„Czy obawiasz się, że rozwój modeli sztucznej inteligencji może skutkować utratą pracy?” – takie pytanie zadano uczestnikom badania SW Research dla portalu rp.pl. 
Sztuczna inteligencja stanowi zagrożenie przede wszystkim dla pracowników umysłowych.
arbiter
Tak zwane generatywne modele sztucznej inteligencji, takie jak ChatGPT czy Gemini, są dostępne od niecałych trzech lat (OpenAI zaprezentowało ChatGPT w listopadzie 2022 r., a Gemini w grudniu 2023 r.) i od samego początku budziły obawy dotyczące ich wpływu na rynek pracy, szczególnie w sektorach „białych kołnierzyków” — mianowicie w pracy biurowej, zadaniach administracyjnych i innych rolach klasyfikowanych jako zawody „białych kołnierzyków”.
W jaki sposób sztuczna inteligencja może przekształcić rynek pracy?
Wprowadzenie generatywnej AI wpłynęło już na sektor IT, gdzie ułatwiło zastąpienie licznych koderów i programistów niższego szczebla, a także w obszarze marketingu, gdzie AI przejmuje role copywriterów (osób odpowiedzialnych za tworzenie opisów produktów na podstawie dostarczonych materiałów). Chatboty oparte na AI zastępują również przedstawicieli obsługi klienta.
Mimo to generatywna sztuczna inteligencja może znaleźć zastosowanie w wielu zawodach w przyszłości — od opieki zdrowotnej (gdzie mogłaby przeprowadzać diagnostykę na podstawie zgłaszanych objawów i wyników badań) po doradztwo finansowe (analizowanie obszernych danych rynkowych w celu sugerowania najkorzystniejszych inwestycji lub atrakcyjnych opcji lokowania kapitału), a nawet doradztwo prawne.
Oczekuje się, że na początkowych etapach swojej ewolucji generatywna sztuczna inteligencja może przede wszystkim wyeliminować stanowiska podstawowe, na których młodzi profesjonaliści z różnych sektorów rozpoczynają swoją karierę, gromadząc doświadczenie wymagane do dalszego rozwoju zawodowego.
Niedawno zarówno Sam Altman, założyciel ChatGPT (który w manifeście „Gentle Singularity” stwierdził, że znikną całe kategorie zawodów), jak i Dario Amodei, szef Anthropic, przestrzegali przed konsekwencjami rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji na rynku pracy, ostrzegając, że w ciągu pięciu lat sztuczna inteligencja może potencjalnie wyprzeć jedno na pięć stanowisk pracowników wiedzy na poziomie podstawowym.
Badanie: 41% 18-24-latków obawia się, że sztuczna inteligencja odbierze im pracę
Zapytaliśmy uczestników ankiety SW Research dla rp.pl, czy obawiają się, że rozwój modeli sztucznej inteligencji może zagrozić ich zatrudnieniu.
Odpowiedź „tak” wskazało 25,2% ankietowanych.
„Nie” – taką odpowiedź wskazało 48% ankietowanych.
9,9% uczestników wyraziło neutralność w tej sprawie.
16,9% ankietowanych wskazało, że obecnie nie ma pracy.
– Ponad połowa mężczyzn (51%) i 46% kobiet nie dostrzega zagrożenia ze strony sztucznej inteligencji. Ponad połowa osób (54%) w wieku 25–34 lat, a także taki sam odsetek uczestników z wykształceniem wyższym, nie ma obaw dotyczących rozwoju AI w kontekście utraty pracy. Częściej taką perspektywę podzielają respondenci zarabiający od 5001 do 7000 zł netto (62%) w porównaniu z innymi. Podobnego zdania jest niemal sześciu na dziesięciu respondentów (57%) z miast o liczbie mieszkańców od 200 do 499 tysięcy – komentuje wyniki badania Przemysław Wesołowski, prezes agencji SW Research. 41% osób w wieku 18–24 lat obawia się utraty pracy z powodu rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji. Obawy te podziela 30,8% osób zarabiających powyżej 7000 zł netto i 30% mieszkańców miast o liczbie mieszkańców poniżej 20 tysięcy.
Metodologia badań
Badanie zostało przeprowadzone przez agencję SW Research wśród użytkowników panelu internetowego SW Panel w dniach 10-11 czerwca 2025 r. Analiza objęła grupę 800 użytkowników Internetu w wieku 18 lat i starszych. Próba została dobrana metodą losowo-kwotową. Struktura próby została dostosowana za pomocą wagi analitycznej, aby dostosować ją do składu demograficznego Polaków powyżej 18 roku życia w zakresie kluczowych cech istotnych dla przedmiotu badania. W konstrukcji wagi uwzględniono zmienne społeczno-demograficzne.
