Góra Strękowa, woj. podlaskie, 01.02.2025. Widok na dolinę Narwi ze wzgórza za wsią. Brak śniegu tej zimy spowodował znaczne obniżenie poziomu wody w rzece, co doprowadziło do suszy hydrologicznej. PAP/Michał Zieliński
Susza w każdym stadium stanowi poważne wyzwanie dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki – stwierdził dr Marcin Wdowikowski z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Zauważył, że sytuacja hydrologiczna związana z suszą staje się coraz bardziej niepokojąca w Polsce.
Jak podkreślono w komunikacie prasowym uniwersytetu, IMWM-PIB wskazał, że stan suszy hydrologicznej w lutym tego roku nie był tak poważny, jak był co najmniej od 2015 r.
„W czwartek 20 lutego ponad 40 stacji monitorujących odnotowało przepływy wody poniżej średniego niskiego przepływu dla swoich rzek. Aby skutecznie przywrócić zasoby wodne i zwiększyć retencję, potrzebujemy długotrwałych, łagodnych, stałych opadów deszczu przez kilka tygodni w regionach najbardziej potrzebujących” – czytamy w komunikacie.
Dr inż. Marcin Wdowikowski z Katedry Gospodarki Wodno-Ściekowej i Technologii Odpadów Politechniki Wrocławskiej wyjaśnił, że suszę należy rozumieć jako długotrwały proces, w którym można wyróżnić trzy fazy.
Faza początkowa (susza meteorologiczna lub atmosferyczna) rozpoczyna się niewystarczającymi opadami (deszczem lub śniegiem) i często towarzyszy jej fala upałów w okresie letnim. Te długotrwałe warunki powodują drugą fazę, znaną jako susza glebowa lub rolnicza, gdzie zmniejszający się poziom wody w rzekach i glebach ogranicza dostępność wody dla roślinności. Dalsze dni niewystarczających opadów i podwyższonych temperatur powietrza są klasyfikowane jako zdarzenia ekstremalne i skutkują trzecią fazą, zwaną suszą hydrologiczną.
Ta faza jest najbardziej krytyczna, prowadząc do niskiego poziomu wody lub nawet jej braku w rzekach i strumieniach. Często studnie gospodarcze również wysychają.
„Pojawia się deficyt, którego często nie da się zrekompensować nawet ulewnym deszczem, ponieważ woda szybko odpływa. Susza na każdym etapie wywiera znaczne obciążenie na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę, dlatego wprowadzono termin „susza ekonomiczna”, aby podkreślić negatywne skutki dla wszystkich tych aspektów” – dodał dr Wdowikowski.
„Wielu hydrologów i klimatologów twierdzi, że w Polsce i Europie od ponad dwóch dekad znajdujemy się w stanie ciągłej suszy, oscylującej między etapami I i II. Najpoważniejsze skutki odnotowano w naszym kraju w latach 2003, 2015 i 2019” – zauważył badacz.
Obecnie Polska wdrożyła Plan przeciwdziałania skutkom suszy, który określa różne działania na lata 2021–2027. Działania te obejmują ocenę sposobów zwiększenia zasobów wodnych, sugestie dotyczące budowy lub renowacji obiektów wodnych oraz propozycje niezbędnych dostosowań w zarządzaniu zasobami wodnymi i modyfikacje zarówno naturalnych, jak i sztucznych systemów retencji.
„Zazielenienie środowisk miejskich i rewitalizacja licznych funkcji ekologicznych w strefach rolniczych są przedmiotem wielu projektów i inicjatyw. Jest to kluczowe, ponieważ zjawisko suszy wiąże się z działaniami na rzecz dostosowania się do zmian klimatycznych i zasadami zrównoważonego rozwoju” – stwierdził dr Wdowikowski.
Dodał także, że obecnie w celu optymalizacji wykorzystania wody stosuje się wiele narzędzi, na przykład w przemyśle, takich jak praktyki gospodarki o obiegu zamkniętym, recykling wody, coraz powszechniejsze wykorzystywanie zebranej wody deszczowej czy ocena śladu wodnego produktów. (PAP)
Nauka w Polsce
Rosyjski/ Zan/
