Blok jądrowy w Lubiatowie-Kopalinie, Centralny Węzeł Komunikacyjny, rozwój transportu szynowego, lokaty kapitałowe w sektorze morskim, włączając porty, rozbudowa oraz unowocześnienie sieci energetycznych — to domeny największych przedsięwzięć planowanych przez państwo polskie w nadchodzących latach. Dodatkowo, fundusze idą przykładowo na wznoszenie oraz modernizację szlaków drogowych, a także na — zdecentralizowane — inicjatywy w morskiej energetyce wiatrowej. Przewidywane gigantyczne nakłady finansowe stanowią kuszącą perspektywę dla krajowych przedsiębiorstw, w tym firm budowlanych. Czy rząd spełni ich oczekiwania?
- Pierwsza elektrownia atomowa ma kosztować blisko 200 mld zł i zacząć działać w 2036 r.
- 180-200 mld zł mają zabrać wydatki na progres oraz ulepszenie sieci elektrycznych
- 131 mld to przypuszczalny koszt budowy CWP
- W latach 2025-2032 planowane są nakłady w infrastrukturę kolejową o wartości ponad 180 mld zł
- Miliardy zł trafią również na rozwój branży morskiej, w tym na wznoszenie portów
- Więcej informacji o biznesie znajdziesz na Businessinsider.com.pl
Jak relacjonuje Business Insider Polska rzeczniczka Ministerstwa Infrastruktury Anna Szumańska całościowe nakłady na zadania infrastrukturalne w budżecie na 2026 r. osiągają 100 mld zł, dla porównania w 2023 r. było to 58 mld zł.
Pierwsza elektrownia jądrowa, która powstanie w Lubiatowie-Kopalinie na Pomorzu
Stworzenie pierwszej polskiej siłowni jądrowej w Lubiatowie-Kopalinie ma pochłonąć blisko 200 mld zł. Z tej sumy 60 mld zł wyłoży budżet krajowy. Następne ok. 100 mld zł mają wypożyczyć zagraniczne agendy kredytów eksportowych, w tym amerykański Exim Bank. Blisko 30 mld zł inwestor — spółka Polskie Elektrownie Jądrowe — chce z kolei pozyskać z rynku finansowego w kraju i za granicą.
x.com
Wznoszenie elektrowni — inaczej mówiąc, wylanie tak zwanego pierwszego betonu jądrowego — ma wystartować w 2028 r. Zanim to nastąpi, Polska musi otrzymać zgodę Komisji Europejskiej na subsydia publiczne dla tego projektu, co oczekiwane jest zimą, możliwe, że jeszcze w tym roku. Poza tym inwestor — czyli spółka Polskie Elektrownie Jądrowe — musi wynegocjować z amerykańskim konsorcjum Westinghouse-Bechtel — porozumienie na wybudowanie elektrowni pod klucz. Można spodziewać się jej w połowie następnego roku. Te dwa warunki muszą być także spełnione, aby można było zamówić zasadnicze elementy do wybudowania elektrowni, to znaczy tak zwane long lead items (LLI). Pierwszy segment elektrowni w Choczewie ma zacząć funkcjonować w 2036 r., drugi — w 2037 r., a trzeci — w 2038 r.
Czytaj więcej: Nowy program rządu Donalda Tuska. Znamy detale
Zamierzeniem rządu, poświadczonym przez władze PEJ, jest uzyskanie w tej inwestycji około 40 proc. udziału krajowych dostawców oraz wykonawców (local content). W późniejszych etapach polskie państwo planuje również budowę drugiej dużej elektrowni atomowej, a także tak zwanych małych reaktorów atomowych (SMR).
Inwestycje w sieci elektroenergetyczne
W horyzoncie najbliższej dekady polskie nakłady na rozwój i ulepszenie sieci przesyłowych i dystrybucyjnych — zgodnie z różnymi deklaracjami — sięgnąć mają 180-200 mld zł. Z tej puli Polskie Sieci Elektroenergetyczne zamierzają przeznaczyć 64,5 mld zł, a operatorzy systemów dystrybucyjnych — 130 mld zł.
Źródłami finansowania inwestycji jest m.in. Krajowy Plan Odbudowy. Przewidziano w nim ponad 6,7 mld zł dotacji na ten cel, ze szczególnym naciskiem na umożliwienie podłączania OZE, również na wsi. Finansowany z KPO oraz innych funduszy unijnych Fundusz Wsparcia Energetyki, którego operatorem jest Bank Gospodarstwa Krajowego, zarządza z kolei blisko 70 mld zł na preferencyjne pożyczki.
HtmlCode
Jeżeli chodzi o planowane nakłady inwestycyjne Polskich Sieci Elektroenergetycznych, to w poszczególnych latach prezentują się następująco: 3 mld zł w 2025 r., 4,2 mld zł w 2026 r., 5,1 mld zł w 2027 r., 6,3 mld zł w 2028 r., 7 mld zł w 2029 r., 12,2 mld zł w 2030 r.
Jak powiadamia nas Aleksandra Dziadykiewicz z biura prasowego PSE, inwestycje spółki planowane są z wyprzedzeniem oraz opisane w Planie Rozwoju Sieci Przesyłowej. Plan ten uaktualniany jest co dwa lata, a jego nowa wersja będzie gotowa na początku przyszłego roku.
Centralny Port Komunikacyjny to priorytet resortu infrastruktury
Koszt wzniesienia CPK rząd ocenia na 131 mld zł. Z tego 42,7 mld zł ma kosztować część lotniskowa CPK, a około 80 mld zł szynowa część projektu, to znaczy budowa Kolei Dużych Prędkości (KDP). Fundusze mają być zdobyte m.in. z emisji obligacji, kredytów i funduszy unijnych. W grudniu 2024 r. CPK zawarł list intencyjny z Polskimi Portami Lotniczymi (PPL), które mają zostać inwestorem mniejszościowym nowego portu lotniczego. Zakłada on, że CPK zachowa minimum 51 proc. udziałów w kapitale zakładowym spółki CPK.Lotnisko, zaś PPL obejmie maksymalnie 49 proc. Z szacowanej kwoty kosztów wzniesienia nowego portu 30-40 proc. zostanie proporcjonalnie sfinansowane przez udziałowców spółki CPK.Lotnisko, natomiast pozostałą część 60-70 proc. pokryją środki z emisji obligacji.
x.com
Harmonogram przedsięwzięcia zakłada uruchomienie do końca 2032 r. lotniska CPK i Kolei Dużych Prędkości pomiędzy Warszawą, CPK i Łodzią, a także zaawansowanie robót budowlanych na fragmentach KDP do Wrocławia i Poznania. Fragmenty KDP do Poznania oraz Wrocławia mają być ukończone w 2035 r. Budowa Terminala Pasażerskiego CPK ma rozpocząć się w 2026 r. Budowa szynowej linii „Y” ma z kolei wystartować w 2028 r.
Jak donosi w rozmowie z Business Insider Polska rzeczniczka CPK Agnieszka Stefańska szacunkowa wartość postępowań przetargowych w 2025 r. wyniesie ok. 30 mld zł. Do końca sierpnia spółka CPK ogłosiła postępowania inwestycyjne o wartości ok. 18 mld zł, a w ostatnim kwartale ruszyć ma m.in. postępowanie wykonawcze dotyczące palowania pod budynek terminala. W latach 2026 — 2028 CPK zamierza uruchomić prawie 100 dużych postępowań, każde o wartości powyżej 1 mln zł netto. W 2026 r. szacunkowa wartość przetargów sięgnie ok. 40 mld zł. Największe z nich będą dotyczyć prac budowlanych na linii kolejowej Warszawa — Łódź oraz budowy dróg i infrastruktury lotniskowej.
180 mld zł ma pochłonąć rozwój kolei w Polsce
Podczas konferencji „Polska. Rok przełomu” w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w lutym bieżącego roku premier Donald Tusk oznajmił, że do 2032 r. na nakłady w polską kolej trafi 180 mld zł. Polegają one między innymi na poprawie stanu technicznego linii kolejowych, wznoszeniu bezkolizyjnych skrzyżowań oraz wdrażaniu nowoczesnych systemów zapewniających interoperacyjność sieci. Obejmują programy: Krajowy Program Kolejowy (79,1 mld zł); Krajowy Plan Odbudowy (9,5 mld zł — w zakresie kolejowym); Kolej Plus (13,4 mld zł, w tym wkład własny samorządów); Centralny Port Komunikacyjny (75,1 mld zł w zakresie inwestycji kolejowych); rządowy program budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025 (1,1 mld zł).
Nakłady kolejowe finansuje m.in. KPO oraz inne fundusze unijne. Trwa walka branży infrastruktury kolejowej na rzecz przekształcenia zależnego od przypływu funduszy UE Funduszu Kolejowego przy BGK na wzór Krajowego Funduszu Drogowego, który jest finansowany długiem. Bez tego — jak zapewniają eksperci — nie ma możliwości na realizację ambitnych zamierzeń rządu, jeżeli chodzi o rozwój kolejnictwa.
x.com
PKP PLK informują Business Insider Polska, że ich najobszerniejsze realizowane obecnie inwestycje to: Podłęże-Piekiełko, Rail Baltica, Maksymilianowo-Kościerzyna oraz nakłady na Śląsku.
— 2025 r. zamykamy z rekordowym planem przetargowym. Zamiast początkowo przewidywanych 16 mld zł, łączna wartość ogłoszonych postępowań osiągnie prawdopodobnie 27 mld zł — podkreślają służby prasowe spółki.
Plan przetargów na 2026 r. PKP PLK mają opublikować wkrótce na swojej stronie internetowej. W 2026 r. spółka planuje ogłosić ponad 30 postępowań przetargowych na szacunkową wartość 11,9 mld zł. W 2027 r. chce ogłosić 12 postępowań przetargowych na szacunkową wartość 2,7 mld zł. Zaś na 2028 r. zakłada ogłoszenie dziewięciu postępowań przetargowych na szacunkową wartość 1,9 mld zł.
Rząd stawia też na gospodarkę morską, w tym inwestycje w porty
Rząd pragnie również miliardy zł zainwestować w gospodarkę morską, w tym budowę portów. W 2025 r. budżet dla sektora gospodarki morskiej jest rekordowy — 2 mld zł z budżetu państwa. To o 37 proc. więcej niż w 2024 r. Z kolei na 2026 r. zaplanowano wydatki na gospodarkę morską na poziomie 2,4 mld zł, czyli 400 mln więcej niż w tym roku.
Dla resortu infrastruktury priorytetem jest wzniesienie terminala kontenerowego w Świnoujściu. Ma być on przekazany do użytku na przełomie 2028 i 2029 r. Inwestycja ma pochłonąć ponad 10 mld zł.
Inne planowane inwestycje to na przykład rozbudowa gdańskiego Baltic Hub T3 — terminala kontenerowego, który powiększy roczną przepustowość portu z 3 mln do 4,5 mln TEU. Zaś w Gdyni szykowany jest terminal zewnętrzny.
Najważniejsze inwestycje planowane w zeszłym roku to: budowa infrastruktury dostępowej do portu w Świnoujściu, w tym nowego terminala kontenerowego, budowa statków szkolno-badawczych dla uczelni morskich — następca Nawigatora XXI trafi do Politechniki Morskiej w Szczecinie, a nowy żaglowiec do Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, jak też budowa infrastruktury dostępowej do terminala gazowego FSRU w Zatoce Gdańskiej, który zwiększy bezpieczeństwo energetyczne kraju i pozwoli na pokrycie 30 proc. rocznego zapotrzebowania Polski na gaz. Dochodzą do tego: budowa toru wodnego do portu w Elblągu, dzięki któremu przekop Mierzei Wiślanej ma stać się bardziej użyteczny, gdyż będą mogły tam wpływać duże jednostki. Planowana jest także poprawa dostępu do portu morskiego w Szczecinie poprzez budowę tzw. mijanki na torze wodnym, która umożliwi dużym statkom dwukierunkowy ruch do i z portu.
Polska ciągle inwestuje też w drogi, a także w offshore
W 2026 r. wydatki na drogi krajowe, zawierające inwestycje, utrzymanie oraz remonty, wyniosą 37 mld zł. W ramach tych środków kontynuowana będzie realizacja prac przygotowawczych dla sporych inwestycji infrastrukturalnych, takich jak Obwodnica Aglomeracji Warszawskiej czy rozbudowa autostrady A4 na odcinku Krzyżowa — Wrocław.
Jeśli chodzi o nowe inwestycje, dla których w 2026 r. zostanie zawarta umowa na realizacje, to są to m.in.: poszerzenie autostrady A2 na odcinku między Łodzią a Warszawą o dodatkowe pasy ruchu; dwa odcinki drogi S17 łączącej Lublin z granicą z Ukrainą w Hrebennem: odc. w. Łopiennik — w. Krasnystaw Północ (9,2 km) i odc. w. Zamość Sitaniec — w. Zamość Wschód (11,3 km); obwodnice miejscowości, m.in.: Wadowic, Ostrołęki, Zwolenia, Starachowic, Pisza czy Kalisza.
Potężne nakłady, lecz nie tak uspołecznione, obejmują także offshore. Ich wartość w perspektywie kilkunastu lat ocenia się nawet na 250 mln zł.
W kontekście kluczowych inwestycji rząd stawia na repolonizację
Nawał inwestycji publicznych to intratny kąsek dla działających w Polsce firm, m.in. budowlanych. Aby spełnić ich życzenia wiosną tego roku premier Donald Tusk obwieścił program repolonizacji gospodarki. Służy temu m.in. niedawna nowelizacja Prawa zamówień publicznych. W urzeczywistnieniu tego planu wesprzeć ma również przygotowywana obecnie — z udziałem Urzędu Zamówień Publicznych — nowa polityka zakupowa państwa. Spółki skarbu państwa biorą pod uwagę repolonizację w swych strategiach, a minister aktywów państwowych właśnie wydał zarządzenie powołujące zespół do spraw udziału komponentu krajowego w kluczowych procesach inwestycyjnych.
Zgodnie z unijnym prawem repolonizacja jest jednak raczej reeuropeizacją zamówień. Jednym z zasadniczych warunków tego, aby ambitne plany inwestycyjne obecnej ekipy zakończyły się sukcesem, oprócz determinacji w tej sprawie, jest zapewnienie zasobów finansowych. Do tego konieczna jest między innymi wspomniana wyżej zmiana mechanizmu finansowania inwestycji kolejowych.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Źródło
