Zdjęcie: Adobe Stock
Według badania opublikowanego w czasopiśmie Occupational & Environmental Medicine, przyjmowanie suplementów melatoniny może pomóc w odwróceniu uszkodzeń DNA związanych z pracą na nocną zmianę, poprzez poprawę zdolności naprawczych organizmu.
Melatonina to hormon, który reguluje rytmy dobowe u ssaków, w szczególności regulując cykle snu i czuwania. Jej produkcja jest stymulowana przez ciemność, dlatego zwykle zaczyna być uwalniana wieczorem. Praca na nocną zmianę przerywa ten naturalny proces, zakłócając rytm zegara biologicznego. To zaburzenie nie tylko prowadzi do problemów ze snem, ale także zmniejsza zdolność organizmu do naprawy uszkodzeń oksydacyjnych DNA. Takie uszkodzenia występują naturalnie podczas funkcji komórkowych, jednak ich nagromadzenie zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia niektórych nowotworów.
Naukowcy chcieli ustalić, czy suplementacja melatoniną u pracowników nocnych może przyspieszyć proces naprawy DNA, a jednocześnie pomóc w regulacji snu.
Do badania zaproszono 40 uczestników; wszyscy pracowali na co najmniej dwóch kolejnych nocnych zmianach tygodniowo, każda trwała co najmniej siedem godzin. Nikt nie miał w wywiadzie zaburzeń snu ani przewlekłych schorzeń. Połowa badanych otrzymała polecenie przyjmowania 3 mg melatoniny na godzinę przed snem każdego dnia, podczas gdy druga połowa otrzymywała porównywalne placebo. Podczas badania uczestnicy nosili monitory aktywności, aby śledzić długość swojego snu w ciągu dnia.
Zarówno na początku, jak i na końcu badania pobrano próbki moczu od uczestników (w ciągu dnia i w nocy), aby ocenić poziom 8-hydroksy-2-deoksyguanozyny (8-OH-dG), biomarkera wskazującego zdolność do naprawy uszkodzeń DNA.
Wyniki wskazały, że osoby przyjmujące melatoninę wykazywały dzienne poziomy 8-OH-dG, które były o 80 procent wyższe niż w grupie placebo, co sugeruje zwiększoną wydajność naprawy DNA w ich organizmach. Jednak nie zaobserwowano żadnej zauważalnej różnicy w poziomach 8-OH-dG podczas kolejnej zmiany nocnej.
„Podwyższone poziomy uszkodzeń oksydacyjnych DNA z powodu zmniejszonej zdolności naprawczej mogą być mechanizmami przyczyniającymi się do rakotwórczych efektów pracy nocnej zmiany. Niemniej jednak nasze badanie wskazuje, że suplementacja melatoniną może zwiększyć skuteczność naprawy takich uszkodzeń” – zauważyli autorzy badania.
Zauważyli, że wyniki stanowią obiecującą podstawę do większych badań, które ocenią skutki różnych dawek melatoniny i zbadają długoterminowe implikacje jej stosowania. Ich zdaniem ta suplementacja hormonalna może być już zalecana pracownikom nocnej zmiany jako strategia zmniejszania ryzyka zachorowania na raka.
„Mimo to, kluczowe jest dokonanie oceny długoterminowej skuteczności, ponieważ osoby pracujące na nocnych zmianach przez dłuższy czas będą wymagały ciągłej suplementacji melatoniną, aby w pełni odczuć potencjalne korzyści w zapobieganiu nowotworom” – wyjaśnili.
Zakończyli, przyznając, że ich badanie ma ograniczenia: zostało przeprowadzone z małą grupą uczestników, z których większość pochodziła z jednej branży. Dlatego uważają, że powinno zostać powtórzone na znacznie większą skalę.
Katarzyna Czechowicz (PAP)
kroplówka/ barek/
