Prezydent Andrzej Duda rozczarował młodych ludzi w ostatnim dniu urzędowania. Pomimo ciągłych apeli o zapewnienie wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego, nie podjęto żadnych działań.
Andrzej Duda
Joanna Ćwiek-Świdecka
Reklama
Prezydent RP skierował do Trybunału Konstytucyjnego ustawę z dnia 25 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta oraz ustawy o zawodzie lekarza i opieki zdrowotnej w celu przeprowadzenia kontroli prewencyjnej, jak podano na stronie internetowej prezydenta.
Reklama Reklama
W ostatnim dniu swojej prezydentury Duda odmówił poparcia ustawy zezwalającej nieletnim na prywatne korzystanie z pomocy psychologicznej. Ustawa wymagała tygodniowego powiadomienia rodziców w poważnych przypadkach, z wyłączeniem sytuacji, w których ujawnienie informacji mogłoby zaszkodzić dobru nastolatka.
Wypowiedź Dudy w TV Republika: ochrona przed wykorzystaniem
W swojej skardze do Trybunału Konstytucyjnego Duda podkreślił postrzegane konflikty z ramami praw rodzicielskich. Przyznając, że celem ustawy jest pomoc młodzieży w kryzysie, argumentował, że podważa ona fundamenty prawa rodzinnego i modele odpowiedzialności rodzicielskiej w Polsce.
To stanowisko stawia integrację rodziców ponad dobro młodzieży, nawet jeśli wiąże się to z ryzykiem utraty życia. Podczas wystąpienia w TV Republika Duda wyraził obawy dotyczące nieletnich, którzy nie mają pełnej samoświadomości i mogą korzystać z usług niewykwalifikowanych specjalistów – pomimo wyraźnego odniesienia do publicznych placówek opieki zdrowotnej w przepisach.
Rzeczniczka Praw Dziecka Monika Horna-Cieślak odpowiedziała: „Kryzys zdrowia psychicznego w Polsce pochłania więcej ofiar śmiertelnych wśród nastolatków niż wypadków drogowych. Liczba 145 zgonów w 2023 roku, w tym 138 w wieku 13-18 lat, odzwierciedla prawdziwe osoby zmagające się z poważnymi problemami”.
Reklama Reklama Reklama
Piętno rodzicielskie związane z problemami ze zdrowiem psychicznym
Chociaż zgoda rodziców pozostaje kluczowa dla procedur medycznych, opieka psychologiczna wiąże się z wyjątkową złożonością. W niedoskonałej dynamice rodziny wstyd często uniemożliwia opiekunom zajęcie się potrzebami w zakresie zdrowia psychicznego. Wiele prób samobójczych pozostaje w ukryciu, aby chronić reputację rodziny.
Niektóre środowiska domowe – naznaczone przemocą lub zaniedbaniem – bezpośrednio przyczyniają się do pogorszenia zdrowia psychicznego. Nawet w rodzinach zapewniających wsparcie, nastolatki mogą wahać się przed ujawnieniem problemów, obawiając się odrzucenia lub pomniejszenia.
Świadomość młodzieży w zakresie potrzebnej pomocy staje się daremna, gdy napotyka ona na bariery instytucjonalne, które stawiają nadzór rodzicielski ponad opiekę doraźną.
Horna-Cieślak ubolewała: „Celem tego prawa było umożliwienie młodzieży w trudnej sytuacji inicjowania poszukiwania kluczowej pomocy. Jego odrzucenie ucisza niezliczone ciche wołanie o pomoc w krytycznych momentach”.
Reklama Reklama Reklama
Inicjatywy młodzieżowe angażują nowe osobistości prezydenckie
Na kilka dni przed wyjazdem Dudy młodzi działacze prowadzili kampanię na rzecz ratyfikacji ustawy. Do tych działań przyłączyło się trzydzieści sześć organizacji zajmujących się zdrowiem psychicznym, w tym Student Action i Teen Azyl.
Przedstawiciel Akcji Studenckiej Paweł Mrozek powiedział „Rzeczpospolitej”: „Jesteśmy zniechęceni takim wynikiem. Po czterech latach walki o prawa młodzieży, zawiedzenie jej stoi w sprzeczności z ponadpartyjną jednością w kwestii priorytetów dotyczących zdrowia psychicznego”. Potwierdził plany lobbowania w nowej administracji na rzecz poprawy dostępu do opieki psychologicznej.
„Szczególnie oczekujemy zaangażowania Pierwszej Damy Marty Nawrockiej, biorąc pod uwagę jej kampanijne zobowiązania dotyczące inicjatyw na rzecz zdrowia psychicznego młodzieży. Odpowiedzialność pozostaje kluczowa” – podsumował Mrozek.