Zdjęcie: Adobe Stock
Pszczoła ciesielnica purpurowa, znana również jako pszczoła czarna, wcześniej uznawana za wymarłą w Polsce, obecnie szybko rozszerza swój zasięg, szczególnie w północnych regionach kraju. Według dr. Pawła Jarzembowskiego z Instytutu Biologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, globalne ocieplenie i zmieniające się warunki klimatyczne są głównymi czynnikami tego odrodzenia.
Dorosłe osobniki pszczoły ciesielnicy purpurowej dorastają do 3,5 cm długości. Gatunek ten buduje gniazda w rozkładającym się drewnie, co odzwierciedla jego łacińska nazwa, Xylocopa violacea , pochodząca od greckich słów „xylon” (drewno) i „kopē” (ciąć). Owady te charakteryzują się ciemnym ciałem i skrzydłami o fioletowym połysku.
Gatunek ten, klasyfikowany w Polsce jako „prawdopodobnie wymarły” od 2004 r., obecnie można go zaobserwować częściej, zwłaszcza na terenach północnych.
Dr Jarzembowski podkreślił, że wzrost globalnych temperatur i zmiany klimatyczne umożliwiły powrót pszczół. „Cieplejsze warunki sprzyjają gatunkom ciepłolubnym, pozwalając im zasiedlać regiony wcześniej nieodpowiednie do przetrwania. W ciągu ostatniej dekady ten trend skłonił wiele gatunków do rozszerzenia swoich terytoriów na północ” – stwierdził w komunikacie prasowym uniwersytetu udostępnionym PAP.
Badacz zwrócił również uwagę na naturalne wzorce migracji i wpływ człowieka na rozprzestrzenianie się gatunku. „Te owady przemieszczają się dzięki transportowi drewna, a w połączeniu z łagodniejszym klimatem mogą rozwijać się i rozmnażać w nowych miejscach. Ich zdolność adaptacji odgrywa kluczową rolę – choć preferują ciepło, zamieszkują również środowiska zmienione przez człowieka. Wykorzystują martwe drewno, drewniane konstrukcje, ogrodzenia, a nawet szczeliny w ścianach do gniazdowania” – wyjaśnił.
Eksperci łączą wcześniejszy spadek liczebności gatunku w Polsce z utratą siedlisk, szczególnie ze spadkiem liczby starzejących się, obumierających drzew, a także z intensyfikacją rolnictwa i stosowaniem pestycydów.
Na Dolnym Śląsku pszczoła ciesielnica purpurowa nie była notowana przez stulecie, aż do jej ponownego odkrycia w 2015 roku. Obecnie zasiedla południową i wschodnią część województwa, w tym Ziemię Kłodzką, Przedgórze Sudeckie, Nizinę Wrocławską i korytarz Doliny Odry. (PAP)
Nauka w Polsce
pdo/ zan/
