10.06.2025. Przewodnicząca Komisji Zdrowia Senatu RP, senator KO Beata Małecka-Libera (C) po briefingu prasowym, przed konferencją naukową „Pozyskiwanie wysokiej jakości danych na potrzeby zdrowia publicznego. Współpraca nauki i samorządu terytorialnego w kształtowaniu polityki zdrowotnej”, która odbędzie się 10. dnia br. w Auli Magna Pałacu Branickich w Białymstoku. (pan) PAP/Artur Reszko
Uczestnicy konferencji w Białymstoku, która odbyła się we wtorek, podkreślili konieczność szerszego wykorzystania dostępnych wyników badań naukowych dotyczących stanu zdrowia mieszkańców przy kształtowaniu polityki zdrowotnej kraju.
Senat RP we współpracy z Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku (UMB) zorganizował ogólnopolską konferencję poświęconą gromadzeniu wysokiej jakości danych medycznych i znaczeniu edukacji w profilaktyce chorób. Wydarzenie to jest częścią obchodów Roku Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki.
Senator dr Beata Małecka-Libera, przewodnicząca senackiej Komisji Zdrowia, zauważyła, że nadchodzące zmiany w ustawie o zdrowiu publicznym będą opierać się na danych badawczych.
„Obecnie jesteśmy w trakcie formułowania podstaw nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym, która została uchwalona w 2015 r. Okoliczności, w tym epidemia, ewoluowały, podobnie jak wyzwania, przed którymi stoimy. (…) Oprócz kierowania się badaniami i polityką zdrowotną opartą na dowodach, badamy również aspekty finansowe, które są kluczowe” – wyjaśniła senator Małecka-Libera.
Wspomniała krótko, że poprawka ta będzie stanowić podstawę „nowego początku” w zakresie programów prewencyjnych, choć zaznaczyła, że jest za wcześnie, aby ujawniać szczegóły.
Senator oceniła, że istnieje długotrwały problem zarówno z edukacją zdrowotną, jak i realizacją programów profilaktycznych na „odpowiednim” poziomie, podkreślając potrzebę edukowania i angażowania społeczeństwa, ponieważ bez tego zmiana jest niemożliwa. Podkreśliła, że jednostki muszą również zrozumieć korzyści płynące z testów, którym się poddają, lub znaczenie wczesnej diagnozy.
„To jest nasze wyzwanie. Naszym celem jest dotarcie do społeczności” – podsumowała senator Małecka-Libera.
Dane epidemiologiczne dotyczące stanu zdrowia mieszkańców Białegostoku zbiera i analizuje UMB, który prowadzi unikalne w Europie badanie populacyjne znane jako Białystok Plus.
Jak wskazał badacz prof. Karol Kamiński, prorektor ds. medycyny zapobiegawczej i nauki otwartej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, dostępne są ogromne zasoby danych, które pozwalają na planowanie konkretnych działań na ich podstawie.
„Posiadamy różne dane, ale stoimy przed wyzwaniami związanymi z integracją, aby zapewnić, że dane te działają skutecznie i wzajemnie się uzupełniają w podejmowaniu decyzji” – stwierdził prof. Kamiński. Apelował do władz i innych badaczy o poszukiwanie tych danych i wykorzystywanie ich w edukacji zdrowotnej.
Wyniki badania Białystok Plus wskazują, że powszechne problemy mieszkańców miasta obejmują otyłość, stan przedcukrzycowy i łagodną do umiarkowanej depresję. Uczestnicy otrzymali szczegółowe informacje osobiste, przyczyniając się do diagnozy społecznej.
„Uznajemy, że edukacja i profilaktyka to niezwykle ważne tematy, których nie należy pozostawiać wyłącznie w rękach profesjonalistów medycznych” – zauważył prof. Marcin Moniuszko, rektor UMB. Podkreślił konieczność współpracy między profesjonalistami medycznymi, badaczami i autorytetami na różnych szczeblach, w oparciu o konkretne dane naukowe.
Miasto Białystok ma dostęp do wyników badania Białystok Plus i współfinansowało niektóre badania, w szczególności dotyczące chorób cywilizacyjnych. „Nasi mieszkańcy mają szczęście, że mogą korzystać z tego typu badań” – wyraził się prezydent Białegostoku, Tadeusz Truskolaski, dodając, że takie badania mogłyby potencjalnie uratować wiele istnień ludzkich, ujawniając problemy lub stawiając diagnozy.
„Miasto nie zajmuje się leczeniem, ale może podejmować różnego rodzaju działania profilaktyczne” – powiedział dziennikarzom Adam Kurluta, dyrektor wydziału spraw społecznych Urzędu Miejskiego w Białymstoku.
Dyrektor Kurluta podkreślił, że dane z Białystok Plus stanowią jedno ze źródeł informacji o populacji miasta, uzupełnione badaniami dotyczącymi stylu życia młodzieży i potrzeb seniorów. Podkreślił, że te informacje stanowią podstawę decyzji o tym, gdzie zakładane są kluby seniorów lub wdrażaniu programów młodzieżowych, takich jak edukatorzy podwórkowi lub inicjatywy zapobiegania uzależnieniom.
„Chociaż nie ma to bezpośredniego związku z leczeniem, przyczynia się do tego, że ludzie prowadzą lepsze i bezpieczniejsze życie” – dodał Kurluta. (PAP)
kow/ agt/
