Zdjęcie: Adobe Stock
Według ekspertów, którzy przemawiali na konferencji prasowej w Warszawie w poniedziałek, palenie tytoniu odpowiada za połowę wszystkich zdiagnozowanych przypadków raka pęcherza moczowego. Podkreślili, że ten rodzaj raka plasuje się na szóstej pozycji wśród najczęstszych przyczyn zgonów z powodu raka w Polsce, a liczba nowych przypadków nadal rośnie, szczególnie wśród mężczyzn.
Maj został ogłoszony Miesiącem Świadomości Raka Pęcherza Moczowego.
Dr hab. Jakub Żołnierek, onkolog kliniczny związany z Kliniką Nowotworów Układu Moczowego Narodowego Instytutu Onkologii – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie, zwrócił uwagę, że w Polsce co roku diagnozuje się około 8000–8500 nowych przypadków raka pęcherza moczowego, głównie u osób w wieku 60–70 lat. Mężczyźni są czterokrotnie bardziej narażeni na rozwój tej choroby.
Ekspert wskazał, że zjawisko to może być powiązane z różnymi czynnikami ryzyka związanymi z rakiem pęcherza moczowego. Podkreślił, że palenie jest najważniejszym czynnikiem ryzyka. Aromatyczne aminy i wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne obecne w dymie papierosowym przedostają się do krwiobiegu, a następnie są filtrowane przez nerki do moczu, gdzie mogą oddziaływać na komórki nabłonka dróg moczowych i potencjalnie prowadzić do ich przekształcenia w komórki rakowe, wyjaśnił.
Prof. Paweł Krawczyk, który kieruje Pracownią Immunologii i Genetyki w Katedrze i Klinice Pneumonologii, Onkologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, dodał, że narażenie na toksyczne substancje chemiczne w miejscu pracy jest również głównym czynnikiem przyczyniającym się do tego. Jest to szczególnie istotne dla osób zatrudnionych w sektorach metalurgicznym, stalowym, wulkanizacyjnym, garbarskim i petrochemicznym.
Dr Żołnierek zauważa, że ponieważ zawody te są w zdecydowanej większości wykonywane przez mężczyzn, wyjaśnia to różnice w zapadalności na raka pęcherza moczowego.
„Trzecim czynnikiem ryzyka jest wcześniejsza radioterapia w okolicy miednicy, która staje się coraz powszechniejsza. Ważne jest, aby pamiętać, że ta metoda leczenia jest stosowana w przypadku różnych nowotworów układu rozrodczego u kobiet, raka prostaty u mężczyzn i raka odbytnicy u obu płci. (…) Radioterapia jest coraz ważniejsza w leczeniu wielu nowotworów i chociaż można ją bezpiecznie stosować, niesie ze sobą potencjalne działania niepożądane na miednicę i pęcherz” — wyjaśnił specjalista.
Eksperci podkreślili, że wiedza publiczna na temat raka pęcherza moczowego pozostaje niewystarczająca. Jednak osoby, u których zdiagnozowano raka pęcherza moczowego we wczesnym stadium, mają 70-procentowe prawdopodobieństwo przeżycia pięciu lat (miara sukcesu leczenia w onkologii). Natomiast u osób z zaawansowaną chorobą szanse spadają do 20 procent.
Dr Żołnierek przypomniał, że kluczowe objawy raka pęcherza moczowego, na które należy zwrócić uwagę, obejmują problemy z oddawaniem moczu, takie jak dyskomfort, ból lub uczucie pieczenia. „Niemniej jednak w większości przypadków początkowym i niepokojącym, a często pomijanym objawem jest krwiomocz: bezbolesny i pojawiający się nagle, by równie szybko zniknąć, co może zmniejszyć czujność pacjenta” – zauważył.
Dodał, że krwiomocz może występować również w przypadku innych schorzeń, np. kamieni nerkowych czy infekcji dróg moczowych, jednak w takich przypadkach zarówno pacjenci, jak i lekarze podstawowej opieki zdrowotnej powinni zachować czujność onkologiczną.
W związku z tym pacjenci, u których występuje ten objaw, powinni zostać poddani ogólnemu badaniu moczu oraz badaniu USG układu moczowego w swojej placówce podstawowej opieki zdrowotnej, gdy ich pęcherz jest pełny – radzi dr Żołnierek.
Jego zdaniem lepiej, aby lekarz podstawowej opieki zdrowotnej wystawił kartę DILO (Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego, ułatwiająca szybką diagnozę i leczenie w ramach pakietu onkologicznego) ze względów bezpieczeństwa, niż narażać pacjenta na ryzyko przeoczenia rozwijającego się nowotworu.
Specjalista zaznaczył, że kartę DILO można przekazać także urologowi, który będzie nadzorował dalszy proces diagnostyczny. (PAP)
jjj/ bar/