Polska wyróżnia się na tle Europy pod względem bogactwa złóż miedzi. Eksperci prognozują, że eksploatacja tych zasobów może zwiększyć się z obecnego poziomu 400 tys. ton do wartości rzędu miliona ton rocznie. Rząd, pragnąc wzmocnić polski potencjał w tej dziedzinie, zredukuje opłatę od eksploatacji surowców mineralnych — miedzi oraz srebra. Realizacja tego celu będzie jednak wymagała zaangażowania inwestorów z zagranicy. W przyszłości przewidywane są dalsze, bardziej znaczące zmiany.
- W erze elektryfikacji miedź stanowi metal przyszłości, a Polska dysponuje szóstymi pod względem wielkości rezerwami miedzi na świecie, plasując się na 13. pozycji w odniesieniu do jej wydobycia
- Posiadamy zdolność do wydobywania miliona ton miedzi każdego roku
- Inwestorzy zagraniczni wykazują gotowość do ulokowania 27 mld zł w nowe kopalnie w regionie Lubuskim
- Potencjalni inwestorzy pozytywnie oceniają propozycję obniżenia podatku od kopalin oraz wprowadzenia preferencji inwestycyjnej
- Jednakże, w dalszej perspektywie czasowej, oczekują oni głębszego obniżenia opodatkowania miedzi oraz uproszczenia formalności
- Dodatkowe informacje dotyczące biznesu znajdziesz na Businessinsider.com.pl
— Obecnie znajdujemy się w okresie dominacji miedzi, fakt, iż XXI wiek charakteryzuje się elektryfikacją, oznacza, że miedź stanie się elementem o kluczowym znaczeniu, a jej rola będzie stale wzrastać — zaznacza Zbigniew Liptak z EY, współautor raportu „2025 — Rok Przełomu w polityce surowcowej Polski. Jak stworzyć warunki i wykorzystać potencjał polskiej miedzi dla przyciągnięcia wielomiliardowych inwestycji”. Prezentacja opracowania miała miejsce podczas wtorkowego spotkania z przedstawicielami mediów w Warszawie.
Polska w tej materii — podkreśla — staje przed olbrzymią szansą. — Mówimy o niezwykle dużym potencjale, jaki skrywa ziemia, zwłaszcza w województwie Lubuskim. Jesteśmy na szóstym miejscu globalnie pod względem rezerw miedzi, ale zajmujemy dopiero 13. pozycję, jeśli chodzi o jej produkcję, co więcej, wytwarzanie tego metalu od lat wykazuje tendencję zniżkową. To wyraźna rozbieżność między naszymi możliwościami a istniejącym potencjałem — stwierdza ekspert.
— Dysponujemy znacznymi złożami, posiadamy technologię, mamy wykwalifikowanych pracowników, środowisko akademickie skupione wokół tego przemysłu, a pomimo to wydobycie miedzi maleje. Największy regres miał miejsce w latach 2004-2007. A świat nie stoi w miejscu — podkreśla Zbigniew Liptak.
Czytaj też: Wielkie złoża miedzi w Nowej Soli. Bogactwo, które stało się problemem [OPINIA]
Dodatkowo, jak dodaje, w Serbii, która również jest zasobna w złoża miedzi, inwestują Chińczycy, w wyniku czego KGHM, według Zbigniewa Liptaka, może utracić status największego producenta miedzi w Europie.
Według jego opinii Polska powinna dążyć do tego, aby produkować rocznie milion ton miedzi pochodzącej z polskich złóż, obecnie produkcja jest dwa i pół raza mniejsza — około 400 tys. ton. Cel ten jest osiągalny, jak przekonuje ekspert, dzięki zaangażowaniu nowych inwestorów.
Obecne przedsięwzięcia, związane z wydobyciem miedzi, są — w ocenie eksperta EY — zdecydowanie niewystarczające. — Za dekadę niedobór w wydobyciu miedzi wyniesie 13 mln ton, a w 2050 r. — 20-30 mln ton — prognozuje.
Czy istnieje szansa na poprawę sytuacji? — W latach 2019-2021 zasoby bilansowe w Polsce uległy powiększeniu, dzięki aktywności nowych inwestorów. Przy zastosowaniu odpowiedniej technologii złoża te są możliwe do wydobycia i dostępne dla polskiej gospodarki — odpowiada Zbigniew Liptak. Złoża odkryte w Lubuskiem (zwłaszcza w Nowej Soli) znajdują się na znacznie większej głębokości niż te, które eksploatuje KGHM.
Jak zaznacza Zbigniew Liptak, Lumina Metals i The Electrum Group zamierzają zainwestować 27 mld zł w kopalnie miedzi w Lubuskiem. Dotychczas firmy te zainwestowały już w Polsce ponad 0,5 mld zł, dzięki czemu Polska zyskała wyższą pozycję w światowym rankingu pod względem udokumentowanych złóż miedzi. Dla porównania, jak zauważa Liptak, inwestycja Intela miała opiewać na kwotę około 17 mld zł.
Jednak nadal utrudnieniem dla ich inwestycji jest obowiązujący w Polsce podatek miedziowy — w bieżącym roku wpływy z tego tytułu szacowane są na 3,5 mld zł. Rząd pracuje nad zmianą przepisów.
W opinii przedstawicieli inwestorów, Kenneth’a Rye’a oraz Jordana Pandoffa, kierunek obrany przez Ministerstwo Finansów, polegający na obniżeniu podatku, jest dobrym krokiem, jednak plany resortu w tej kwestii powinny być bardziej ambitne — Polska nadal będzie liderem na świecie pod względem wysokości opodatkowania wydobycia miedzi — podkreślają.
x.com
Czytaj też: Odkryli w Polsce większe złoża miedzi niż ma KGHM. „Nikt nie chce z nami rozmawiać”
Miedź widnieje na liście surowców krytycznych UE
Miedź jest uwzględniona na liście surowców krytycznych UE. Odnosi się to do aktu o surowcach krytycznych (Critical Raw Materials Act). Według prof. Krzysztofa Szamałka, dyrektora Państwowego Instytutu Geologicznego, każde państwo członkowskie musiało przygotować projekt własnych propozycji dotyczących wydobycia pierwiastków ziem rzadkich. Bruksela analizuje te projekty i przygotuje raport, wskazujący, które kraje otrzymają wsparcie finansowe z UE w celu zagospodarowania złóż.
— Potwierdzam, że udokumentowane zasoby w regionie lubuskim są ogromne. Te zasoby istnieją, a problemem, z którym borykają się potencjalne firmy chcące je zagospodarować, jest technologia wydobycia — Lumina Metals oraz podmioty z nią powiązane posiadają na świecie doświadczenie w eksploatacji tak głębokich kopalni. Są to firmy, które specjalizują się w zagospodarowaniu głębokich złóż miedzi i utrzymaniu się na rynku — zaznacza prof. Krzysztof Szamałek.
Jak podkreśla Zbigniew Liptak, aby uwolnić potencjał rozwojowy tkwiący w polskich złożach, konieczne są ogromne inwestycje zarówno ze strony spółek krajowych, jak i inwestorów zagranicznych. Do tego potrzebna jest reforma systemu podatkowego, która umożliwi pozyskanie kapitału na inwestycje w polskie górnictwo rud miedzi.
— Dotychczasowa formuła podatku miedziowego wymaga zmiany, ponieważ stanowi zagrożenie nie tylko dla nowych inwestycji, ale również dla istniejących zakładów górniczych, hamując rozwój tego strategicznego sektora gospodarki. Jest to jedna z głównych przyczyn dysproporcji między pozycją Polski pod względem zasobów a faktyczną produkcją miedzi — argumentuje.
Zgodnie z projektem zmiany ustawy przygotowanym przez Ministerstwo Finansów, podatek od wydobycia kopalin, w tym miedzi i srebra, ma zostać obniżony. Obecnie podatek od kopalin jest uzależniony od ceny rynkowej — gdy cena miedzi przekracza 23878 zł za tonę, wyliczany jest według wzoru zawierającego składnik zależny od ceny rynkowej, pomnożony przez 0,85. Od 2026 r. współczynnik ten ma spaść z poziomu 0,85 do 0,74, a w latach 2027 i 2028 — do 0,68. Od 2029 r. powróci do poziomu 0,85, ale będzie można odliczyć od podatku część (do 40 proc.) wydatków na inwestycje w wydobycie miedzi poniesionych od dnia wejścia ustawy w życie. Niewykorzystana w danym roku kwota odliczeń będzie mogła być wykorzystana w ciągu następnych 15 lat, a kwota odliczenia podatku w danym miesiącu nie będzie mogła przekroczyć 30 proc. obliczonego podatku.
Jak zaznacza Zbigniew Liptak, podjęte przez rząd działania legislacyjne mające na celu modyfikację podatku stanowią pierwszy i pozytywny krok w pożądanym kierunku. Jednak — jak podkreśla Jordan Pandoff z Lumina Metals w rozmowie z Business Insider Polska — budowa nowej kopalni nie nastąpi, jeśli w perspektywie kilku lat polski rząd nie zdecyduje się na dalsze obniżenie tej daniny, na wzór rozwiązań obowiązujących w innych krajach, gdzie wydobywa się miedź. W obecnej sytuacji bardziej zdecydowane kroki rządu w tej sprawie blokuje jednak unijna procedura nadmiernego deficytu.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Źródło
