Warszawa, 24 lipca 2025 r. Członek załogi Axiom-4 dr Sławosz Uznański-Wiśniewski (z lewej), prezes Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) Ewa Wachowicz (z prawej) i premier Donald Tusk (w środku) na konferencji prasowej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Warszawie. PAP/Rafał Guz
„Staramy się przekonać Europejską Agencję Kosmiczną do budowy swojego ośrodka w Polsce” – powiedział premier Donald Tusk w czwartek podczas konferencji prasowej po spotkaniu z astronautą Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim. Dodał, że Polska rozwija również własny program ochrony Morza Bałtyckiego.
Polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski powrócił do Polski w czwartek na pokładzie specjalnego samolotu rządowego. Po konferencji prasowej na lotnisku i powitaniu przez oczekujących entuzjastów kosmosu, udał się do Kancelarii Premiera, aby spotkać się z Donaldem Tuskiem.
Na konferencji prasowej po spotkaniu premier podkreślił, że Polska ma ambicje budowy własnego systemu operacji satelitarnych. „Ta idea krajowego systemu operacji satelitarnych jest również powiązana z naszym projektem zachęcenia Europejskiej Agencji Kosmicznej do budowy swojego centrum w Polsce. (…) Minister Gospodarki i Finansów (Andrzej Domański – PAP) będzie mógł zadebiutować w swojej roli (…) również po to, by wesprzeć tę ideę” – dodał Tusk.
Poinformował, że dyrektor generalny ESA Josef Aschbacher, który był obecny podczas powitania astronauty na lotnisku, spotkał się później również z ministrem Domańskim, aby omówić tę sprawę.
„Jako kluczowy kraj Europy Środkowej, Polska rozpoczyna starania o to, by stać się hubem Europejskiej Agencji Kosmicznej. To miara naszych ambicji, bardzo ważny i odważny krok” – podkreśliła Marta Wachowicz, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA), na konferencji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Powiedziała, że centrum ESA, o którego ulokowanie w naszym kraju zabiega polski rząd, ma być poświęcone technologiom podwójnego zastosowania (czyli przeznaczonym do celów cywilnych i wojskowych – PAP).
Szef POLSA podkreślił, że plany te mają również implikacje ekonomiczne i bezpieczeństwa. Ich realizacja pozwoli „przestrzeni kosmicznej stać się narzędziem, realnie wykorzystywanym przez administrację publiczną, służby i sektor zarządzania kryzysowego”.
„Ostatnie zakupy, inwestycje Polski i Ministerstwa Obrony Narodowej w nowe satelity, tym razem MicroGlob, zgodnie z decyzją premiera, zorganizujemy i otworzymy centrum operacji satelitarnych. To znaczy, będziemy zarządzać naszymi satelitami – aby zmaksymalizować wykorzystanie naszych danych satelitarnych, aby przedsiębiorcy mogli tworzyć nowe aplikacje, aby nasz PKB również mógł rosnąć – bo to duża część rynku aplikacji satelitarnych – a także aby aktywnie przyczyniać się do bezpieczeństwa” – powiedział Wachowicz.
Program MikroGlob, będący efektem umowy zawartej w grudniu 2024 r. pomiędzy Agencją Uzbrojenia w imieniu Ministerstwa Obrony Narodowej a Creotech Instruments, zakłada dostawę Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi.
Premier Tusk zapowiedział utworzenie w Gdańsku „Programu Koordynacji Bezpieczeństwa Morza Bałtyckiego”. „To staje się dla nas coraz większym wyzwaniem. (…) Spodziewałem się, że zarówno kraje skandynawskie, jak i bałtyckie – wszystkie – z dużym entuzjazmem podchodzą do roli i misji Polski w zakresie ochrony Morza Bałtyckiego jako wewnętrznego akwenu NATO” – zauważył.
Donald Tusk zapowiedział, że zamierza zaprosić przywódców państw bałtyckich do dyskusji na ten temat. Przypomniał, że 1 lipca br. Polska objęła przewodnictwo w Radzie Państw Morza Bałtyckiego (RPMB).
Priorytety Rady dotyczą w szczególności bezpieczeństwa regionalnego. Polska koncentruje się na zwalczaniu rosyjskiej „floty cieni” i kontynuowaniu estońskich inicjatyw mających na celu zwalczanie zagrożeń hybrydowych, w tym ochronę infrastruktury krytycznej.
„Czuję, że to dopiero początek; że ta misja kosmiczna ma charakter symboliczny” – podkreślił na konferencji Sławosz Uznański-Wiśniewski. Ocenił również, że pierwsza polska misja kosmiczna na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) została przeprowadzona „z dużym sukcesem, z bardzo wysoką wartością technologiczną i naukową eksperymentów”.
„Osiągnęliśmy więcej celów, niż planowaliśmy na początku tej misji kosmicznej. Więcej eksperymentów” – zauważył astronauta. Ocenił, że lot kosmiczny generała Hermaszewskiego był wspaniałym symbolem, ale obecnie Polska „jest w innym miejscu”. „Mamy prywatny rynek kosmiczny, który zaczyna się rozwijać. Mamy komponent instytucjonalny i [komponent związany z] polskimi uczelniami, który również musimy stymulować za pomocą takich misji kosmicznych. Mam nadzieję, że będziemy budować naszą przyszłość technologiczną i naukową w synergii” – podkreślił.
Premier dodał: – Wiedziałem, że wasza misja może mieć motto: „Warto marzyć”.
W czwartek, kilka minut po godzinie 11:00, Sławosz Uznański-Wiśniewski wylądował na lotnisku Okęcie. Po raz pierwszy pojawił się w Polsce od powrotu z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS.
Nauka w Polsce
abu/ zan/ js/
