Zdjęcie: Adobe Stock
Nature poinformował o zidentyfikowaniu nowego związku wykazującego silne działanie przeciwgrzybicze przeciwko patogenom opornym na wiele leków. Ten lek, mandimycyna, jest klasyfikowany w ramach makrolidów polienowych, znanej klasy metabolitów bakteryjnych znanych ze swojej skuteczności przeciwgrzybiczej.
Zakażenia wywołane przez grzyby oporne na wiele leków stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi, co wymaga odkrycia skuteczniejszych metod leczenia.
Przez miliony lat bakterie przystosowały się do produkcji naturalnych substancji zdolnych do eliminowania grzybów. Substancje te zostały wykorzystane do tworzenia leków przeciwgrzybiczych do stosowania u ludzi. Jednak oporność na te metody leczenia jest powszechna, a tradycyjne podejścia do odkrywania leków przeciwgrzybiczych (takie jak ocena aktywności produktów naturalnych pochodzących z próbek środowiskowych) przynoszą coraz mniejsze rezultaty — często skutkując jedynie ponownym odkryciem związków, które oddziałują z już ustalonymi celami.
Związek mandimycyna należy do kategorii polienowych makrolidów, dobrze znanej grupy produktów bakteryjnych o właściwościach przeciwgrzybiczych. W przeciwieństwie do wcześniej zidentyfikowanych związków z tej klasy, mandimycyna atakuje nowe miejsce w błonie komórkowej grzyba, co czyni ją skuteczną przeciwko różnym patogenom opornym na podobne związki.
Aby odkryć makrolidy o innowacyjnym mechanizmie działania, Zongqiang Wang i jego zespół z China Pharmaceutical University w Nankinie w Chinach zbadali 316 123 genomy bakterii pod kątem nowych klastrów genów. Jeden z tych klastrów wydawał się ewoluować w wyraźnie odmienny sposób w porównaniu do innych klastrów genów kodujących makrolidy polienowe.
Późniejsze eksperymenty wykazały, że produkt tych genów, mandimycyna, nie wchodzi w interakcje z ergosterolem w błonie komórkowej grzybów, która jest konwencjonalnym celem dla makrolidów polienowych. Zamiast tego wchodzi w interakcje z różnymi fosfolipidami w błonie komórkowej, co czyni ją skuteczną przeciwko patogenom grzybiczym, które rozwinęły oporność na obecnie stosowane leki przeciwgrzybicze, takie jak amfoterycyna B.
Naukowcy wykorzystali modele zwierzęce zakażenia, aby ocenić działanie mandimycyny w kontekście różnych patogenów grzybiczych, w tym wielolekoopornego Candida auris (gatunku uznanego przez WHO za poważne zagrożenie grzybicze). Odkryli, że związek ten jest skuteczniejszy i mniej toksyczny dla nerek niż amfoterycyna B.
Paweł Wernicki (PAP)
pmw/agt/
