Według raportu BIG InfoMonitor, długi obywateli Polski wyniosły ponad 84,7 mld zł w grudniu ubiegłego roku. Zadłużonych jest 2,5 mln osób, a ich zobowiązania wzrosły o prawie 1,2 mld zł w ciągu roku. Najwyższą kwotę zadłużył 68-latek, którego długi przekroczyły 92 mln zł.
Raport został sporządzony na podstawie danych z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor oraz bazy informacji kredytowej BIK. Porównanie danych dotyczy stanu z grudnia 2024 r. w porównaniu z grudniem 2023 r. Jak podają autorzy, całkowite zadłużenie przekroczyło roczny budżet programu 800 plus (70 mld zł), który mógłby sfinansować zakup ponad 151 tys. mieszkań o powierzchni 40 m2 (przyjmując średnią cenę 14 tys. zł za m2).
Całkowita liczba osób z zobowiązaniami finansowymi zmniejszyła się w ciągu roku. Spadła o prawie 129 000, czyli o 4,8 procent, we wszystkich grupach wiekowych. Największy odsetek dłużników występuje wśród osób w wieku od 45 do 54 lat i od 35 do 44 lat (odpowiednio 11,4 i 10,3 procent). Podział dłużników to 62 procent mężczyzn i 38 procent kobiet.
Mniej dłużników, ale większe długi. Jaka jest przyczyna?
Paweł Szarkowski, prezes BIG InfoMonitor, w raporcie wspomniał, że spadek liczby dłużników, obok wzrostu zadłużenia ogółem, sugeruje, że „rosnąca liczba przeterminowanych długów koncentruje się wśród stosunkowo stabilnej grupy osób już zadłużonych”. Zauważył również, że tendencja ta doprowadziła do wzrostu średniego zadłużenia na osobę, które w grudniu wyniosło 33,4 tys. zł, w porównaniu do 31,4 tys. zł w 2023 r.
– Dla przeciętnego Polaka jest to trudna do spłacenia kwota. Potrzebowaliby prawie sześciu średnich pensji, aby uregulować ten dług – zauważył Szarkowski.
Autorzy raportu wskazali, że tempo wzrostu zadłużenia spowolniło w ubiegłym roku, wzrastając zaledwie o 1,4%, podczas gdy w 2023 r. wzrosło ono o 6% (4,7 mld zł). Spadek poziomu zadłużenia odnotowano w województwach: śląskim (o 2,1%), kujawsko-pomorskim (1%), małopolskim (0,7%) i świętokrzyskim (0,5%). Największe wzrosty odnotowano w województwach: mazowieckim (4,5%), zachodniopomorskim (3,5%) i lubelskim (2,9%).
„Mazowsze pozostaje rekordzistą pod względem najwyższej bezwzględnej kwoty przeterminowanych długów, wynoszącej łącznie 16,7 mld zł” – stwierdzili autorzy. Za Mazowszem plasują się Śląsk (9,7 mld zł) i Dolny Śląsk (7,6 mld zł). Natomiast najniższe kwoty zadłużenia występują w województwach opolskim, świętokrzyskim i podlaskim, gdzie nie przekraczają one 2 mld zł.
Młodsze osoby z mniejszymi długami
Jak zauważa BIG InfoMonitor, młodsze grupy demograficzne mają mniej problemów z zaległościami. Wśród osób w wieku 20-30 lat jest „znacznie mniej niewiarygodnych dłużników, a kwoty ich długów są znacznie niższe”. W grupie wiekowej 18-24 było mniej niż 120 000 dłużników, w porównaniu do 650 000 w grupie wiekowej 35-44, zgodnie z raportem.
Najmłodsza grupa wiekowa wykazała również najniższy ogólny udział zaległości na poziomie 1%. Natomiast osoby w wieku 45-54 lat stanowiły 32,2%. Młodzi dłużnicy byli jedyną grupą wiekową, w której nastąpił spadek średniej wartości zadłużenia. W 2024 r. średnie zadłużenie na osobę w tej grupie wyniosło 7,2 tys. zł (spadek o 593 zł rok do roku). Grupa wiekowa 45-54 lat miała najwyższe średnie zadłużenie na osobę, przekraczające 47,4 tys. zł.
Według danych przedstawionych w raporcie, osoby stojące przed największymi wyzwaniami w spłacie swoich długów to osoby w wieku od 35 do 54 lat. Ta grupa liczy około 1,2 miliona zadłużonych osób, które łącznie mają prawie 48 miliardów zł długu. Największy wzrost całkowitego zadłużenia zaobserwowano wśród osób w wieku 55-65 lat, gdzie średnie zadłużenie wzrosło o 4121 zł na osobę w ciągu roku.
10 osób odpowiada za 1 procent długu
Autorzy raportu wspomnieli, że 10 „rekordów” odpowiada za 1 proc. całkowitego zadłużenia. „W grudniu 2024 r. ich łączne przeterminowane długi przekroczyły 523 mln zł, co oznacza roczny wzrost o 11,4 mln zł” – poinformowali. Największy dług wśród nich należał do 68-letniego mężczyzny z województwa lubelskiego, który był winien ponad 92 mln zł.
Grupę BIK tworzą Biuro Informacji Kredytowej (BIK), Biuro Informacji Gospodarczej (BIG), InfoMonitor i Digital Fingerprints.
