Zdjęcie: materiały prasowe
Naukowcy z Politechniki Krakowskiej zaprojektowali mobilny skaner, który ułatwia dokładną klasyfikację wydobycia podczas sortowania wydobytych skał. Urządzenie to zostało skomercjalizowane przez międzynarodową firmę i jest obecnie używane w kopalniach zlokalizowanych w Szwecji, Kanadzie i Brazylii, między innymi.
Jak poinformował uniwersytet we wtorek, mobilna stacja analityczna LSX 400 jest porównywalna rozmiarem do kserokopiarki. Wykorzystując zaawansowaną analizę rentgenowską, umożliwia precyzyjną klasyfikację materiałów górniczych podczas sortowania wydobytych skał. To skutecznie obniża koszty energii i znacznie zmniejsza ilość odpadów, zwiększając tym samym wydajność operacji przetwarzania materiałów górniczych.
Innowacja została zrealizowana przy kluczowym zaangażowaniu naukowców z Politechniki Krakowskiej oraz studentów Międzywydziałowego Koła Naukowego Inteligentnej Integracji Innowacji na uczelni. Projekt został zlecony przez Comex, firmę dostarczającą rozwiązania przemysłowe do kopalń i zakładów przetwórczych na całym świecie.
Kierownik projektu, dr Anna Romańska z Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Krakowskiej wyjaśniła, że zarówno naukowcy, jak i studenci uczelni przyczynili się do powstania koncepcji, brali udział w rozwoju projektu oraz pomagali w budowie prototypu urządzenia służącego do skanowania odpadów górniczych.
Urządzenie przeprowadza precyzyjne jakościowe i ilościowe oceny materiałów wydobywanych z kopalń, wykorzystując między innymi promieniowanie rentgenowskie o płaskiej geometrii wiązki (wiązka wachlarzowa). Skaner politechniczny jest w stanie analizować materiały za pomocą różnych technologii rentgenowskich: XRT (transmisja rentgenowska) i XRF (fluorescencja rentgenowska).
„Analiza uzyskanych wyników pozwala nam dokładnie określić procentową zawartość poszczególnych materiałów, np. cennych minerałów, w wydobytym bloku” – zaznaczyła dr Romańska, cytowana w komunikacie prasowym uczelni.
Zdaniem naukowców wyniki analiz pozwolą na precyzyjną konfigurację urządzeń sortujących na skalę przemysłową, przeznaczonych do oddzielania bezużytecznych skał od cennych zasobów.
Podkreślili, że na podstawie danych zebranych z LSX 400 i wprowadzonych do maszyn sortujących, oddzielanie produktu od odpadów w gruzach górniczych odbywa się z szybkością kilkuset ton na godzinę, osiągając wydajność na poziomie 97-98 procent.
Innowacyjna jednostka opracowana na Politechnice Krakowskiej jest już eksploatowana w kopalniach w Szwecji, Kanadzie i Brazylii, między innymi. Skanery LSX 400, jak wskazali przedstawiciele Politechniki Krakowskiej, są wykorzystywane do analizy różnych surowców, w tym węgla, magnezytów, fluorytów i rud metali, takich jak ruda ołowiu, cynku, miedzi lub złota.
Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków UE za pośrednictwem Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości w ramach Bonu Innowacyjnego przyznanego Comex. Usługi badawczo-rozwojowe świadczyła spółka celowa Politechniki Krakowskiej, Intech PK, przy współudziale studentów i pracowników uczelni.
Patrząc w przyszłość, zespół dr Romańskiej planuje zintegrować sztuczną inteligencję w celu udoskonalenia opracowanej przez nich technologii analizy obrazu i rozszerzenia jej zastosowania na sektory wykraczające poza górnictwo.
„Realizujemy grant w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego +Studenckie koła naukowe tworzą innowacje+, aby dostosować tę technologię do sortowania produktów spożywczych i recyklingu. Naszym celem jest zaprojektowanie urządzenia, które będzie w stanie wskazać, które produkty spożywcze nadają się jeszcze do spożycia, a które składniki odpadów można ponownie wykorzystać” – wyjaśnia dr inż. Romańska. (PAP)
Nauka w Polsce
pasek/