W niedawnym indywidualnym orzeczeniu Dyrektor Krajowej Informacji Podatkowej orzekł, że przekazanie synowi środków na zakup mieszkania nie jest równoznaczne z zaspokojeniem osobistych potrzeb mieszkaniowych podatnika.
Podatnik nabył działkę, mając na uwadze przyszłość syna. Kiedy syn zdecydował się na zakup mieszkania, ojciec zabezpieczył kredyt konsumencki i podarował mu niezbędne środki. Po sprzedaży działki wykorzystał uzyskane środki na spłatę kredytu.
Darowizna z funduszy pożyczkowych i pomocy mieszkaniowej
7 marca 2019 r. podatnik wraz z żoną kupił działkę budowlaną za 70 000 zł z zamiarem późniejszego przekazania jej synowi. Po zmianie planów syna, który zrezygnował z budowy domu, podatnik zaciągnął 26 września 2022 r. kredyt konsumencki na kwotę 140 000 zł. Następnie podarował synowi łącznie 146 000 zł na zakup mieszkania. 4 października 2022 r. syn kupił mieszkanie za 180 000 zł, do którego wkrótce wprowadził się z rodziną. Następnie 21 listopada 2022 r. podatnik wraz z żoną sprzedali ww. działkę za 120 000 zł, przeznaczając uzyskane środki na spłatę zaciągniętego dwa miesiące wcześniej kredytu.
Organ podatkowy wyjaśnił, że ulga mieszkaniowa ma zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy środki są wykorzystywane do zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika . Przekazanie pieniędzy jako prezentu na potrzeby mieszkaniowe innej osoby, nawet jeśli jest ona bliskim krewnym, nie spełnia tego kryterium.
Ulga mieszkaniowa wyłącznie na „własne cele mieszkaniowe”
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochód ze sprzedaży nieruchomości może być zwolniony z podatku, jeżeli zostanie wykorzystany na własne cele mieszkaniowe podatnika w ciągu trzech lat od zakończenia roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż. Przepisy określają ostateczną listę wydatków kwalifikujących się jako realizacja własnych celów mieszkaniowych , która obejmuje między innymi:
- zakup lokalu mieszkalnego lub działki ,
- budowa, remont lub przebudowa lokalu mieszkalnego,
- spłata pożyczki zaciągniętej przez podatnika na ww. cele .
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) ocenia, że w sytuacji przedstawionej przez podatnika:
- środki uzyskane ze sprzedaży działki nie zostały wykorzystane na nabycie własnej nieruchomości podatnika ani na inne cele mieszkaniowe;
- pożyczka nie została zaciągnięta na pokrycie własnych potrzeb mieszkaniowych, lecz miała być przeznaczona na sfinansowanie prezentu dla jego syna;
- środki uzyskane ze sprzedaży działki przeznaczono na spłatę kredytu konsumenckiego, który nie był przeznaczony na pokrycie potrzeb mieszkaniowych podatnika, lecz jego syna.
Jak zauważył organ podatkowy, w świetle powyższego nie ma podstaw do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przekazanie środków pieniężnych w formie darowizny, nawet osobie bliskiej, nie spełnia wymogu „własnych celów mieszkaniowych”.
Podatnicy zamierzający skorzystać z ulgi mieszkaniowej powinni upewnić się, że ich wydatki są bezpośrednio powiązane z ich własnymi potrzebami mieszkaniowymi. Zastosowanie ulgi mieszkaniowej jest ograniczone do okoliczności, w których dochód ze sprzedaży nieruchomości jest inwestowany w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych samego podatnika. Wsparcie zakupu mieszkania dla dziecka nie spełnia tego wymogu, nawet jeśli środki pochodzą ze sprzedaży nieruchomości pierwotnie nabytej z myślą o przyszłości podatnika. Darowizna jako metoda przekazywania środków neguje bezpośrednie powiązanie wydatku z celami mieszkaniowymi podatnika.
