Prezydent elekt Donald Trump oświadczył, że członkowie NATO powinni wydawać 5 proc. produktu krajowego brutto (PKB) na obronność. Jest to poziom nieosiągany obecnie przez żaden kraj sojuszu, znacznie przewyższający obecne ustalenia — 2 proc. PKB. W ocenie wielu jest to także poziom obecnie nieosiągalny.
Jak informuje agencja Reutera, przedstawiciele krajów NATO krytycznie oceniają pomysł Donalda Trumpa. Urzędnicy, na których się powołuje, wskazują, że wydatki na obronę muszą wzrosnąć i nowy cel dla NATO jest potrzebny.
Nie będzie to jednak 5 proc. PKB. Taki poziom, jak wskazują analitycy, jest obecnie politycznie i ekonomicznie niemożliwy dla prawie wszystkich członków sojuszu. Tak wielki skok wymagałby setek miliardów dolarów dodatkowego finansowania.
Ile pieniędzy już wydano z KPO i na co? Wiceminister Jan Szyszko tłumaczy
Pozostaje pytanie, na jakim poziomie zostanie ustalony nowy cel, który najprawdopodobniej zostanie uzgodniony na szczycie NATO w Hadze w czerwcu.
Agencja Reutera wskazuje, że 32 członków NATO najpewniej zgodzi się, po wielu sporach, na cel na poziomie około 3 proc. PKB. Znacznie mniej niż wspomniane 5 proc., ale co trzeba podkreślić, dla wielu krajów członkowskich sojuszu będzie to poziom nie mniej trudny do osiągnięcia. Widać to po obecnych wartościach wydatków w NATO, gdzie wiele krajów nie osiąga nawet obecnego 2 proc. PKB wydatków.
„Wygląda na to, że nastąpi zmiana” – powiedział Reutersowi włoski minister obrony Guido Crosetto.
„Nie sądzę, aby było to 5 proc., co byłoby niemożliwe dla prawie każdego kraju na świecie w tej chwili, ale… nie będzie to dwa (procenty), do których osiągnięcia już teraz walczymy, ale będzie to więcej niż dwa” — podkreślał.
Włochy, z wydatkami na obronę na poziomie około 1,5 proc. PKB, są jednymi z ośmiu członków NATO, którzy nie osiągają obecnego celu.
Obecnie liderem w poziomie wydatków na obronę w stosunku do PKB wśród krajów NATO jest Polska. W 2024 r. wskaźnik ten dla naszego kraju wyniósł 4,12 proc. Warto także podkreślić, że w bieżącym roku wynik ten będzie nawet większy. Zgodnie z zapowiedziami, w 2025 r. mamy zanotować skok do poziomu 4,7 proc.
Na drugim miejscu w tym zestawieniu jest Estonia z 3,43 proc. i Stany Zjednoczone z 3,38 proc. w 2024 r.
Łączne wydatki obronne krajów NATO w 2024 r. wyniosły 1 bln 474 mld do. Większość tej kwoty przypada na Stany Zjednoczone, które wydały w analizowanym okresie około 968 mld dol. Pozostała kwota, 507 mld dol., to wydatki krajów europejskich i Kanady.
Średnia wydatków do PKB liczona dla całego NATO to obecnie 2,71 proc.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Źródło