
Zmiany w przepisach regulujących zobowiązania podatkowe i sprawozdawczość krajowych schematów podatkowych należą do kluczowych elementów proponowanej nowelizacji opublikowanej przez Ministerstwo Finansów.
Proponowana nowelizacja Ordynacji podatkowej i innych powiązanych ustaw obejmuje m.in. modyfikację kwoty podatku, którą może rozliczyć osoba trzecia w imieniu podatnika (i jego najbliższej rodziny). Obecnie inny podmiot może pokryć do 1000 zł za podatnika, ale po tych zmianach limit ten ma wzrosnąć do maksymalnie 5000 zł .
Ministerstwo Finansów opowiada się również za podniesieniem progu korekt, które organy podatkowe mogą wprowadzać z urzędu . Obecnie urzędnicy podatkowi mają prawo do korygowania zeznań podatkowych, które prowadzą do zmian w zobowiązaniu podatkowym, nadpłacie, zwrotach podatku, nadwyżkach podatkowych przeniesionych na kolejne lata lub kwotach strat, pod warunkiem, że wartość takich zmian nie przekracza 5000 zł. Po nowelizacji limit ten wzrośnie do 10000 zł.
Przepisy, które poruszają emocje
Proponowane przepisy obejmują ponadto zmiany w przepisach dotyczących okresu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Ta sprawa jest źródłem znacznego zaniepokojenia, szczególnie wśród właścicieli firm, którzy twierdzą, że organy podatkowe często sztucznie wydłużają okres przedawnienia, który zwykle wynosi pięć lat.
„Przepis ten przewiduje wyeliminowanie przesłanki, że bieg przedawnienia zobowiązania podatkowego nie rozpoczyna się lub ulega zawieszeniu wskutek wszczęcia postępowania karnego w sprawie o przestępstwo skarbowe o charakterze upustowym, gdy zagrożona uszczupleniem lub już uszczuplona należność publicznoprawna stanowi „wartość niewielką”, rozumianą jako kwota do 200-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w czasie popełnienia przestępstwa, a także za wszystkie przestępstwa skarbowe związane z niewykonaniem zobowiązania podatkowego” – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Nowe zasady dotyczące okresu przedawnienia
Ponadto Ministerstwo Finansów zamierza ustalić, że „okres przedawnienia nie rozpocznie się, a jeśli się rozpocznie, zostanie zawieszony od daty złożenia wniosku o uzupełnienie lub zmianę decyzji odmawiającej takiego uzupełnienia lub zmiany w odniesieniu do kwoty zobowiązania podatkowego lub straty podatkowej do dnia wniesienia odwołania lub upływu terminu na wniesienie odwołania”. Ministerstwo zauważyło, że takie wnioski są często składane w celu faktycznego przedawnienia zobowiązania.
Ministerstwo zamierza również wprowadzić zasadę, zgodnie z którą pięcioletni okres przedawnienia zobowiązań podatkowych będzie przedłużany o dodatkowe 12 miesięcy , jeżeli podatnik w ciągu 12 miesięcy przed upływem okresu przedawnienia złoży korektę swojego zeznania wskazującą na obniżenie kwoty podatku, zwrot lub podwyższenie jego wartości albo stratę lub podwyższenie jego kwoty.
Projekt obejmuje również postanowienia dotyczące raportowania krajowych ustaleń podatkowych, czyli MDR. Celem tych zmian – jak wspomniano w uzasadnieniu – jest między innymi „zapewnienie maksymalnej ulgi podmiotom zobowiązanym do raportowania poprzez ograniczenie raportowania krajowych ustaleń podlegających obowiązkowemu raportowaniu”.
„W ramach niniejszej proponowanej nowelizacji MDR nie zdecydowano się na całkowite zwolnienie krajowych ustaleń (tzw. schematów podatkowych krajowych) z obowiązku raportowania, lecz na ich ograniczenie w kilku obszarach. Ustawodawca, mając na uwadze minimalizację obciążeń przedsiębiorców, dokona oceny funkcjonowania „krajowych” schematów podatkowych (podlegających raportowaniu) po dwóch latach od wprowadzenia proponowanych zmian, oceniając wartość dodaną wniesioną do administracji podatkowej w związku z obowiązkiem raportowania krajowych schematów podatkowych (…)” – zaznaczono w uzasadnieniu.
Odpis podatkowy przed terminem płatności
Wśród innych proponowanych zmian w nowelizacji Tax Ordinance jest możliwość odpisania podatku przed terminem płatności . Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że ta ulga będzie „dostępna na tych samych warunkach, co obecnie obowiązujące anulowanie zaległości podatkowych”.
„Przepis ten jest konieczny, w szczególności w odniesieniu do podatków samorządowych, w przypadku których zobowiązania podatkowe wynikają z wydania decyzji ustalającej wysokość takich zobowiązań. W przypadku podatków rocznych (od nieruchomości, rolnych, leśnych) podatnicy, którzy otrzymują oceny podatkowe, nie mogą obecnie skutecznie ubiegać się o ulgę w formie anulowania całości lub części podatku do czasu upływu terminu płatności. Muszą oni opóźnić złożenie wniosku o ulgę do czasu powstania zaległości, co może prowadzić do negatywnych konsekwencji, w tym odpowiedzialności karnej skarbowej” – czytamy w uzasadnieniu.
Proponowane prawo ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innym terminie.