Izabela Kacprzak
Reklama
W czerwcu premier Donald Tusk Podczas posiedzenia parlamentu Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) ujawnił trwające działania mające na celu odzyskanie ponad 52 000 nienależnie przyznanych świadczeń z tytułu ponad 800 wypłaconych cudzoziemcom. Jednak szczegółowe informacje , takie jak przyczyny nadpłat i wskaźniki odzysku, zostały zatajone. Dane uzyskane przez „Rzeczpospolitą” pokazują, że tylko 11,6% tych spraw zakończyło się sukcesem w zakresie odzyskania środków. Ponadto wiele roszczeń jest zagrożonych automatycznym umorzeniem w tym roku z powodu przedawnienia. Źródła wskazują, że nawet 36 000 spraw może ulec przedawnieniu.
Reklama Reklama
Społeczeństwo: Zagraniczni beneficjenci świadczeń w wysokości 800+ nie mają obowiązku zatrudnienia. Polityka obowiązująca od 2016 roku może wkrótce ulec zmianie.
Kwalifikowalność nie ogranicza się do Ukraińców, ale obejmuje również Białorusinów, Wietnamczyków i Rosjan. Więcej szczegółów…
Które grupy są objęte programem zwrotu zasiłków? Poza programem 800+, jedna narodowość dominuje w liczbie wniosków.
Szacunkowe straty przekraczają 30 mln zł, jak wylicza „Rzeczpospolita”. ZUS nie podaje dokładnych danych, ale nieodzyskane środki pochodzą z wielu programów, w tym z dotacji „Dobry Start” (300 zł na każde dziecko rozpoczynające naukę w szkole) i Kapitału Opieki nad Rodziną (do 12 000 zł na drugie lub kolejne dziecko, niezależnie od dochodów).
ok. 30 mln zł
Szacunkowa wartość nienależnie pobranych świadczeń na rzecz dzieci niebędących obywatelami polskimi
ZUS podaje, że 52 300 przypadków odzyskania świadczeń ujawnionych przez Prezesa Rady Ministrów obejmuje okres od stycznia 2022 r. do maja 2025 r., przy czym liczba ta maleje w ujęciu rocznym: 35 900 w 2022 r., 12 500 w 2023 r. i 3700 w 2024 r. W tym roku odnotowano tylko 200 przypadków.
Reklama Reklama Reklama
„ Postępowania te dotyczą zarówno obywateli Ukrainy, jak i innych cudzoziemców, w tym obywateli krajów UE/EFTA. Spośród 52 300 spraw, 51 500 dotyczy Ukraińców posiadających status UKR. ZUS nie klasyfikuje danych o odzyskaniu świadczeń według narodowości beneficjentów ” – stwierdził Grzegorz Dyjak z zespołu ds. komunikacji ZUS.
Status UKR dotyczy Ukraińców, którzy przybyli do kraju po inwazji Rosji w lutym 2022 roku. Obecne przepisy wymagają, aby dzieci uczęszczały do polskich szkół, aby kwalifikować się do ponad 800 świadczeń, co przyczynia się do zmniejszenia liczby oszustw.
Cudzoziemcy. Rosnąca aktywność przedsiębiorcza wśród nierezydentów. „Ich podatki przekraczają wpływy z zasiłków”.
Liczba rejestracji działalności pozarolniczej przez cudzoziemców gwałtownie wzrosła po 2023 roku. Analiza ekonomiczna wskazuje…
Napływ uchodźców po 2022 roku: Miliardy przeznaczone na wsparcie nieletnich Ukraińców. Wyłącznie w Polsce.
Od momentu uruchomienia w 2016 roku program 500+/800+ obejmuje legalnie przebywające dzieci cudzoziemców. Nacisk społeczny nasilił się po fali uchodźców z Ukrainy w 2022 roku, która spowodowała wzrost zasiłków. W szczytowym momencie ponad 2 miliony osób przesiedlonych, głównie kobiet i dzieci, szukało schronienia w Polsce.
Dane rządowe wskazują, że w 2022 r. na rzecz ukraińskich dzieci uchodźców przeznaczono 1,7 mld zł (obejmując około 300 000 nieletnich), co w 2023 r. spadło do 1,5 mld zł. Dla porównania, alokacje w ramach Kapitału Opieki nad Rodziną spadły z 97,1 mln zł (2022 r.) do 57,2 mln zł (2023 r.), a wydatki w ramach programu „Dobry Start” zmniejszyły się z 44,6 mln zł do 37,4 mln zł.
W 2023 roku całkowity koszt programu 800+ wyniósł 62 mld zł, z czego 2,8 mld zł przeznaczono na wsparcie 292 tys. dzieci na Ukrainie.
Reklama Reklama Reklama 
Rząd ujawni skutki finansowe uchodźców z Ukrainy
Opóźniony raport na temat przepisów dotyczących pomocy wojennej ujawni…
Ograniczony sukces w odzyskiwaniu należności: Znikający beneficjenci utrudniają działania ZUS. Sprawy spoza UE unikają egzekucji.
Niskie wskaźniki spłat wynikają z faktu, że beneficjenci (głównie Ukraińcy) są niemożliwi do namierzenia, co uniemożliwia nawet oficjalne zawiadomienia. Egzekwowanie prawa napotyka podobne przeszkody.
Grzegorz Dyjak wyjaśnia: „W przypadku cudzoziemców bez zweryfikowanego adresu lub zatrudnienia w Polsce, windykacja należności napotyka na bariery prawne i proceduralne, w tym niemożność doręczenia decyzji”.
Postępowanie może zostać wznowione, jeśli beneficjenci powrócą do Polski przed upływem 10-letniego okresu przedawnienia. Dyjak dodaje: „Do czasu upływu terminu przedawnienia sprawy są monitorowane pod kątem okoliczności umożliwiających ponowne podjęcie działań”.
Ukraińscy kierowcy ignorują polskie kary
Ponad 80 tys. mandatów drogowych od kierowców spoza UE nie zostało ściągniętych, co kosztowało Polskę ok. 20 mln zł…
ZUS zwiększa szanse na odzyskanie należności od dłużników z UE dzięki transgranicznym umowom o zabezpieczeniu społecznym. Kraje partnerskie pomagają w powiadamianiu o decyzjach lub prowadzeniu dochodzeń. Dyjak zauważa: „Gdy adresy w kraju są niedostępne, szukamy danych o lokalizacji w odpowiednich instytucjach UE”.
Reklama Reklama Reklama
Według „Rzeczpospolitej”, proponowane zmiany w przepisach dotyczących świadczeń zagranicznych są przedmiotem przeglądu międzyresortowego. Zmiany powiązałyby uprawnienia dla ponad 800 osób z zatrudnieniem i wzmocniłyby środki przeciwdziałania oszustwom, w tym dostęp ZUS do baz danych Straży Granicznej.
Cudzoziemcy Zmieniono 800+ kryteriów dla osób niebędących rezydentami odzwierciedlających wynegocjowane warunki
Wypłaty świadczeń zagranicznych wzrosły do 3,4 mld zł w 2024 roku. Dowiedz się…
