Zdjęcie: Marco Carrer
Jak wynika z raportu Uniwersytetu w Turku opublikowanego w czwartek, odkryto w fińskiej Laponii martwy jałowiec, którego wiek szacuje się na 1647 lat. Został on uznany za najstarszy krzew na świecie.
Odkrycia tego dokonali włoscy naukowcy z Uniwersytetu w Padwie, którzy udali się do lapońskiego ośrodka badawczego fińskiego uniwersytetu, położonego w Utsjoki, najdalej na północ wysuniętym punkcie Europy, graniczącym z Norwegią.
Roślina została pierwotnie odkryta w 2021 r., pięć kilometrów od miejsca, w którym się znajdowała, i początkowo oceniono, że ma 1242 lata. W 2024 r. naukowcy ponownie odwiedzili Laponię i uzyskali dokładniejsze informacje dotyczące wieku jałowca, ujawniając, że ma on aż 1647 lat.
„Jest najstarszym krzewem na świecie, którego wiek określono na podstawie słojów przyrostowych, a także najstarszą rośliną zdrewniałą w Europie, którą oceniono za pomocą tej techniki” – podano w komunikacie prasowym. Badanie wskazuje, że krzew rozpoczął wzrost w 260 roku i zamarł na początku 1907 roku. Jest prawdopodobne – jak podkreślono – że roślina zaczęła rosnąć jeszcze wcześniej, ale uwzględnienie wszystkich lat jest „niemożliwe”. Ponadto zespół odkrył w pobliżu cztery inne jałowce, które mają ponad 1000 lat.
Przed tym odkryciem uważano, że najstarszy krzew jałowca i najstarsza roślina zdrewniała w Finlandii to okaz liczący 1070 lat, również znaleziony w Laponii, w Lemmenjoki, na terenie największego parku narodowego w Finlandii i największego obszaru leśnego i dzikiej przyrody w Europie.
Marco Carrer, członek zespołu badawczego z Padwy, zauważył, że jałowiec jest najpowszechniejszym gatunkiem drzew na świecie, rosnącym dobrze od Alaski po Etnę i od Japonii po Szkocję, na wysokościach od poziomu morza po najwyższe granice roślinności, wytrzymującym zarówno ekstremalne zimno, jak i upały w pobliżu lodowców.
W trakcie całego projektu badacze skupili się na starożytnych jałowcach, jako długowiecznych gatunkach występujących w obszarach arktycznych i subarktycznych, nie tylko w Finlandii, ale także w innych częściach Europy Północnej i Skandynawii, a także na Grenlandii i Islandii. Celem było zebranie spostrzeżeń na temat zmian klimatu i ewolucji roślinności.
Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)
pmo/ zan/
