Nie tylko Ukraińcy, ale także Białorusini, Wietnamczycy i Rosjanie pobierają zasiłek na dzieci. Wystarczy, że są w Polsce legalnie, praca nie jest wymogiem otrzymania świadczenia.
Izabela Kacprzak
Reklama
508,9 tys. dzieci cudzoziemskich pobierało w ubiegłym roku świadczenie wychowawcze 800+. Rok wcześniej blisko 70 tys. więcej – wynika z danych ZUS dla „Rzeczpospolitej”. Od samego początku obowiązywania ustawy uprawnienie do otrzymywania tego świadczenia dotyczy wszystkich cudzoziemców mieszkających z dziećmi legalnie w Polsce – nie tylko z państw UE. Cudzoziemiec musi jednak wykazać, że posiada kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”. Czy to oznacza, że ZUS bada, czy wnioskodawca pracuje?
Reklama
– Nie. Intencją ustawodawcy nie było uzależnienie wypłaty świadczenia od pracy. Takie same zasady obowiązują więc polskich obywateli i cudzoziemców. Istotne jest, by cudzoziemiec przebywał w Polsce z dziećmi legalnie i nie był tu turystycznie – mówi nam pracownik ZUS.
Społeczeństwo Mały Ukrainiec z 500+
Ukraińskim pracownikom opłaca się sprowadzać do Polski całe rodziny. Już ponad 4,5 tys. ukraińskich dzieci pobiera w Polsce świadczenie z rządowego programu – wynika z danych ministerstwa rodziny, pracy i polityki społecznej.
– ZUS stosuje zasady wobec wnioskodawców zgodnie z ustawą, która nie wiąże wypłaty świadczenia z obowiązkiem pracy – potwierdza Wojciech Dąbrówka, rzecznik Zakładu.
Nie tylko Ukraińcy pobierają 800+. Na liście beneficjentów są m.in. Rosjanie
Tymczasem rząd zapowiedział rozpoczęcie prac nad zmianą prawa, by uzależnić przyznanie świadczenia wychowawczego 800+ na dzieci cudzoziemców od zatrudnienia rodziców. Temat otworzył Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy, sugerując, że może chodzić tylko o Ukraińców. Jednak wpis premiera Donalda Tuska w mediach społecznościowych potwierdza, że chodzi o zmianę dla wszystkich cudzoziemców w naszym kraju.
Reklama Reklama
„Propozycja Prezydenta Rafała Trzaskowskiego, aby wypłacać 800+ tylko tym migrantom, również Ukraińcom, którzy rzeczywiście mieszkają, pracują i płacą podatki w naszym kraju, zostanie pilnie rozpatrzona przez rząd” – napisał premier pod koniec stycznia.
Polityka Będą ograniczenia w wypłacaniu 800+ dla Ukraińców? Donald Tusk zabrał głos
Premier Donald Tusk wsparł pomysł kandydata Koalicji Obywatelskiej na prezydenta RP, by świadczenia 800+ wypłacać tylko tym obcokrajowcom, którzy pracują i płacą podatki w Polsce. Spotkał się z krytyką polityków Lewicy.
W ubiegłym roku świadczenie pobierało 422,6 tys. dzieci z Ukrainy, rok wcześniej – 498,9 tys. – najwięcej wśród wszystkich obcokrajowców w kraju.
Ukraińców jest najwięcej w Polsce. Ilu z nich pracuje legalnie, ilu chodzi do szkoły?
Komu jeszcze ZUS wypłaca zasiłek? Na drugim miejscu są dzieci Białorusinów – w 2024 r. świadczenie otrzymywało 34,2 tys. dzieci (tysiąc więcej niż rok wcześniej) – a na trzecim dzieci z Rumunii, których liczba w ciągu ostatniego roku prawie się podwoiła (z 7,6 tys. w 2023 r. do 12,9 tys. w roku ubiegłym). W ciągu roku wzrosła także liczba dzieci obywateli Rosji, Wietnamu czy Indii, na które ZUS również wypłaca świadczenia. W sumie o ok. 1 tys. Nie są to liczby wysokie, zważywszy, że zasiłek 800+ przysługuje w naszym kraju blisko 8 mln dzieci.
Projekt ustawy PiS, który wpłynął do Sejmu, ma ograniczyć tylko świadczenia dla niepracujących Ukraińców. Dlaczego innym cudzoziemcom nie? – Myślę, że to wynika z oczekiwań polityki. Specustawa dla uchodźców z Ukrainy, którym zagwarantowano zrównanie wszelkich praw, społecznie odbiła się w świadomości jako ta, która otworzyła worek z benefitami tylko dla nich. To jest prawda, ale nie w przypadku 800+. Owszem, wiele dodatkowych świadczeń socjalnych, wychowawczych, w tym wyżywienia i zamieszkania na koszt państwa ustawa daje, jednak 800+ gwarantowaliśmy im przed wojną i z tego korzystali – mówi nam jeden z urzędników zajmujący się polityką społeczną.
Jego zdaniem rząd reaguje także na potrzeby opinii publicznej, która jest przeciwna rozdawaniu 800+ Ukraińcom. – Nikt nie pyta w badaniach o to, czy to świadczenie, także bez żadnych wymogów, powinni dostawać inni cudzoziemcy w naszym kraju. A zapewne odpowiedzi byłyby podobne. Ukraińców jest najwięcej – dodaje.
Reklama Reklama
Według danych MSWiA z grudnia 2024 r. w Polsce przebywa ok. 1,5 mln obywateli Ukrainy, ok. 980 tys. posiada status uchodźcy wojennego i podlega specustawie z 2022 r. Ilu z nich pracuje? Składki do ZUS płaci ok. 780 tys. Ukraińców. Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego wśród ukraińskich uchodźców wojennych jest to 65 proc. i stanowi to „najwyższy wskaźnik zatrudnienia wśród państw Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)”.
422,6 tys.
ukraińskich dzieci w 2024 r. otrzymywało w Polsce świadczenie 800+
Wprowadzenie kontroli na granicy polsko-niemieckiej, które trwają od października 2023 r., ujawniło jednak nowe zjawisko – część Ukraińców mieszkających w Polsce i korzystających z pomocy naszego państwa pracuje nielegalnie w Niemczech. To dlatego Ukraińcy królują w ubiegłorocznych statystykach Straży Granicznej jako nielegalnie przekraczający granicę z Niemcami i poddawani deportacjom. Status UKR w naszym kraju daje prawa pobytowe wyłącznie na terenie Polski, a nie całej strefy Schengen. Rząd zna problem i według naszych informacji sprawa ma być przedmiotem kolejnej nowelizacji specustawy dla Ukraińców.
Społeczeństwo Sondaż: Zmiany w 800+ dla Ukraińców mają ponadpartyjne poparcie
Jednym z ważniejszych tematów w kampanii wyborczej są zmiany w 800+ dla Ukraińców. Co o propozycjach polityków myślą Polacy? Wnioski z sondażu IBRiS dla „Rzeczpospolitej” są jednoznaczne.
Zmiany w wypłatach 800+ dla Ukraińców pojawiły się już w ub. roku. Jesienią rząd wprowadził wymóg, że będzie wypłacał świadczenie tylko dla dzieci uczących się w polskiej szkole. Od nowego roku szkolnego w szkołach pojawiło się ok. 20 tys. nowych uczniów-uchodźców.