Nowe badanie sugeruje, że sen ma znaczenie nie tylko ze względu na długość drzemek każdej nocy. Ogólny wzorzec snu może wpływać na nastrój, funkcjonowanie mózgu, a nawet na zdrowie w dłuższej perspektywie.
Naukowcy z Uniwersytetu Concordia w Montrealu zidentyfikowali pięć odrębnych profili snu, które mogą pomóc wyjaśnić, dlaczego niektórzy ludzie czują się wypoczęci, a inni zmagają się ze zmęczeniem, problemami z koncentracją lub huśtawkami nastrojów emocjonalnych.
Wyniki badań, opublikowane we wtorek w czasopiśmie PLOS Biology, pokazują, że te „profile senno-biopsychospołeczne” odzwierciedlają mieszankę czynników biologicznych, psychicznych i środowiskowych – od stresu i emocji po wygodę w sypialni – które wpływają na jakość snu.
„Ludzie powinni traktować swój sen poważnie” – powiedziała NBC News Valeria Kebets, współautorka badania i menedżerka w Instytucie Sztucznej Inteligencji w Concordii. „Wpływa on na wszystkie aspekty ich codziennego funkcjonowania”.
Naukowcy wyróżnili pięć profili snu:
1. Słaby sen i zdrowie psychiczne
Osoby z tej grupy zgłaszały gorszą jakość snu oraz wyższy poziom stresu, strachu i gniewu. Były również bardziej narażone na lęk i depresję.
2. Odporność na sen
Badacze twierdzą, że u tych osób występowały problemy ze zdrowiem psychicznym lub zaburzenia koncentracji uwagi, ale twierdziły one, że śpią dobrze, co sugeruje „błędne postrzeganie snu” lub nieświadomość występowania podstawowych problemów ze snem.
3. Środki nasenne i towarzyskość
Grupa ta stosowała środki nasenne, ale zgłaszała również silne wsparcie społeczne i mniej odczuć odrzucenia. Wykazywali się jednak niższą świadomością emocjonalną i słabszą pamięcią.
4. Czas trwania snu i funkcje poznawcze
Osoby śpiące mniej niż sześć do siedmiu godzin na dobę uzyskiwały niższe wyniki w testach mierzących zdolność rozwiązywania problemów i przetwarzania emocji. Wykazywały również większą agresję i drażliwość.
5. Zaburzenia snu i zdrowie psychiczne
U osób, u których występowały problemy takie jak częste wybudzanie się, ból lub zaburzenia równowagi temperatury, częściej występowały stany lękowe, nadużywanie substancji psychoaktywnych i osłabienie funkcji poznawczych.
W badaniu przeanalizowano dane 770 zdrowych dorosłych w wieku od 22 do 36 lat, wykorzystując skany MRI oraz kwestionariusze dotyczące snu, stylu życia i nastroju.
Eksperci twierdzą, że profile te mogą w przyszłości pomóc lekarzom w dostosowaniu leczenia zaburzeń snu.
„W naszych badaniach i praktyce klinicznej naprawdę musimy brać pod uwagę wiele profili snu – wartość wielowymiarowego podejścia do danych” – powiedziała NBC News dr Phyllis Zee, dyrektor Centrum Medycyny Dobowej i Snu na Uniwersytecie Northwestern, która nie brała udziału w badaniu.
Eksperci zajmujący się snem twierdzą również, że badania podkreślają znaczenie dobrego odpoczynku dla zdrowia psychicznego i fizycznego.
„Sen to kwestia bardziej złożona niż tylko ilość czasu spędzanego w łóżku” – powiedział dr Rafael Pelayo, specjalista medycyny snu z Uniwersytetu Stanforda, w reportażu NBC News. „Jeśli mogę poprawić jakość twojego snu, ma to negatywny wpływ na twoje ogólne zdrowie – nie tylko psychiczne, ale i fizyczne”.
Więcej informacji
Więcej informacji na temat zdrowego snu można znaleźć na stronie National Sleep Foundation.
Prawa autorskie © 2025 HealthDay. Wszelkie prawa zastrzeżone.
