Zdjęcie: Adobe Stock
Jak donosił we wtorek neurochirurg dr Wojciech Nowak, w sumie 33 młodych pacjentów przeszło operacje mózgu przy użyciu małoinwazyjnej techniki, która nie wymaga otwierania czaszki w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie. To innowacyjne podejście można zastosować w leczeniu guzów mózgu, obszarów padaczki i naczyniaków jamistych.
Specjalista omówił te postępy podczas konferencji zatytułowanej „Onkologia 2025. Perspektywy”, która odbyła się pod auspicjami Polskiej Unii Onkologicznej i Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Najnowsze terapie leczenia raka wdrażane w Polsce były głównym punktem dyskusji.
Dr Wojciech Nowak z Kliniki Neurochirurgii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie przedstawił najnowsze wyniki operacji głęboko położonych struktur mózgowych z wykorzystaniem nowatorskiej, małoinwazyjnej techniki znanej jako laserowa ablacja termiczna sterowana rezonansem magnetycznym (LITT – Laser Interstitial Thermal Therapy).
Zespół ekspertów pod przewodnictwem dr Nowaka przeprowadził pierwszą tego typu procedurę w Polsce w październiku 2022 r. u 10-letniego chłopca, u którego zdiagnozowano guz mózgu. Od tego czasu 33 młodych pacjentów w wieku od 2 do 18 lat zostało leczonych z powodu takich schorzeń, jak: guzy mózgu o niższym stopniu złośliwości, hamartoma podwzgórza (niezłośliwa wrodzona nieprawidłowość powodująca napady padaczkowe z towarzyszącym śmiechem), dysplazja korowa (częsta przyczyna lekoopornej padaczki u dzieci) oraz naczyniaki jamiste (łagodne guzy naczyniowe).
„Laserowa ablacja termiczna jest techniką minimalnie inwazyjną” – stwierdził dr Nowak. Umożliwia ona bardzo dokładne niszczenie zmian wewnątrzczaszkowych poprzez zastosowanie energii lasera o wysokiej temperaturze. Zabieg przeprowadzany jest pod kontrolą rezonansu magnetycznego, co umożliwia monitorowanie efektów leczenia w czasie rzeczywistym i ewentualne korekty.
Zabieg rozpoczyna się od ostrożnego umieszczenia cienkiego lasera w docelowym obszarze chirurgicznym wewnątrz czaszki, bez konieczności otwierania go, jak w przypadku guza mózgu. Po znieczuleniu pacjent jest umieszczany w urządzeniu do obrazowania metodą rezonansu magnetycznego, gdzie lekarze obserwują wyniki obrazowania i rozpoczynają terapię laserową, nadzorując jej postęp i stopień zniszczenia tkanek, takich jak tkanka nowotworowa guza.
Jak wyjaśnił pediatra neurochirurg z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, laser może stopniowo lub natychmiastowo zniszczyć dotkniętą tkankę, w zależności od zastosowanej temperatury, która waha się od 40-59 stopni Celsjusza do 60-100 stopni Celsjusza. System obrazowania metodą rezonansu magnetycznego jest wyposażony w urządzenie, które wykrywa zmiany temperatury w leczonych tkankach (bez bezpośredniego pomiaru).
Dr Nowak wskazał, że tę technikę można stosować w przypadku guzów o niskim i wysokim stopniu złośliwości. Niemniej jednak docelowe zmiany muszą mieć regularne kształty i nie mogą przekraczać 2 cm średnicy przy użyciu pojedynczego światłowodu. „Tę procedurę można powtarzać i nie wyklucza ona stosowania innych metod, takich jak radioterapia lub tradycyjna neurochirurgia” – dodał.
Termiczna ablacja laserowa powoduje mniej powikłań pooperacyjnych. Tylko u 15 procent pacjentów rozwijają się krwiaki podtwardówkowe (nagromadzenie krwi między oponą twardą a pajęczynówką). „Rekonwalescencja jest również szybsza” – zauważył dr Nowak. Dziesięcioletni chłopiec, który był pierwszym pacjentem, który przeszedł tego typu operację w Centrum Zdrowia Dziecka, został wypisany ze szpitala zaledwie dwa dni później.
Laserowa termiczna ablacja mózgu ma zastosowanie również u pacjentów dorosłych. Pierwszy zabieg usuwania guza mózgu tą techniką w Polsce przeprowadzili w czerwcu 2021 roku specjaliści ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Drugi przypadek laserowej termicznej ablacji mózgu u 49-letniego pacjenta z guzem mózgu miał miejsce we wrześniu 2023 roku w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Poznaniu.
Zbigniew Wojtasiński (PAP)
zbw/ pasek/
