Piwo jest pierwszym krokiem w kierunku inicjacji alkoholowej młodzieży. Prawie dwie trzecie uczestników badania stwierdziło, że po raz pierwszy zetknęli się z napojami alkoholowymi w okresie nastoletnim – jak wskazują wyniki.
Grażyna Zawadka
Badanie zlecone przez GrowSPAC Foundation objęło 1001 osób w różnym wieku z całego kraju, które omawiały swoje pierwsze spotkania z alkoholem. Wyłania się niepokojący trend: młodsi respondenci mieli tendencję do rozpoczynania picia w młodszym wieku, a status niepełnoletnich nie stanowił dla wielu z nich żadnego czynnika odstraszającego.
Jakie dodatkowe spostrzeżenia dostarczają badania?
Mężczyźni są bardziej skłonni do rozpoczęcia spożywania alkoholu przed ukończeniem 18 lat – dotyczy to ponad 41% z nich. Z drugiej strony, prawie połowa osób w wieku 18-29 lat zaczęła eksperymentować z alkoholem w wieku 15-17 lat. Jedna na sześć osób spróbowała go po raz pierwszy w wieku 14 lat lub wcześniej. W rezultacie około 63% z nich spróbowało alkoholu, będąc jeszcze nieletnimi.
Piwo stało się kanałem inicjacji spożycia alkoholu wśród młodzieży. Niemniej jednak, jedna na pięć młodych osób najpierw doświadczyła wódki lub whisky.
Nieco starsi respondenci zgłosili swoje pierwsze doświadczenie z napojami alkoholowymi przed osiągnięciem pełnoletności, choć na nieco późniejszym etapie. W rezultacie co czwarta osoba w wieku 50-59 lat spróbowała alkoholu jako osoba nieletnia, podobnie jak co piąta osoba w wieku 60-69 lat i prawie jedna czwarta osób w wieku 70 lat.
Piwo stało się bramą do inicjacji młodzieży w alkoholizm – prawie połowa uczestników przyznała, że był to ich pierwszy napój alkoholowy. Jeden na trzech respondentów najpierw spróbował wina, podczas gdy jeden na jedenastu wybrał coś mocniejszego, takiego jak wódka.
„Wyniki pokazują również, jak piwo zyskało popularność wśród różnych grup wiekowych na przestrzeni ostatnich dekad” – zauważają autorzy badania.
Dlatego tylko jedna na pięć osób w wieku 70 lat rozpoczęła swoją pierwszą styczność z alkoholem od piwa – jednak ugruntowało ono już swoją pozycję jako dominujący napój alkoholowy wśród młodszych pokoleń. Piwo było w rzeczywistości pierwszym napojem alkoholowym dla większości osób w wieku 30-49 lat (około 70% z nich) i ponad połowy osób w młodszej grupie wiekowej (od 18 do 29 lat). W przypadku tej drugiej grupy „mocne alkohole – takie jak wódka lub whisky – również odegrały znaczącą rolę w inicjacji alkoholowej. Imponujące 20,81% tej grupy wiekowej najpierw spróbowało napojów o wysokiej zawartości alkoholu”, ujawnia badanie.
Co ciekawe, niedojrzałość nie zawsze stanowiła przeszkodę – jedna czwarta ankietowanych uznała, że zdobycie alkoholu w wieku niepełnoletnim jest łatwe.
– Informacja, że trzy czwarte Polaków nie może nabyć alkoholu bez dowodu tożsamości potwierdzającego wiek, może być nieco uspokajająca. Niemniej jednak wyniki podzielone według grup wiekowych ujawniają niepokojące trendy – podkreśla Dominik Kuc z zarządu GrowSPACE Foundation.
Prawie połowa osób w wieku 18–29 lat uznała, że bez problemu mogła kupić napoje alkoholowe przed osiągnięciem pełnoletniości, mimo że wiek im na to nie pozwalał. Podobnie było w przypadku nieco starszych uczestników.
Dla porównania, tylko 9% 70-latków potwierdziło, że mogli kupić alkohol będąc nieletnimi. Wniosek: kilkadziesiąt lat temu napoje alkoholowe były znacznie mniej dostępne dla nieletnich, a przepisy dotyczące ich sprzedaży młodym ludziom były bardziej rygorystyczne.
Inne badania wskazują również, że młodzież zazwyczaj rozpoczyna swoją przygodę z alkoholem od piwa.
Badanie ujawnia kolejny godny uwagi punkt: mężczyźni łatwiej zdobywają alkohol – jedna trzecia z nich nie napotkała żadnych przeszkód, gdy byli nieletni. Natomiast tylko jednej na sześć kobiet udało się to zrobić.
Spożycie alkoholu w kraju rośnie. Prof. Andrzej Fal z Państwowego Instytutu Medycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji powołał się na dane wskazujące, że spożycie alkoholu w Polsce wzrosło z około 6 litrów na dorosłego mieszkańca w latach 2000-2005 do 11 litrów obecnie.
Piwo jest postrzegane z większą pobłażliwością w porównaniu do innych napojów alkoholowych. Badania Nielsena wskazują, że w Polsce sprzedaje się 16 milionów półlitrowych opakowań piwa dziennie.
Szacuje się, że w naszym kraju co najmniej 900 tysięcy osób zmaga się z uzależnieniem od alkoholu.
Kampania „Zero Percent Truth” i walka o zakaz reklamy alkoholu
– Rząd powinien wspierać kulturę picia opartą na polityce antyalkoholowej. Obecnie kulturę tę kształtują specjaliści od marketingu pracujący dla producentów wódki, piwa lub wina. Wpływają oni na nasze postrzeganie alkoholu, sposób, w jaki go postrzegamy, a nawet na to, jakie rodzaje wybieramy do spożycia – stwierdza Dominik Kuc z GrowSPACE Foundation.
– Poddając się biernie strategiom PR przemysłu alkoholowego, sami świętujemy rodzinne święta, urodziny i imieniny obficie zakrapiane alkoholem, zachęcając do udziału również naszych przyjaciół i rodzinę, używając takich zwrotów jak: „czy nie pójdziesz ze mną na drinka?” lub „co ci jest, jesteś chory, bo nie pijesz?” – zauważył Alan Wysocki, PR i
Źródło