Zdjęcie: Adobe Stock
19 lutego przypada Dzień Nauki Polskiej, który obchodzony jest w rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Najnowsze statystyki wskazują, że w Polsce działa łącznie 575 uniwersytetów i instytucji badawczych. Kraj szczyci się ponad 1,2 miliona studentów, ponad 20 tysiącami doktorantów i nieco ponad 95 tysiącami pracowników naukowych zatrudnionych na pełen etat.
Dzień Polskiej Nauki jest obchodzony szósty rok z rzędu. Ustanowione w 2020 r. święto ma na celu uhonorowanie historycznego wkładu polskich naukowców i docenienie wysiłków osób obecnie zaangażowanych w badania. Ma również na celu zmotywowanie jednostek do kontynuowania kariery naukowej, naśladując przykłady polskich badaczy.
Święto zostało ustanowione w dniu urodzin Mikołaja Kopernika, aby uczcić jego niezwykły wkład — nie tylko w astronomię. Jego pionierska praca „O obrotach sfer niebieskich” dostarczyła przełomowej interpretacji modelu heliocentrycznego, fundamentalnie przekształcając globalną myśl naukową. Wpływ Kopernika rozszerzył się na inne dyscypliny, takie jak ekonomia, prawo, medycyna i kartografia.
Aby uczcić polską naukę, Centrum Nauki Kopernik w Warszawie będzie gospodarzem inauguracji trzech polskich inicjatyw badawczych i innowacyjnych, które uzyskały finansowanie w ramach prestiżowego europejskiego programu Teaming for Excellence, mającego na celu rozwój nauki i innowacji w Polsce. W wydarzeniu wezmą udział przedstawiciele Komisji Europejskiej, urzędnicy rządowi, władze lokalne i społeczność naukowa.
Tegorocznym punktem kulminacyjnym będzie popołudniowa Gala Polskiej Nauki w Toruniu, współorganizowana przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Podczas Gali Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego wręczy nagrody w pięciu kategoriach: naukowe, edukacyjne, wdrożeniowe, organizacyjne i ogólne.
Według najnowszych danych opublikowanych na portalu RAD-on (prowadzonym przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – OPI-PIB) w Polsce działa 135 uczelni publicznych, 207 niepublicznych oraz 16 uniwersytetów kościelnych.
Ponadto działa 217 instytucji badawczych, w tym 70 instytutów badawczych, 68 instytutów Polskiej Akademii Nauk, 23 instytuty Sieci Badawczej Łukasiewicz i 1 instytucja międzynarodowa.
W 2023 r. w Polsce na studia wyższe zapisało się ponad 1,2 mln osób, przy czym kobiety stanowiły 59% ogółu studentów. Kobiety stanowiły również większość osób zdobywających tytuł magistra (71%) oraz studentów mieszkających na terenach wiejskich (62%). Z kolei mężczyźni przeważali na kierunkach inżynierskich, stanowiąc 70% absolwentów.
Łącznie było 20 596 kandydatów na doktorat, z czego 3193 zapisało się na studia doktoranckie, a 17 403 do szkół doktorskich. Tych ostatnich było 163.
W 2022 r. polskie uniwersytety zatrudniały prawie 95 000 nauczycieli akademickich, przy czym mężczyźni stanowili nieco ponad połowę (51,5 proc.). Proporcje te były podobne zarówno w instytucjach publicznych, jak i prywatnych. Bardziej wyraźną nierównowagę płci zaobserwowano na uniwersytetach kościelnych, gdzie mężczyźni stanowili 57 proc. pracowników naukowych. (PAP)
Nauka w Polsce
agt/ zan/
