W 2023 r. grunty rolne nadal drożały. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl przyglądają się sytuacji w szerszej perspektywie – od czasu przystąpienia do UE.
Działki rolne to ta kategoria gruntów, która w kontekście cen wzbudza mniejsze zainteresowanie. Nie jest to do końca słuszne podejście, bo musimy pamiętać, że grunty rolne poprzez odrolnienia zasilają zasób działek wykorzystywanych przez szeroko pojętą mieszkaniówkę.
To jeden z powodów, które sprawiły, że eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili przyjrzeć się cenom działek rolnych. Warto wziąć pod uwagę nie tylko niedawno opublikowane statystyki, ale również dane sięgające jeszcze 2004 roku.
Od 2004 roku grunty orne podrożały dziesięciokrotnie
Długookresowe zmiany cen gruntów wykorzystywanych na cele rolnicze można śledzić m.in. dzięki transakcyjnym informacjom podawanym przez GUS oraz ARiMR. Półroczne zmiany takich średnich stawek za 1 ha gruntów ornych zostały przedstawione na poniższym wykresie, który potwierdza szybki trend wzrostowy – kontynuowany również w minionym roku. Warto wspomnieć, że zmiany nominalnych stawek za 1 ha od IV kw. 2004 r. do IV kw. 2023 r. były następujące:
- średnia cena za 1 ha wszystkich gruntów ornych – zmiana z 6 810 zł do 65 301 zł (wzrost o 859%)
- średnia cena za 1 ha dobrych gruntów ornych (klasa: I,II i IIIa) – zmiana z 9 457 zł do 78 333 zł (wzrost o 728%)
- średnia cena za 1 ha średnich gruntów ornych (klasa: IIIb i IV) – zmiana z 6 729 zł do 66 503 zł (wzrost o 888%)
- średnia cena za 1 ha słabych gruntów ornych (klasa: V i VI) – zmiana z 4 245 zł do 48 837 zł (wzrost o 1050%)
Tytułem porównania dodajmy, że w całym analizowanym okresie (IV kw. 2004 r. – IV kw. 2023 r.) skumulowana inflacja wyniosła 85% według danych GUS.
Okazuje się, że GUS dostarcza również innych dowodów na szybki wzrost cen polskich działek rolnych. Informacje dotyczące wszystkich nieruchomości rolnych (a nie tylko gruntów ornych), które zostały zebrane przez Główny Urząd Statystyczny, wskazują na jeszcze szybsze tempo wzrostów niż wcześniej prezentowane statystyki. Mowa o dziewiętnastokrotnym wzroście średniej ceny 1 ha w skali kraju od 2004 r. do 2022 r. Na ubiegłoroczne dane GUS z tej serii dotyczące obrotu gruntami (w tym rolnymi) musimy niestety jeszcze poczekać do jesieni.
Polska ziemia uprawna już nie taka tania w skali UE
Eurostat również nie prezentuje jeszcze danych o ubiegłorocznych cenach polskich gruntów rolnych. Niemniej jednak informacje wspomnianej instytucji zasługują na uwagę, gdyż publikuje ona ceny ziemi uprawnej z wybranych krajów UE. Poniższa tabela prezentuje średnie stawki za 1 ha dotyczące 2022 r. Informacje zebrane przez Eurostat w tym okresie potwierdzają, że polska ziemia uprawna nie jest już szczególnie tania w skali UE. Jej cena wyrażona w euro/ha wzrosła dwukrotnie od 2013 r. do 2022 r.
W przypadku Polski mówimy o średnich stawkach za 1 ha na poziomie np. czeskich i szwedzkich. Jeżeli chodzi o kraje UE ze znacznie mniejszymi cenami, to można wymienić Bułgarię, Chorwację, Estonię, Litwę, Łotwę, Finlandię, Francję, Hiszpanię, Rumunię oraz Słowację. Porównując ceny ziemi uprawnej z różnych krajów, warto pamiętać o odmiennych prawnych uregulowaniach i ograniczeniach dotyczących obrotu.
Pieniądze ze sprzedaży ojcowizny finansują np. lokale
Eksperci portalu RynekPierwotny.pl w kontekście rosnących cen gruntów rolnych zwracają uwagę na jeden mniej akcentowany aspekt. Mianowicie wartość wspomnianych gruntów wpływa na mieszkaniówkę nie tylko poprzez odrolnienia. Pamiętajmy o tym, że sprzedaż odziedziczonych lub niewykorzystywanych działek rolnych bywa sposobem na sfinansowanie potrzeb mieszkaniowych młodszego pokolenia. Chodzi np. o lokale położone na terenie dużych miast, w których zakupie pomagają rodzice oraz dziadkowie.
