Zdjęcie: Adobe Stock
Według badania opublikowanego w czasopiśmie Occupational & Environmental Medicine suplementacja melatoniną może pomóc w odwróceniu uszkodzeń DNA związanych z pracą na nocną zmianę, poprzez poprawę zdolności naprawczych organizmu.
Melatonina to hormon, który reguluje rytmy dobowe u ssaków, w szczególności regulując cykle snu i czuwania. Jej produkcja jest stymulowana przez ciemność, dlatego zwykle zaczyna być uwalniana wieczorem. Praca na nocną zmianę zakłóca ten proces, zaburzając rytm zegara biologicznego. To zaburzenie nie tylko prowadzi do trudności ze snem, ale także zmniejsza zdolność organizmu do naprawy uszkodzeń oksydacyjnych DNA. Chociaż uszkodzenia te są naturalnym produktem ubocznym funkcji komórkowych, ich nagromadzenie zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia niektórych nowotworów.
Naukowcy chcieli sprawdzić, czy suplementacja melatoniną u pracowników nocnych może nie tylko regulować ich sen, ale także wspomagać mechanizm naprawy DNA.
Do badania zaprosili 40 uczestników; każdy miał co najmniej dwie kolejne nocne zmiany w tygodniu, każda trwała co najmniej siedem godzin. Nikt nie miał wcześniejszej historii zaburzeń snu ani przewlekłych problemów zdrowotnych. Połowa uczestników otrzymywała 3 mg melatoniny na godzinę przed snem codziennie, podczas gdy druga połowa przyjmowała placebo. Podczas badania nosili oni trackery aktywności, aby monitorować długość snu w ciągu dnia.
Na początku i na końcu badania uczestnicy oddawali próbki moczu (w ciągu dnia i w nocy), aby ocenić poziom 8-hydroksy-2-deoksyguanozyny (8-OH-dG), która jest markerem zdolności naprawy DNA.
Wyniki wskazały, że osoby przyjmujące melatoninę miały dzienne poziomy 8-OH-dG o 80 procent wyższe niż w grupie placebo, co sugeruje bardziej efektywne procesy naprawy DNA w ich organizmach. Jednak nie zaobserwowano znaczącej różnicy w poziomach 8-OH-dG podczas kolejnej zmiany nocnej.
„Podwyższone poziomy uszkodzeń oksydacyjnych DNA z powodu zmniejszonej zdolności do ich naprawy mogą być mechanizmami przyczyniającymi się do promujących raka efektów pracy nocnej zmiany. Niemniej jednak nasze badanie sugeruje, że suplementacja melatoniny może zwiększyć skuteczność naprawy takich uszkodzeń” – stwierdzili autorzy publikacji.
Zauważyli ponadto, że te odkrycia stanowią solidną podstawę do przyszłych badań na dużą skalę, które ocenią skutki różnych dawek melatoniny i zbadają długoterminowe implikacje jej stosowania. Uważają, że suplementacja tym hormonem może być już zalecana pracownikom nocnej zmiany jako sposób na zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka.
„Jednakże kluczowa jest ocena długoterminowej skuteczności, ponieważ osoby pracujące na nocną zmianę przez wiele lat musiałyby stale przyjmować suplementy melatoniny, aby w pełni odczuć potencjalne korzyści w zakresie zapobiegania nowotworom” – wyjaśniają.
Zakończyli, przyznając, że ich badanie ma pewne ograniczenia: obejmowało ono małą grupę uczestników, z których większość pochodziła z jednej branży. Dlatego uważają, że powinno zostać powtórzone na znacznie większą skalę.
Katarzyna Czechowicz (PAP)
kroplówka/ barek/