Zdjęcie: Adobe Stock
Do tej pory w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie przeprowadzono operacje mózgu przy użyciu małoinwazyjnego podejścia, które nie wymaga otwierania czaszki, u 33 młodych pacjentów, poinformował we wtorek neurochirurg dr Wojciech Nowak. Technikę tę można stosować w leczeniu guzów mózgu, ognisk padaczkowych i tzw. naczyniaków jamistych.
Ekspert omówił to podczas konferencji „Onkologia 2025. Perspektywy”, która odbyła się pod auspicjami Polskiej Unii Onkologicznej i Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Omówiono najnowsze dostępne w Polsce opcje leczenia chorób nowotworowych.
Dr Wojciech Nowak z Kliniki Neurochirurgii Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie przedstawił najnowsze wyniki operacji głęboko położonych struktur mózgowych z zastosowaniem nowatorskiej, małoinwazyjnej techniki – laserowej ablacji termicznej sterowanej rezonansem magnetycznym (LITT – Laser Interstitial Thermal Therapy).
Zespół ekspertów pod przewodnictwem dr Nowaka przeprowadził pierwszy taki zabieg w Polsce w październiku 2022 r. u 10-letniego chłopca, u którego zdiagnozowano guz mózgu. Od tego czasu 33 młodych pacjentów w wieku od 2 do 18 lat zostało leczonych z powodu takich schorzeń jak: guzy mózgu (złośliwość niższego stopnia), hamartoma podwzgórza (wrodzona nienowotworowa anomalia prowadząca do napadów padaczkowych z towarzyszącymi napadami śmiechu), dysplazja korowa (jedna z najczęstszych przyczyn lekoopornej padaczki u dzieci) oraz naczyniaki jamiste (łagodne guzy naczyniowe).
„Laserowa ablacja termiczna jest metodą mało inwazyjną” – stwierdził dr Nowak. Umożliwia ona wysoce precyzyjne niszczenie zmian wewnątrzczaszkowych poprzez zastosowanie energii lasera o wysokiej temperaturze. Zabieg przeprowadzany jest pod kontrolą rezonansu magnetycznego, co ułatwia monitorowanie efektów metody w czasie rzeczywistym i pozwala na wprowadzanie korekt w razie potrzeby.
Zabieg rozpoczyna się od dokładnego umieszczenia cienkiego lasera w miejscu operacji w czaszce, bez konieczności otwierania, jak w przypadku guza mózgu. Po znieczuleniu pacjent zostaje umieszczony w aparacie do obrazowania metodą rezonansu magnetycznego, gdzie lekarze nadzorują badania obrazowe, rozpoczynają terapię laserową i regulują jej postęp oraz stopień zniszczenia tkanek, na przykład tkanki nowotworowej guza.
Jak wyjaśnił pediatra neurochirurg z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, eradykacja chorej tkanki za pomocą lasera może odbywać się stopniowo lub natychmiastowo, w zależności od zastosowanej temperatury – od 40-59 stopni Celsjusza do 60-100 stopni Celsjusza. System obrazowania metodą rezonansu magnetycznego jest wyposażony w urządzenie, które wykrywa zmiany temperatury leczonych tkanek (bez bezpośredniego pomiaru).
Dr Nowak wskazał, że tę technikę można stosować w przypadku guzów o niższym i wyższym stopniu złośliwości. Jednak leczone zmiany muszą mieć regularne kształty, a ich średnica nie może przekraczać 2 cm (przy użyciu pojedynczego światłowodu). „Tę procedurę można powtarzać i nie wyklucza ona zastosowania innych metod – radioterapii lub neurochirurgii” – dodał specjalista.
Termiczna ablacja laserowa powoduje mniej powikłań pooperacyjnych. Tylko 15 procent pacjentów doświadcza krwiaków podtwardówkowych (gromadzenie się krwi między oponą twardą a pajęczynówką). „Rekonwalescencja jest również przyspieszona” – podkreśla dr Nowak. Dziesięcioletni chłopiec, pierwszy pacjent, który przeszedł tego typu operację w Centrum Zdrowia Dziecka, został wypisany ze szpitala po zaledwie dwóch dniach.
Laserowa ablację termiczną mózgu wykonuje się również u osób dorosłych. Pierwszą taką operację usunięcia guza mózgu w Polsce przeprowadzili w czerwcu 2021 roku specjaliści ze Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Drugą laserową ablację termiczną mózgu wykonano u 49-letniego pacjenta z guzem mózgu we wrześniu 2023 roku w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Poznaniu.
Zbigniew Wojtasiński (PAP)
zbw/ pasek/
