Przedstawiony w piątek projekt ustawy przedstawia plany programu najmu mieszkań dla seniorów, który umożliwi osobom starszym uzyskanie mieszkań bez barier w ramach oferty miejskiej. Inicjatywa ta ma na celu pomoc osobom często określanym mianem „więźniów czwartego piętra”.
Określenie „więźniowie czwartego piętra” odnosi się do starszych mieszkańców zamkniętych w mieszkaniach na wyższych piętrach bez dostępu do windy, często niemogących opuścić ich z powodu problemów z poruszaniem się lub problemów zdrowotnych.
Problem ten rozwiązano za pomocą proponowanych zmian w ustawie o ochronie lokatorów i w regulaminie budownictwa komunalnego, a także w nowelizacji Kodeksu cywilnego, opublikowanych w piątek na portalu Centrum Legislacji Rządowej.
Kluczowe postanowienia obejmują specjalistyczną umowę o mieszkania dla osób starszych, mającą na celu umożliwienie niezależnym seniorom, będącym właścicielami mieszkań na wyższych piętrach (trzecie piętro lub wyżej, bez wind), ubieganie się o lokale komunalne na poziomach dostępnych dla osób niepełnosprawnych. Uczestnicy jednocześnie wynajmowaliby swoje obecne mieszkania władzom lokalnym, umożliwiając ich ponowne wynajmowanie wnioskodawcom.
W przypadku wycofania się uczestników z dzierżaw komunalnych, ich pierwotne nieruchomości powrócą do nich. W przypadku śmierci, własność przejdzie na spadkobierców.
Dokumenty ustawodawcze wyjaśniają, że osoby starsze ubiegające się o mieszkanie są zwolnione ze standardowych gminnych wymogów dochodowych, ponieważ wsparcie mieszkaniowe wynika z potrzeb związanych z dostępnością fizyczną, a nie z trudności finansowych.
Obecne przepisy zezwalają gminom na wynajmowanie mieszkań komunalnych wyłącznie seniorom bez tytułu prawnego do nieruchomości. Jednak najczęstsze problemy dotyczą starszych właścicieli domów w budynkach wielopiętrowych.
W Polsce starzeje się obecnie około 9,9 miliona seniorów, co stanowi 26,3% ogółu mieszkańców. Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że do 2050 roku ta grupa demograficzna może sięgnąć 40%.
Marzena Okła-Drewnowicz, była minister polityki społecznej i obecna urzędniczka w Kancelarii Premiera, konsekwentnie podkreślała pilną potrzebę modyfikacji infrastruktury mieszkaniowej dla osób starszych, w tym usuwania barier i specjalistycznego budownictwa.
Propozycja jest obecnie przedmiotem konsultacji z interesariuszami i oceny ekspertów.
Katarzyna Czarnecka (PAP)
ksc/ jann/
