Zdjęcie: Adobe Stock
Osoby z nadciśnieniem tętniczym doświadczają gorszej jakości snu w porównaniu z osobami z prawidłowym ciśnieniem tętniczym. Badania wskazują, że częściej doświadczają one epizodów bezdechu sennego i nocnych wybudzeń, a także znacznie skróconego czasu trwania fazy REM, co może prowadzić do problemów z regulacją emocji, radzeniem sobie ze stresem i zapamiętywaniem, jak wynika z badania przeprowadzonego przez polskich naukowców.
„Pacjenci z nadciśnieniem tętniczym mają wyraźnie zaburzony wzorzec snu. Występują u nich skrócone fazy REM snu, niezbędne do radzenia sobie z emocjami i kształtowania pamięci. Mogą również odczuwać zwiększoną wrażliwość na ból, na przykład bóle głowy, a jednocześnie być bardziej narażeni na obturacyjny bezdech senny, co zwiększa ryzyko chorób układu krążenia” – wyjaśniła dr Helena Martynowicz, główna autorka badania opublikowanego w czasopiśmie „Dental and Medical Problems” , podczas rozmowy z PAP.
Zespół badawczy z Uniwersytetu Medycznego w Warszawie i Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu przeanalizował dane 133 uczestników z podejrzeniem obturacyjnego bezdechu sennego. Wśród nich 52 miało nadciśnienie tętnicze, a 81 utrzymywało ciśnienie krwi w normie. U każdego z nich wykonano nocną ocenę snu za pomocą polisomnografii, monitorując aktywność mózgu, ruchy gałek ocznych, napięcie mięśniowe, oddech, rytm serca i ruchy kończyn.
„Ta metoda pozostaje najdokładniejszym narzędziem diagnostycznym do oceny jakości snu. Identyfikuje fazy snu, pory zasypiania i wybudzania, wzorce oddechowe, funkcje serca i mięśni oraz wykrywa zaburzenia ruchowe, takie jak zespół niespokojnych nóg czy bruksizm” – stwierdził prof. Martynowicz.
Badanie wykazało, że u uczestników z nadciśnieniem tętniczym częściej występowały bezdechy, częściej występowały wybudzenia związane z oddychaniem oraz występowała zwiększona ruchomość kończyn. Ich sen był słabszy, a poziom tlenu we krwi spadł w porównaniu z osobami z prawidłowym ciśnieniem tętniczym.
„Pacjenci z nadciśnieniem tętniczym nie tylko byli bardziej podatni na obturacyjny bezdech senny, ale także jego przebieg był cięższy” – podkreślili badacze.
Zauważyła różnice w czynnikach wyzwalających czuwanie: „Zaburzenia snu u osób z nadciśnieniem wynikały głównie z bezdechu, podczas gdy bruksizm był główną przyczyną wybudzeń u osób bez nadciśnienia. Chociaż pacjenci z nadciśnieniem również zgrzytają zębami, nie powoduje to fragmentacji ich snu”.
Zespół przeanalizował biomarkery krwi, stwierdzając obniżone stężenie magnezu oraz podwyższone stężenie białka C-reaktywnego, glukozy i kwasu moczowego u osób z nadciśnieniem tętniczym. Nie zaobserwowano istotnych różnic w poziomie witaminy D między uczestnikami z nadciśnieniem tętniczym a osobami z prawidłowym ciśnieniem tętniczym i problemami ze snem. Jednak porównanie osób z nadciśnieniem tętniczym i bezdechem ze zdrowymi osobami bez zaburzeń snu wykazało istotnie niższe stężenie witaminy D w tej pierwszej grupie.
Prof. Martynowicz podkreśliła ich kluczowe odkrycie: wykazanie związku między zwiększoną fragmentacją snu a niskim poziomem wapnia, na który pośrednio wpływa witamina D. „Wcześniejsze badania badały to tylko na zwierzętach. Po raz pierwszy ustaliliśmy tę korelację u ludzi” – zauważyła.
Wyjaśniła: „Witamina D odgrywa rolę w regulacji wapnia. Niedobór utrudnia wchłanianie i utrzymanie wapnia, co prowadzi do niedoborów, które upośledzają funkcjonowanie nerwów i mięśni, w tym mechanizmy regulacji snu, a tym samym zwiększają częstotliwość wybudzeń”.
„Te odkrycia są zgodne z szerszą dyskusją na temat ryzyka sercowo-naczyniowego. Częste przerwy w śnie obciążają serce i naczynia krwionośne, zwiększając ryzyko dla układu krążenia” – podsumowała.
Według badania ( źródło ), polisomnograficzne wskaźniki snu mogą stanowić istotne wskaźniki ryzyka sercowo-naczyniowego i metabolicznego. Obniżona efektywność snu, sen przerywany, zaburzenia fazy REM i zaburzenia snu nocnego mogą wskazywać na ukryte problemy zdrowotne, szczególnie u osób z nadciśnieniem tętniczym.
Katarzyna Czechowicz (PAP)
Nauka w Polsce
kap/ zan/ mhr/
