Zdjęcie: Marco Carrer
Jak poinformował w czwartek Uniwersytet w Turku, odkryto w fińskiej Laponii martwy jałowiec, którego wiek szacuje się na 1647 lat. Został on uznany za najstarszy krzew na świecie.
Odkrycia dokonali włoscy naukowcy z Uniwersytetu w Padwie, którzy odwiedzili lapońską stację badawczą fińskiego uniwersytetu w Utsjoki, położoną w najdalej na północ wysuniętym punkcie Europy, w pobliżu granicy z Norwegią.
Roślinę odkryto pierwotnie w 2021 r., pięć kilometrów od miejsca badań, a jej wiek oszacowano wówczas na 1242 lata. W 2024 r. naukowcy wrócili do Laponii i zebrali bardziej kompleksowe dane dotyczące wieku jałowca, ujawniając, że ma on aż 1647 lat.
„To najstarszy krzew na świecie, którego wiek ustalono na podstawie liczenia pierścieni, a także najstarsza roślina zdrewniała w Europie oceniona tą techniką” – podano w komunikacie prasowym. Badania wskazują, że krzew rozpoczął wzrost w roku 260 i zamarł na początku 1907 roku. Jest prawdopodobne – jak podkreślono – że roślina rozpoczęła wzrost jeszcze wcześniej, ale uwzględnienie wszystkich lat jest „niemożliwe”. Ponadto zespół odkrył w pobliżu cztery inne jałowce, które mają ponad 1000 lat.
Przed tym odkryciem najstarszy krzew jałowca i najstarsza roślina zdrewniała w Finlandii to okaz szacowany na 1070 lat, który również znaleziono w Laponii, a dokładnie w Lemmenjoki, które znajduje się na terenie największego parku narodowego w Finlandii i największego obszaru leśnego i dzikiej przyrody w Europie.
Marco Carrer, badacz z Padwy, zauważył, że jałowiec jest najpowszechniejszym gatunkiem drzewa na świecie, rosnącym dobrze od Alaski po Etnę i od Japonii po Szkocję, na wysokościach od poziomu morza po górne granice roślinności, wytrzymującym zarówno wysokie, jak i niskie temperatury w pobliżu lodowców.
W trakcie trwania projektu naukowcy skupili się na starożytnych jałowcach, które są długowiecznymi gatunkami występującymi w obszarach arktycznych i subarktycznych, nie tylko w Finlandii, ale także w innych częściach Europy Północnej i Skandynawii, a także na Grenlandii i Islandii. Celem było zebranie danych na temat zmian klimatu i ewolucji roślinności.
Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)
pmo/ zan/
