Wiatraki lądowe: fakty i mity. Co warto wiedzieć o energetyce wiatrowej

Czy jest to czynnik przyczyniający się do zanieczyszczenia hałasem i potencjalnego zagrożenia dla populacji ptaków, czy niezbędna innowacja w walce ze zmianami klimatu? Lądowa energetyka wiatrowa niezmiennie wywołuje spolaryzowane debaty, często pozbawione podstaw merytorycznych. Poniżej wyjaśniamy kluczowe aspekty technologii turbin wiatrowych – bez dramatyzmu i zbędnego alarmowania.

• Wokół energetyki wiatrowej na lądzie narosło wiele mitów, z których kilka okazało się nieprawdziwych. Przyjrzyjmy się powszechnym twierdzeniom.
• Istnieją pewne zagrożenia związane z turbinami wiatrowymi, jednak ich powaga jest często wyolbrzymiana, a środki strategiczne mogą złagodzić ich skutki.
• Wbrew powszechnym przekonaniom regulacja dotycząca dystansu 500 metrów nie jest obecnie najwyższym priorytetem dla deweloperów i nie stanowi uniwersalnego punktu odniesienia w UE.
• Infrastruktura wiatrowa może pobudzić wzrost krajowego przemysłu, ale nie oczekuje się, że obniży ogólne koszty energii.
• Mimo sprzeciwu społeczności lokalnych, większość Polaków opowiada się za rozbudową projektów wiatrowych na lądzie, nawet w pobliżu obszarów mieszkalnych.
• Dodatkowe informacje biznesowe dostępne na Businessinsider.com.pl

Odrzucenie przez Karola Nawrockiego ustawy o zawieszeniu produkcji nie zakończyło debaty na temat turbin lądowych. Niezależnie od szczegółów regulacyjnych, energetyka wiatrowa niewątpliwie będzie kształtować ewoluujący portfel energetyczny Polski. Dyskusje koncentrują się obecnie na alokacji mocy, wytycznych dla inwestorów, zabezpieczeniach ekologicznych i społecznym postrzeganiu technologii często krytykowanej przez krytyków inicjatyw na rzecz zrównoważonego rozwoju. Które twierdzenia dotyczące turbin – głoszone zarówno przez zwolenników, jak i przeciwników – są zasadne? Przyjrzyjmy się powszechnym twierdzeniom, ujawniając prawdy bardziej złożone niż uproszczone narracje.

Powiązane: Ustawodawstwo dotyczące energetyki wiatrowej i blokada Nawrockiego. Analitycy: Turbiny spotykają się z nieuzasadnioną krytyką

Turbiny wiatrowe zagrażają zdrowiu i jakości życia

Częste zarzuty dotyczą nadmiernego hałasu turbin, rzekomo szkodliwych emisji infradźwięków, migotania światła i zakłóceń elektromagnetycznych. Takie argumenty podsycają lokalny opór i kształtują retorykę opozycji. Jak uzasadnione są te obawy?

Polityka odsunięcia ma na celu minimalizację rzeczywistych utrudnień dla okolicznych mieszkańców. Żaden racjonalny zwolennik nie sugeruje nieograniczonego rozmieszczania turbin w pobliżu domów – określone strefy buforowe mogą zniwelować większość negatywnych skutków, które same w sobie są często wyolbrzymiane. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Adama Mickiewicza (opublikowane w marcu 2024 r. w czasopiśmie Humanities & Social Sciences Communications) ujawniają, że poziom hałasu turbin jest porównywalny z ruchem pojazdów, bez mierzalnych zaburzeń funkcji poznawczych. Badanie sugeruje, że czynniki psychospołeczne – uprzedzenia i negatywne przekonania – mogą w większym stopniu wyjaśniać dyskomfort niż bodźce fizyczne.

Raport Polskiej Akademii Nauk z 2022 roku pt. „Farma wiatrowa w środowisku człowieka” dodatkowo obala mity dotyczące zagrożeń ze strony turbin. Według naukowców emisje infradźwięków są związane ze zjawiskami naturalnymi, takimi jak burze czy rutynowa praca urządzeń. Jeśli chodzi o migotanie światła lub pola elektromagnetyczne, PAN nie znalazł wystarczających dowodów na ich negatywny wpływ na zdrowie.

Dla wyjaśnienia – bliskość pozostaje kluczowa. Bezpośrednie sąsiedztwo może powodować rzeczywisty dyskomfort, ale PAN potwierdza, że 500 metrów zapewnia bezpieczny próg hałasu poniżej 35 decybeli.

Turbiny powodują śmiertelność ptaków

Zderzenia z łopatami turbin zagrażają gatunkom ptaków, potencjalnie destabilizując ekosystemy. Chociaż energia wiatrowa nie jest neutralna ekologicznie, jej wpływ na środowisko przewyższa paliwa kopalne. Turbiny stwarzają mniejsze ryzyko niż konwencjonalne źródła energii.

Ptaki drapieżne, takie jak myszołowy i orły, są narażone na zwiększone ryzyko. Ograniczanie ryzyka opiera się na wyborze optymalnej lokalizacji, opartej na mapowaniu wrażliwości ptaków – narzędziach rekomendowanych przez Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków – w celu identyfikacji stref nieodpowiednich. Operatorzy turbin mogą wykorzystywać systemy detekcji wspomagane sztuczną inteligencją do zatrzymywania łopat w okresach wysokiego ryzyka. Oceny środowiskowe zapobiegawczo rozwiązują te problemy. Dla porównania, koty domowe są przyczyną znacznie większej liczby zgonów wśród ptaków rocznie.

500 metrów: uniwersalna norma europejska?

Prawie przyjęcie przez Polskę zasady 500-metrowego odsunięcia w 2023 roku ponownie zaogniło spory dotyczące rozbudowy energetyki wiatrowej. Zwolennicy argumentowali, że taka odległość zmaksymalizuje potencjał odnawialnych źródeł energii i dostosuje Polskę do unijnych celów dekarbonizacji. Czy ten pomiar jest niezbędnym punktem odniesienia?

Niezupełnie. Przegląd Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej podkreśla różnorodność przepisów: Portugalia, Francja i Rumunia wymagają 500 metrów, podczas gdy Włochy i Anglia odpowiednio 700 i 800 metrów. W Niemczech obowiązują normy od 500 do 1000 metrów, a w Szkocji 1000 metrów. Na hiszpańskich Wyspach Kanaryjskich dopuszczalne jest 400 metrów.

Przepisy krajowe często uwzględniają parametry hałasu i wysokość turbiny, a nie stałe odległości. Chociaż 500 metrów optymalizuje potencjał rozwoju, lokalna demografia i wzorce użytkowania gruntów wpływają na standardy. Co kluczowe, autonomia gmin – uwzględniająca głosy mieszkańców – była kluczowym, a jednocześnie pomijanym aspektem polskiej debaty legislacyjnej.

500 metrów: najwyższy priorytet deweloperów?

Początkowo kluczowa dla dyskusji politycznych, uwaga branży uległa zmianie. Nowoczesne turbiny (do 6 MW) wymagają większych przesunięć – 600-700 metrów – w celu dostosowania do obowiązujących przepisów polskich. Obecne przeszkody obejmują wydłużony okres wydawania pozwoleń (5-7 lat), który można rozwiązać poprzez jednoczesne uzyskanie pozwoleń środowiskowych i przestrzennych. Zawetowane przepisy miały na celu usprawnienie procesów biurokratycznych i ułatwienie modernizacji turbin. O ile 500 metrów oferowało korzyści, o tyle obecnie priorytetem sektora jest efektywność proceduralna.

Polska: wysypisko przestarzałych niemieckich turbin?

Krytycy zarzucają Niemcom wykorzystywanie Polski jako rynku zbytu dla wycofanych z eksploatacji turbin, powołując się na wcześniejsze próby złagodzenia ograniczeń wiekowych. Grupy branżowe wcześniej sprzeciwiały się importowi przestarzałego sprzętu, powołując się na obawy dotyczące bezpieczeństwa i nieefektywności. Ewolucja rynku sprawia, że ta kwestia traci na znaczeniu: moc turbin w Polsce w 2024 roku wyniesie średnio 3,3 MW, przewyższając starsze modele. Pojawiają się perspektywy krajowej produkcji, ponieważ Famur Gearo licencjonuje technologię produkcji, co potencjalnie umożliwi produkcję turbin w całości wyprodukowanych w Polsce. Prognozy wskazują, że do 2030 roku lądowa energetyka wiatrowa mogłaby wygenerować 80 miliardów złotych w lokalnych łańcuchach dostaw i stworzyć 97 000 miejsc pracy .

Energia wiatrowa gwarantuje tańszą energię

Po weta urzędnicy ubolewali nad utraconymi możliwościami oszczędzania, powołując się na szacunki dotyczące redukcji o 10-20 zł/MWh na każdy dodatkowy GW mocy wiatrowej. Podczas gdy odnawialne źródła energii obniżają ceny hurtowe poprzez niskie koszty operacyjne, opłaty systemowe (modernizacja sieci, dotacje dla starszych odbiorców) równoważą oszczędności dla konsumentów. Rachunki mogą się ustabilizować, a nie zmniejszyć , pomimo roli wiatru w dynamice cen rynkowych.

Powiązane: Ceny towarów spadają, rachunki nie. Oto dlaczego.

Opozycja społeczna blokuje energię wiatrową

Nawrocki przedstawił weto jako społeczny nakaz przeciwko turbinom, powołując się na lokalne protesty. Jednak sondaże przeczą tej narracji: 55,8% poparło ustawę o odległości, osiągając szczyt na poziomie 62% na obszarach wiejskich (najlepsze lokalizacje turbin). Według More In Common Polska 64% respondentów popiera farmy wiatrowe, a 53% akceptuje lokalne instalacje. Co ciekawe, 49% wyborców PiS poparło te projekty. Dane sugerują, że Nawrocki przesadził z wyrażaniem sprzeciwu.

Powiązane: Turbiny wiatrowe w Twojej okolicy? Mieszkańcy mogą otrzymać do 20 000 zł. Koalicja planuje dużą zmianę.

Dziękujemy za przeczytanie tego artykułu. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Google News. Szymon Majewski

Dziennikarz w Business Insider Polska

Więcej artykułów tego autora Udostępnij artykuł Biuletyn Bądź na bieżąco z informacjami ze świata biznesu i finansów Zapisz się

Najpopularniejsze w BUSINESS INSIDER

Gospodarka

Morskie farmy wiatrowe kosztują Polskę coraz więcej. Eksperci odpowiadają, co dalej.

dzisiaj 09:42 Szymon Majewski Tylko u nas Economy

To będzie największa inwestycja Fundacji Tadeusza Rydzyka. Zajrzałem za kulisy.

dzisiaj 09:00 Mateusz Madejski Gospodarka

Po polskich drogach jeździ już 100 000 samochodów elektrycznych. Coraz więcej z nich jeździ na wodorze.

wczoraj 20:31 Jacek Frączyk Gospodarka

Chinooki zastąpią Apache'y. Ministerstwo rozważa renegocjację zakupu śmigłowców od USA.

wczoraj 19:40 Jacek Frączyk Gospodarka

Berlin ma problem. Jeszcze większy, niż kanclerz się spodziewała.

wczoraj 18:55 kuni Gospodarka

Nowy podatek turystyczny. Popularny cel podróży Polaków będzie droższy.

wczoraj 17:13 Jacek Frączyk Gospodarka

Administracja Trumpa blokuje budowę duńskiej farmy wiatrowej. „Nakaz wstrzymania prac”

wczoraj 15:40 Jacek Frączyk Gospodarka

Obniżka stóp procentowych? To sygnalizuje prezes Rezerwy Federalnej

Piątek 16:39 Filip Madejski Gospodarka

Ukraiński atak na rurociąg Przyjaźń.

Piątek 15:47 Grzegorz Psujek Gospodarka

Złe dane z niemieckiej gospodarki. W tym tempie nadrobimy zaległości w 12 lat.

Piątek 13:47 Jacek Frączyk Gospodarka

Znana polska sieć debiutuje na Słowacji

Piątek 13:28 Mateusz Madejski Gospodarka

Narodowy Bank Polski ponosi ogromną stratę. Winny jest silny złoty.

Piątek 12:59 Gospodarka

Polska gospodarka wychodzi z problemów. Znaczna poprawa w turystyce i przemyśle.

Piątek 12:06 Jacek Frączyk Gospodarka

Rezerwy bankowe pozostaną bezpieczne. Ministerstwo Finansów nie planuje podatku

Piątek 11:17 Grzegorz Psujek Gospodarka

Ministerstwo Finansów jest pod presją. Budżet może wymagać poprawek.

Piątek 10:35 Grzegorz Psujek Gospodarka

Dobrobyt Polaków spada. Tylko inflacja może nas uratować.

Piątek 09:32 Jacek Frączyk Gospodarka

Trump podnosi cła, Amerykanie zapłacą więcej za napoje

Piątek 08:52 Natalia Szewczak Gospodarka

Nawet Rosja ma już dość niektórych chińskich produktów. Handel zwalnia.

Piątek 06:17 Huileng Tan Gospodarka

W Chinach powstaje gigant stoczniowy. Jego skala jest bezkonkurencyjna.

Piątek 06:08 Chris Panella Gospodarka

Ministerstwo Finansów zapowiada nowe opłaty. Za te produkty zapłacimy więcej.

Czwartek 17:48 Grzegorz Psujek Gospodarka

Rynek pracy się ochładza. Eksperci omawiają konsekwencje, nie tylko dla pracowników.

Czwartek 14:52 Damian Słomski Gospodarka

UE i USA osiągnęły porozumienie w sprawie ceł. Zmiany będą miały moc wsteczną.

Czwartek 13:50 Grzegorz Psujek Gospodarka

„Mocny początek”. Minister Domański i ekonomiści komentują dane gospodarcze

Czwartek 13:12 Damian Słomski Gospodarka

Polacy są w lepszym nastroju podczas zakupów. Podchodzą z większym optymizmem do cen.

Czwartek 11:39 Damian Słomski Gospodarka

Cięcie kosztów: Brytyjczycy zamykają Agencję Kosmiczną

Czwartek 11:38 Mateusz Madejski Gospodarka

Ważne dane z polskiej gospodarki. Jak radzi sobie przemysł i budownictwo?

Czwartek 10:09 Damian Słomski Gospodarka

Tak płacą w średnich i dużych firmach. Nowe dane są rozczarowujące.

Czwartek 10:03 Damian Słomski Gospodarka

Tak Orlen zarabia. Podwyżki są ogromne.

Czwartek 07:53 Mateusz Madejski Gospodarka

Kradzieże paliwa paraliżują place budowy. Trwa dochodzenie.

Czwartek 07:49 Mateusz Madejski Gospodarka

Polacy porzucają koszyki zakupowe. Oto dlaczego.

Czwartek 07:35 Mateusz Madejski Gospodarka

Jackson Hole i trzy kluczowe pytania: inwestorzy liczą na sygnał przełomu

Czwartek 07:17 Maciej Rudke Gospodarka

Rząd chce wyższej akcyzy na alkohol. „Branża ma problem”.

Czwartek 06:54 Mateusz Madejski Gospodarka

Wakacje na L4. ZUS nie ma litości

Czwartek 06:13 Mateusz Madejski Gospodarka

Tyle Polaków popiera ustawę o farmach wiatrowych [SONDY]

Czwartek 06:04 Mateusz Madejski Gospodarka

Kryzys demograficzny. Pięć polskich miast idzie pod prąd, ale gdzie jest najgorzej? [WYKRESY]

Czwartek 06:00 Damian Słomski Gospodarka

Polski dług publiczny wzrósł o kolejny miliard. Nowe dane Ministerstwa Finansów.

Środa 16:18 Damian Słomski Gospodarka

Prąd i gaz wracają do łask. Ceny są bardziej rynkowe, ale niekoniecznie niższe.

Środa 13:24 Jacek Frączyk Gospodarka

Inflacja w Polsce spada najszybciej w UE. W regionie tylko Czechy notują niższy wskaźnik.

Środa 11:19 Jacek Frączyk Tylko u nas Economy

Tak Ekstraklasa pomaga gospodarce. Pokazali konkretne liczby.

Wednesday 06:05 Jakub Ceglarz Gospodarka

Chińska marka pokonała Škodę w Polsce. Dostępne są nowe dane.

Wtorek 12:32 Mateusz Madejski Gospodarka

Walka z inflacją w Polsce się nie skończyła. Rada Polityki Pieniężnej może być ostrożniejsza w obniżaniu stóp procentowych.

Wtorek 12:03 Maciej Rudke Gospodarka

Rosyjska ropa może wkrótce wrócić na rynki. Inwestorzy reagują na zabiegi dyplomatyczne.

Wtorek 09:30 Maciej Rudke Gospodarka

Emisje w UE wzrosły. Polska jest w gronie krajów o najwyższych wynikach.

Wtorek 06:26 Szymon Majewski Tylko u nas Economy

Ukraina to nie wszystko. Donald Trump i Władimir Putin po cichu o tym dyskutują.

Poniedziałek 14:09 Mateusz Madejski Gospodarka

Główny wskaźnik inflacji ponownie spada. Narodowy Bank Polski (NBP) opublikował nowe dane o cenach w Polsce.

Poniedziałek 14:00 Maciej Rudke Gospodarka

Śniadanie dostarczane do domu. Polacy zmieniają swoje przyzwyczajenia.

Poniedziałek 13:06 Mateusz Madejski Gospodarka

Deficyt budżetu państwa wyraźnie rośnie. Ministerstwo Finansów traci pole manewru.

Poniedziałek 12:45 Maciej Rudke Gospodarka

Gaz z zagranicy jest znacznie droższy niż rok temu. To niepokojące dane dla polskiej gospodarki.

Poniedziałek 12:37 Jacek Frączyk

Źródło