Według raportu Santander Leasing, ponad 50% małych i średnich przedsiębiorstw zmaga się ze szkodliwymi stereotypami na swój temat. Prawie 30% ankietowanych wskazało, że takie postrzeganie szkodzi ich interakcjom z klientami, podczas gdy ponad 20% przyznało, że ma to negatywny wpływ na relacje z pracownikami.

Raport ujawnia, że znaczna część przedsiębiorców i ogółu społeczeństwa uważa, że właściciele firm w Polsce są obciążeni nadmierną odpowiedzialnością. Pogląd ten podziela 65% właścicieli firm i 55% wszystkich ankietowanych osób.
Większość przedstawicieli obu kategorii stwierdziła również, że przedsiębiorcy potrafią stawiać czoła wyzwaniom dzięki swojej kreatywności i pomysłowości – opinię tę podziela 64% przedsiębiorców i 57% ogółu respondentów.
Jednocześnie 52% przedsiębiorców zgłosiło, że spotkało się z niekorzystnymi stereotypami na swój temat. W tej grupie najczęstszymi deskryptorami byli „intryganci” – 14% odpowiedzi, „nieuczciwi” – 10% i „oszuści/chytrzy” – 9%.
Jeden na trzech przedsiębiorców uważa, że takie stereotypy wywierają namacalny wpływ na ich działalność. 23% właścicieli firm stwierdziło, że reaguje na stereotypy obojętnie, 27% przyznało, że negatywne postrzeganie szkodzi relacjom z klientami, a 22% uważa, że negatywnie wpływa to na ich relacje z pracownikami.
„Wyniki tego badania potwierdzają to, co od dawna obserwuję w bezpośrednich kontaktach z klientami: polscy przedsiębiorcy są pracowici i ponoszą dużą odpowiedzialność” – zauważył Jakub Poręcki, Dyrektor Zarządzający Rynkiem Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Santander Leasing.
57% ogółu społeczeństwa uważa przedsiębiorców przede wszystkim za inteligentnych i zaradnych, podczas gdy 55% postrzega ich jako pracowitych i przytłoczonych obowiązkami. Ponadto 54% ufa, że przedsiębiorcy będą zarządzać swoimi firmami z uczciwością.
Według 59% przedsiębiorców i 60% ogółu społeczeństwa, główną motywacją do założenia firmy jest dążenie do niezależności. Inne istotne motywacje obejmują pasję do wybranej dziedziny – 36% odpowiedzi z obu grup, kontynuację tradycji rodzinnych i niezadowolenie z tradycyjnego zatrudnienia – około 33% respondentów w obu kategoriach podzielało ten sentyment.
Badania podkreślają również przeszkody, które powstrzymują Polaków przed zakładaniem własnych firm. Najczęściej wymieniane wyzwania to wysokie podatki i składki na ubezpieczenia społeczne – 32% odpowiedzi oraz brak wystarczającego kapitału początkowego – 27%. Wyniki wskazują, że kobiety częściej niż mężczyźni obawiają się ryzyka związanego z przedsiębiorczością – 27% w porównaniu do 19%, podczas gdy mężczyźni częściej niż kobiety identyfikują biurokrację i skomplikowane przepisy jako większe czynniki ryzyka – 25% w porównaniu do 18%.
Respondenci zostali również zapytani o zmiany w społecznym postrzeganiu małych i średnich przedsiębiorstw w ciągu ostatniej dekady. Według 39% przedsiębiorców nastąpiła niewielka znacząca zmiana, 37% odnotowało poprawę, a 24% odnotowało spadek. Kobiety częściej niż mężczyźni dostrzegają pogorszenie wizerunku przedsiębiorców – 30% w porównaniu z 21%.
Dr Jacek Santorski, psycholog biznesu, zauważa jednak, że nastąpiły pozytywne zmiany. „Badanie przeprowadzone w latach 90. przez prof. Lenę Kolarską-Bobińską wykazało, że ponad 75 proc. polskiego społeczeństwa postrzegało nas jako „wybitnych”. Badanie to ujawniło pewne paradoksy – takie postrzeganie nie powstrzymało większości ankietowanych Polaków – 60 proc. – od nadziei, że ich dzieci zajmą się przedsiębiorczością” – skomentował.
Rzecznik Praw Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Agnieszka Majewska, do której odniesiono się w raporcie, podkreśliła potrzebę reform systemowych. „Sekcje raportu, które podkreślają bariery utrudniające prowadzenie działalności gospodarczej, są szczególnie istotne. 72% przedsiębiorców twierdzi, że warunki prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce są trudne i powinny zostać uproszczone. Jest to zgodne z moimi obserwacjami” – stwierdziła.
Badania przeprowadzono przy użyciu ogólnopolskiego panelu badawczego Ariadna, obejmując próbkę 579 małych i średnich przedsiębiorstw oraz reprezentatywną próbę 1074 osób nieprowadzących działalności gospodarczej. (PAP)
gkc/ malk/