Aplikacje do ćwiczeń i liczenia kalorii mają poprawiać nastrój i pomagać ludziom żyć zdrowiej, śledząc ich postępy.
Jednak wiele osób uważa je za coś przygnębiającego i szkodliwego – wynika z nowego badania.
Niektórzy użytkownicy tych aplikacji odczuwają wstyd, rozczarowanie, frustrację i beznadzieję, co niweczy ich próby poprawy swojego zdrowia – poinformowali w środę badacze w czasopiśmie British Journal of Health Psychology.
„Odkryliśmy wiele poczucia winy i wstydu, a ludzie czuli, że nie radzą sobie tak dobrze, jak powinni” – powiedziała w komunikacie prasowym Paulina Bondaronek, starsza badaczka i adiunkt w University College London. „Te emocjonalne skutki mogą negatywnie wpływać na motywację i zdrowie ludzi”.
Na potrzeby badania naukowcy przeanalizowali blisko 14 000 postów na temat pięciu popularnych aplikacji fitness w serwisie społecznościowym Twitter, jeszcze przed zmianą nazwy serwisu na X.
Aplikacje to MyFitnessPal, Strava, WW, Workouts by Muscle Booster, Fitness Coach & Diet oraz FitCoach. Większość postów (prawie 8500) dotyczyła MyFitnessPal, a następnie Stravy i WW (dawniej Weight Watchers).
Wyniki pokazały, że aplikacje często wywoływały tyle samo frustracji, co motywacji. Użytkownicy wyrazili:
Wstyd, że trzeba zapisywać „niezdrową” żywność.
Irytacja wywołana powiadomieniami o konieczności rejestrowania kalorii lub ograniczania spożycia cukru.
Rozczarowanie powolnym postępem w realizacji celów wyznaczonych przez aplikacje.
Sceptycyzm wobec sztywnych celów stawianych przez aplikacje.
Irytacja z powodu błędów uniemożliwiających prawidłowe śledzenie aktywności fizycznej.
„Kiedy udostępniamy w świat narzędzia służące zmianie zachowań, niezwykle ważne jest sprawdzenie, czy nie będą one miały żadnych niezamierzonych konsekwencji” – powiedziała Lucy Porter, starsza pracownica naukowa w University College London.
„Przyglądając się relacjom użytkowników w mediach społecznościowych, zauważyliśmy, że aplikacje fitnessowe czasami mogą zniechęcić użytkowników i sprawić, że będą skłonni się poddać – a to jest dokładne przeciwieństwo zamierzonego celu tych narzędzi!” – powiedział Porter w komunikacie prasowym.
Oto kilka przykładów:
„Właśnie dostałem powiadomienie od mojego kolegi od fitnessu, który przypomniał mi o zapisaniu dzisiejszej kolacji, ale nie chcę tego zrobić, bo wstydzę się, że właśnie zjadłem domino” – napisał jeden z użytkowników na Twitterze.
„Jakie to rozczarowujące, gdy przez jeden dzień korzystasz z siłowni i MyFitnessPal i nie widzisz żadnej różnicy” – napisał ktoś inny.
„Właśnie wpisałam moje obiady do My Fitness Pal… aaaaaaaannnddd, idę później na siłownię. Poza tym, mój głodny tyłek za dużo zjadł. Czuję się okropnie przejedzony” – zacytowała trzecia użytkowniczka.
Naukowcy twierdzą, że wszystkie te doświadczenia mogą sprawić, że ludzie mający dobre intencje załamią ręce i zrezygnują z dążenia do swoich celów.
Naukowcy twierdzą, że wyniki te sugerują, iż aplikacje fitness lepiej poradziłyby sobie, gdyby odeszły od sztywnego liczenia kalorii i ćwiczeń, a skupiły się na bardziej holistycznym podejściu do dobrego samopoczucia.
„Zamiast bardzo wąskich, sztywnych miar sukcesu odnoszących się do ilości utraconej wagi, aplikacje zdrowotne powinny stawiać na pierwszym miejscu ogólne samopoczucie i koncentrować się na wewnętrznej motywacji – tzn. przyjemności i satysfakcji z wykonywanych czynności” – powiedział Bondaronek.
Badacze zauważyli, że aplikacje nie wyznaczały celów w oparciu o zalecenia dotyczące zdrowia publicznego. Zamiast tego, aplikacje kierowały się własnymi celami wagowymi użytkowników, co mogło prowadzić do nierealistycznych lub niebezpiecznych rekomendacji.
„Samoobserwacja i planowanie działań to skuteczne techniki zmiany zachowania, ale nadużywamy ich” – powiedział Bondaronek. „Musimy nauczyć się być dla siebie bardziej życzliwi. Jesteśmy dobrzy w obwinianiu i zawstydzaniu, ponieważ myślimy, że pomoże nam to osiągnąć lepsze wyniki, ale w rzeczywistości przynosi to odwrotny skutek”.
Porter się zgodził.
„Z wcześniejszych badań wiemy, że odczuwanie wstydu i nieszczęścia z powodu siebie nie sprzyja zdrowej, długoterminowej zmianie zachowania” – powiedział Porter. „Teraz musimy dowiedzieć się, jak powszechny jest ten wpływ na morale i dobrostan emocjonalny oraz czy da się coś zrobić, aby dostosować aplikacje fitnessowe tak, aby lepiej odpowiadały potrzebom ludzi”.
Bondaronek zauważył jednak, że badanie koncentrowało się wyłącznie na negatywnych postach, „więc nie możemy ocenić ogólnego wpływu tych aplikacji na nasze samopoczucie. Aplikacje mogą mieć negatywne strony, ale prawdopodobnie przynoszą również korzyści wielu osobom”.
Więcej informacji
Więcej informacji na temat optymalnego wykorzystania aplikacji fitnessowych można znaleźć na stronie Harvard Medical School.
Prawa autorskie © 2025 HealthDay. Wszelkie prawa zastrzeżone.
