Umowa renty dożywotniej stanowi unikalną metodę przenoszenia nieruchomości w zamian za dożywotnią opiekę. Zagłębiamy się w jej szczegóły i procesy.

Ten fragment jest częścią tekstu Jak odziedziczyć nieruchomość bez komplikacji? Wyjaśnia prawnik.
Umowa renty dożywotniej wiąże się z przeniesieniem tytułu własności nieruchomości przez właściciela (sprzedawcę) na inną osobę (nabywcę), która zobowiązuje się zapewnić sprzedawcy opiekę, zakwaterowanie, utrzymanie i pomoc przez całe swoje życie. Przeniesieniu własności towarzyszy ustanowienie prawa do renty dożywotniej.
Podstawowym celem umowy renty dożywotniej jest funkcja alimentacyjna – zapewnia ona bezpieczeństwo zbywcy na przyszłość na podstawie warunków określonych w umowie. Ustanawia to szczególne powiązanie prawne, które przypomina stosunki alimentacyjne dyktowane przez prawo. Umowa renty dożywotniej łączy dwie domeny: własność (przeniesienie nieruchomości) i osobistą (opieka i pomoc).
Poziom opieki może być dostosowany w ramach umowy – na przykład strony mogą wybrać, że beneficjent renty dożywotniej będzie nadal zamieszkiwał w całości lub części przeniesionej nieruchomości aż do swojej śmierci lub przeprowadzi się do innego miejsca zamieszkania zapewnionego przez kupującego. Takie ustalenie pozwala na dostosowanie warunków umowy do konkretnych potrzeb i okoliczności stron zaangażowanych.
Kto może zawrzeć umowę renty dożywotniej?
Stronami umowy renty dożywotniej są: sprzedawca nieruchomości, zwany dożywotnim rentobiorca, oraz nabywca nieruchomości, który przyjmuje na siebie zobowiązania szczegółowo opisane w umowie, zwany stroną zobowiązaną.
Tylko osoba fizyczna może być sprzedawcą w umowie renty dożywotniej – ktoś, kto posiada nieruchomość i przenosi jej własność na inną osobę. Co ważne, sprzedawca nie musi być również rencistą – dopuszczalne jest utworzenie prawa do renty dożywotniej na rzecz osoby bliskiej sprzedawcy (np. rodzica, małżonka lub rodzeństwa).
Nabywcą nieruchomości może być każdy podmiot prawny – czy to osoba fizyczna, osoba prawna (taka jak spółka lub fundacja), czy jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej, która posiada zdolność prawną (jak wspólnota mieszkaniowa). Nie ma wymogu pokrewieństwa między stronami umowy o rentę dożywotnią – stroną zobowiązaną do świadczenia rentobiorcy dożywotniej renty może być osoba fizyczna lub osoba prawna, taka jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Jeśli nabywca nieruchomości w ramach umowy renty dożywotniej jest żonaty, a korzyści będą pochodzić ze wspólnych aktywów (takich jak pensja lub oszczędności małżeńskie), może być konieczne uzyskanie zgody drugiego małżonka. Odwrotnie, jeśli korzyści mają być zapewnione z odrębnego majątku nabywcy, zgoda małżonka nie jest wymagana.
Jakie obowiązki ma nabywca w ramach umowy renty dożywotniej?
Zawierając umowę renty dożywotniej, nabywca nieruchomości zobowiązuje się do zapewnienia sprzedawcy środków utrzymania dożywotniego . Obowiązki te powinny być jasno określone w umowie . Zakres i charakter świadczeń należnych rentobiorcy dożywotniemu są określone w samej umowie – strony mają pełną swobodę aby określić jej warunki. W praktyce zakres zobowiązań kupującego może być różny – ostatecznie zależy to od treści umowy, okoliczności życiowych stron i ich konkretnych ustaleń.
Jeżeli jednak strony nie ustalą odmiennych postanowień, kupujący, zgodnie z prawem, powinien:
- zaakceptować sprzedawcę jako członka gospodarstwa domowego,
- zapewnić im żywność, odzież, schronienie, światło i ogrzewanie,
- zapewnić odpowiednią pomoc i opiekę w przypadku choroby,
- i zorganizowanie pogrzebu na własny koszt zgodnie z lokalnymi zwyczajami.
Oprócz korzyści wynikających z charakteru i funkcji
Źródło