Na razie nie wiadomo, kiedy zaczną powstawać obiekty ochronne. Nie można też sprawdzić, w jakim są stanie i ich oznakować. Dlaczego?
.
Marek Kozubal
Paweł Szramka starosta brodnicki (woj. kujawsko-pomorskie) mówi nam, że w jego powiecie nie ma teraz profesjonalnych schronów. – W tym zakresie mamy do czynienia z wieloletnimi zaniedbaniami – przyznaje. I dodaje, że po wejściu w życie ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej samorządy mogłyby liczyć na dofinansowanie budowy miejsc ukrycia. Na jego terenie powinny je posiadać np. jednostki policji, straży pożarnej czy szpitale. Ale zastrzega: – Czekamy na konkrety wynikające z ustawy, bo na razie nie ma odpowiednich rozporządzeń.
Kto określi normy techniczne dla schronów
Czy wybudowano w poprzednich latach jakiekolwiek schrony lub miejsca ukrycia? – Nieliczne samorządy budowały i budują. Problem polega na tym, że nie ma przepisów, które określałyby, jakie normy techniczne powinny spełniać takie obiekty i może się okazać, że nowa budowla nie spełni wymagań, które dopiero będą opracowane – tłumaczy nam Anna Szydłowska z Koła Obronności partii Razem. Ekspertka obawia się, że szybko nie powstaną odpowiednie rozporządzenia, bo brakuje specjalistów, którzy mogliby określić normy techniczne dla takich obiektów. – Moim zdaniem normy dotyczące rozmieszczenia i pojemności tych obiektów powinny być wyśrubowane, bowiem dzisiaj mamy miasta albo np. dzielnice w Warszawie, gdzie takich miejsc ukrycia nie ma wcale – dodaje Anna Szydłowska.
Niektóre samorządy mają już w planach takie inwestycje. W poprzednim roku władze samorządowe Sosnowca ogłosiły, że tamtejszy Szpital Miejski wybuduje nowoczesny SOR, który będzie wyposażony w schron zdolny pomieścić nawet 600 osób. Tymczasem Aleksander Fiedorek ze Stowarzyszenia Instytut Budownictwa Ochronnego zwraca uwagę, że brak przepisów wykonawczych do ustawy komplikuje prace prowadzone przez inwestorów. – Nie ma wymagań technicznych, a przecież powstają plany miejsc zbiorowej ochrony np. tunele metra, czy kolejowe. To może powodować opóźnienia w procesach inwestycyjnych – mówi „Rz” Aleksander Fiedorek. Dodaje, że nie ma też szczegółowych przepisów, które powinny regulować kwestie gromadzenia zapasów, czy zakupu specjalistycznego sprzętu przez samorządy na potrzeby ochrony ludności.
Co blokuje budowę i oznakowanie miejsc ukrycia
MSWiA przyznaje, że w poprzednim roku nie zostały przeznaczone żadne środki na budowę schronów lub miejsc ukrycia, bo ustawa weszła w życie dopiero 1 stycznia 2025 r. Tak wynika z odpowiedzi na interpelację poselską skierowaną do rządu przez kilku posłów PiS „w sprawie postępów w zakresie budowy i modernizacji schronów oraz obiektów ochronnych w Polsce”.
W odpowiedzi na interpelację Wiesław Leśniakiewicz, wiceminister SWiA, wyjaśnia, że ustawa zawiera delegacje ustawowe do wydania przez Radę Ministrów oraz szefa MSWiA rozporządzeń określających m.in. warunki techniczne w zakresie konstrukcji i użytkowania obiektów zbiorowej ochrony, niezbędnych, aby mogły być sklasyfikowane jako tego typu obiekty. Zwraca też uwagę, że warunkiem wstępnym dla planowania wydatków jest przeprowadzenie przez Państwową Straż Pożarną i Inspekcję Nadzoru Budowlanego, przeglądu obiektów, „które 1 stycznia 2025 r. mogłyby być sklasyfikowane jako obiekty zbiorowej ochrony”. Ale warunkiem jest przyjęcie rozporządzenia ministra SWiA. Dopiero po przeprowadzeniu tych czynności będzie można oznakować budowle ochronne. Ustawa zakłada też wykorzystanie na potrzeby ochrony ludności budynków użyteczności publicznej, a w tym przypadku też musi zostać wydane odpowiednie rozporządzenie.
Z informacji, którą otrzymaliśmy z biura prasowego MSWiA wynika, że projektem rozporządzenia dotyczącego wymogów technicznych budowli ochronnych zajmuje się zespół ekspertów
„Obecnie w MSWiA są prowadzone prace zmierzające do przygotowania projektów ww. aktów wykonawczych, których wejście w życie umożliwi dokonanie przeglądu istniejących obiektów pod kątem możliwości ich wykorzystania jako obiektów zbiorowej ochrony, ocenę nakładów finansowych niezbędnych do przystosowania obiektów do parametrów wyznaczonych dla obiektów zbiorowej ochrony, a także zapewni warunki, które będą musiały być spełnione przez obiekty, których budowa rozpocznie się po wejściu w życie ww. regulacji” – tłumaczy wiceminister.
Z informacji, którą otrzymaliśmy z biura prasowego MSWiA wynika, że projektem rozporządzenia dotyczącego wymogów technicznych budowli ochronnych zajmuje się zespół ekspertów. Będzie on wymagał notyfikacji do Komisji Europejskiej, dlatego to rozporządzenie będzie mogło wejść w życie dopiero w trzecim kwartale tego roku. Jednocześnie w MSWiA trwają prace nad projektem rozporządzenia dotyczącego miejsc doraźnego schronienia. W uzgodnieniach międzyresortowych jest zaś projekt rozporządzenia dotyczące uznania obiektów budowlanych, które mogłyby pełnić funkcje budowli ochronnych.
