Zdjęcie: Marco Carrer
Według raportu Uniwersytetu w Turku opublikowanego w czwartek, martwy jałowiec rosnący w fińskiej Laponii, którego wiek szacuje się na 1647 lat, został uznany za najstarszy krzew na świecie.
To znaczące odkrycie zostało dokonane przez włoskich naukowców z Uniwersytetu w Padwie, którzy udali się do lapońskiej stacji badawczej w Utsjoki, położonej w najdalej na północ wysuniętym punkcie Europy, w pobliżu granicy z Norwegią.
Roślinę odkryto pierwotnie w 2021 r., około pięciu kilometrów od miejsca badań, gdzie szacowano jej wiek na 1242 lata. W 2024 r. naukowcy wrócili do Laponii i zebrali dokładniejsze dane dotyczące wieku jałowca, które wykazały, że ma on aż 1647 lat.
„Uznawany jest za najstarszy krzew na świecie, którego wiek ustalono na podstawie liczenia pierścieni, a także za najstarszą roślinę zdrewniałą w Europie określoną tą techniką” – stwierdzono w komunikacie prasowym. Badanie wskazuje, że krzew rozpoczął wzrost w 260 roku i zamarł na początku 1907 roku. Jest wysoce prawdopodobne, jak podkreślono, że wzrost rośliny rozpoczął się jeszcze wcześniej, ale uwzględnienie wszystkich lat uznaje się za „niemożliwe”. Ponadto zespół odkrył w pobliżu cztery inne jałowce, które mają ponad 1000 lat.
Przed tym odkryciem najstarszy znany krzew jałowca i najstarsza roślina zdrewniała w Finlandii to okaz, którego wiek szacowano na 1070 lat. Znaleziono go również w Laponii, a dokładnie w Lemmenjoki, największym parku narodowym w Finlandii i największym obszarze leśnym i dzikiej przyrody w Europie.
Marco Carrer, badacz z Padwy, zauważył, że jałowiec jest najpowszechniejszym gatunkiem drzewa na świecie, rosnącym dobrze od Alaski po Etnę i od Japonii po Szkocję, na różnych wysokościach, zarówno w ekstremalnie zimnym, jak i ciepłym klimacie w pobliżu lodowców.
W trakcie całego projektu badacze skupili się na starożytnych jałowcach, które są długowiecznymi gatunkami występującymi w obszarach arktycznych i subarktycznych, nie tylko w Finlandii, ale także w innych częściach Europy Północnej i Skandynawii, w tym na Grenlandii i Islandii. Celem było zebranie spostrzeżeń dotyczących zmian klimatycznych i ewolucji roślinności.
Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)
pmo/ zan/
