Nieprawidłowości przy zakupie systemu Hermes. NIK składa zawiadomienie do prokuratury

NIK złożyła zawiadomienie o nieprawidłowościach przy zakupie systemu Hermes

NIK złożyła dwa zawiadomienia do prokuratury w sprawie potencjalnych przestępstw. Dotyczy to podejrzeń o wyrządzenie szkody majątkowej oraz nieudostępnienia audytorom dokumentów związanych z systemem Hermes. W 2020 r. Prokuratura Krajowa kupiła system za ponad 15 mln zł, który ma być narzędziem wspomagającym analizę kryminalną. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar wypowiedział się na ten temat.

Najwyższa Izba Kontroli skrytykowała zarówno proces przejęcia systemu Hermes przez Prokuraturę Krajową (PK) w listopadzie 2020 r., jak i aspekty jego wykorzystania, które zostały zbadane w trakcie kontroli.

„Mimo że system do analizy danych ze źródeł publicznych kosztował ponad 15 mln zł, jego zakup został przeprowadzony bez odpowiedniego przygotowania. Nie przeprowadzono analizy potrzeb, zakresu zastosowania tego systemu ani jego konkretnych funkcjonalności” – czytamy w komunikacie prasowym.

Nieprawidłowości w przejęciu systemu Hermes. NIK składa zawiadomienie

„Ważne jest podkreślenie, że PK nielegalnie wykluczyła zastosowanie przepisów o zamówieniach publicznych podczas zakupu Hermesa, mimo że były dostępne tańsze opcje oprogramowania, które oferowały te same funkcjonalności. To nie tylko stanowiło czyn niezgodny z prawem, ale było również niezwykle nieekonomiczne i zawodne . Kontrola wykazała również, że system był wykorzystywany do wyszukiwania informacji o wybitnych politykach, lokalnych urzędnikach samorządowych, prokuratorach i osobach z sektora biznesowego” – wyjaśniono.

W ogłoszeniu wskazano, że „ Izba wysłała dwa zawiadomienia do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstw związanych z: spowodowaniem znacznej szkody majątkowej i umyślnym nieujawnieniem audytorom NIK dokumentu księgowego dotyczącego systemu Hermes”.

Hermes System. Komunikat Prokuratury

„Prokurator Prokuratury Okręgowej w Rzeszowie kontynuuje śledztwo w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa z art. 296 § 3 Kodeksu karnego oraz art. 231 § 1 Kodeksu karnego, związanego z nabyciem i wykorzystaniem w latach 2020-2023 oprogramowania dostarczonego przez izraelską spółkę NSO Group Technologies Ltd pod nazwą Hermes ” – czytamy w komunikacie.

Śledczy ujawnili, że „w okresie listopad-grudzień 2023 r. oprogramowanie Hermes zostało zastosowane w projekcie zidentyfikowanym jako „ Analiza na potrzeby stanowiska Prokuratora Generalnego w sprawie protestów wyborczych ocenianych przez Sąd Najwyższy dotyczących wyborów parlamentarnych przeprowadzonych w dniu 15 października 2023 r. i protestów referendalnych”.

Celem tej analizy było między innymi ustalenie, „ czy w mediach społecznościowych zidentyfikowano jakiekolwiek posty wskazujące na niewłaściwe działania członków komisji wyborczych dotyczące wydania kart referendalnych w dniu 15 października 2023 r. oraz czy w Internecie występowało jakiekolwiek zachęcanie do udziału w referendum lub jego bojkotu”.

„Wyniki tej „analizy” ostatecznie nie zostały wykorzystane w postępowaniu przed Izbą Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w sprawie ważności wyborów do Sejmu RP i Senatu RP (…)” – stwierdza prokuratura.

Minister sprawiedliwości Adam Bodnar skomentował sytuację. „Panie Ministrze Ziobrze, czy naprawdę zamierzał Pan, wraz z kolegami prokuratorami, unieważnić wybory z 15 października 2023 r. za pomocą analiz Hermesa? Naprawdę?” – pytał w mediach społecznościowych.

20 listopada 2020 r. Prokuratura Krajowa nabyła system Hermes do analizy danych z otwartych źródeł internetowych (OSINT) za kwotę 15,56 mln zł . Miał on być narzędziem wspomagającym analizę kryminalną. Prokuratura korzystała z oprogramowania od 19 stycznia 2021 r. do 13 marca 2024 r. W tym okresie przeprowadzono 398 analiz kryminalnych .

WIDEO: „Jazda bez trzymania” po pomorskiej drodze. Kierował nogami, patrzył przez szyberdach