunka, a także fakt, że opóźniają one opróżnianie żołądka.
MHRA zaleca kobietom stosowanie antykoncepcji podczas przyjmowania leków GLP-1 i przez pewien okres po tym, zanim podejmą próbę poczęcia — dwa miesiące w przypadku Wegovy i Ozempic oraz jeden miesiąc w przypadku Mounjaro. Ponadto sugeruje, aby osoby przyjmujące Mounjaro wraz z doustnymi środkami antykoncepcyjnymi stosowały również prezerwatywy przez cztery tygodnie po rozpoczęciu przyjmowania leku lub rozważyły alternatywne metody, takie jak wkładka wewnątrzmaciczna lub implant.
Pacjentów zachęca się do skonsultowania się z lekarzem w sprawie ryzyka i korzyści związanych z lekami na odchudzanie oraz do zwrócenia uwagi na możliwe skutki uboczne. Leków tych nie należy kupować z nieuregulowanych źródeł, takich jak salony kosmetyczne lub media społecznościowe, ani przyjmować bez wcześniejszej konsultacji z pracownikiem służby zdrowia. Praktyka ta nie tylko naraża osoby starające się schudnąć na poważne zagrożenia dla zdrowia, ale jest również nielegalna. Jedynym pewnym sposobem na otrzymanie autentycznego leku GLP-1 jest jego zakup w licencjonowanej aptece.
Wytyczne przypominają również pacjentom, aby zwracali uwagę na objawy ostrego zapalenia trzustki, które, choć rzadkie, mogą być poważne. Głównym objawem jest silny ból brzucha, który promieniuje do pleców i utrzymuje się. Każda osoba doświadczająca tego objawu powinna natychmiast zwrócić się o pomoc lekarską.
Paweł Wernicki (PAP)
pmw/ zan/
