Z archiwum Georgiosa Georgalisa, fragment.
Paleontolodzy z Polski i Kanady udokumentowali skamieniałe szczątki salamander, żab i jaszczurek sprzed 37 milionów lat. Wśród nich znajdują się przodkowie współczesnych „afrykańskich żab byczych”, dużych jadowitych jaszczurek, które obecnie występują w Ameryce Środkowej i Północnej, oraz starożytne gady ozdobione ochronnym pancerzem.
Okazy odkryto w La Bouffie, nieczynnym stanowisku wykopaliskowym złóż fosforanów w Quercy w południowej Francji. Miejsce to datowane jest na późny eocen, okres charakteryzujący się ciepłymi i wilgotnymi warunkami środowiskowymi.
Dr Georgios Georgalis z Polskiej Akademii Nauk stwierdził: „Od XIX wieku kopalnie fosforanów w Quercy dostarczają licznych skamieniałości zwierząt. Podczas gdy ssaki dominowały we wcześniejszych badaniach, inne kręgowce pozostawały niedoreprezentowane. Współpracując z Alfredem Lemierre z kanadyjskiego Royal Tyrrell Museum, przeanalizowaliśmy szczątki płazów i gadów, ujawniając liczne, wcześniej nieudokumentowane okazy”.
Odkrycia ukazują eklektyczną gamę gadów i płazów. „Kilka taksonów nie ma współczesnych europejskich potomków. Odkrycia obejmują prekursorów helodermy Gila, wiele gatunków legwanów, krewnych afrykańskiej żaby byczej oraz wymarłe grupy, takie jak gliptozaury – silnie opancerzone gady – a także paleowaranidy, przodków współczesnych waranów. Ta różnorodność maluje żywy obraz prehistorycznych ekosystemów tropikalnych Europy” – wyjaśnia badacz.
Warto odnotować, że podczas badania zidentyfikowano dwa nowe gatunki jaszczurek.
„Cadurcopanoplos, należący do rodziny gliptozaurów, zawdzięcza swoją grecką nazwę starożytnym mieszkańcom Quercy, Kadurkom. Całe ciało tego gada było osłonięte gęstymi, kostnymi płytkami przypominającymi średniowieczną zbroję. Wyraźne osteodermy czaszki odróżniały go od europejskich gliptozaurów, które wyginęły około 34 miliony lat temu w wyniku zmian klimatycznych, które przekształciły kontynent” – zauważył Georgalis.
„Phosphoriguana, nazwana tak od miejsca odkrycia, jest gatunkiem kompaktowej iguany o unikalnej budowie szczęki i morfologii zębów w porównaniu do swoich krewnych” – dodał.
Badania te, finansowane przez Narodowe Centrum Nauki, opublikowano w czasopiśmie Swiss Journal of Palaeontology, dostępnym w ramach otwartego dostępu. (PAP)
akp/ zan/
