Zmiana zasad dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych oraz raportowania krajowych schematów podatkowych – to jedne z najważniejszych propozycji zawartych w projekcie nowelizacji opublikowanym przez Ministerstwo Finansów.
Proponowana zmiana Ordynacji podatkowej i innych powiązanych aktów prawnych obejmuje między innymi zmianę kwoty, którą może zapłacić podmiot inny niż sam podatnik (i jego najbliższa rodzina). Obecnie inna strona może pokryć kwotę podatnika do 1000 zł, ale po zmianach kwota ta wzrośnie do maksymalnie 5000 zł .
Ministerstwo Finansów sugeruje również podniesienie limitu korekt, które organ podatkowy może dokonać z urzędu . Obecnie urzędnicy podatkowi mają prawo do zmiany zeznania podatkowego, która skutkuje zmianą zobowiązania podatkowego, nadpłaty, zwrotu podatku lub nadwyżki podatku do przeniesienia na następny okres lub kwoty straty, pod warunkiem, że wartość tej zmiany nie przekracza 5000 zł. Po zmianach zostanie ona podniesiona do 10000 zł.
Przepisy, które poruszają emocje
Ustawa obejmuje również modyfikacje przepisów dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych. Ta sprawa od dawna wywołuje znaczną reakcję emocjonalną, szczególnie wśród właścicieli firm, którzy twierdzą, że organy podatkowe często sztucznie wydłużają okres przedawnienia, który zwykle wynosi 5 lat.
„Projekt ten przewiduje zniesienie warunku nierozpoczęcia lub zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego związanego z wszczęciem postępowania karnego skarbowego w sprawie o przestępstwo skarbowe o charakterze uszczuplającym, jeżeli należność publicznoprawna podlegająca uszczupleniu lub już uszczuplona stanowi kwotę „małej wartości”, tj. do wysokości dwustukrotności minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia przestępstwa, a także we wszystkich przestępstwach skarbowych związanych z niewykonaniem zobowiązania podatkowego” – czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy.
Nowe zasady dotyczące okresu przedawnienia
Ponadto Ministerstwo Finansów zamierza „nie rozpoczynać biegu terminu przedawnienia, a jeśli już się rozpocznie, to ulega zawieszeniu od dnia złożenia wniosku o uzupełnienie lub sprostowanie decyzji o odmowie uzupełnienia lub sprostowania decyzji pierwszej instancji określającej zobowiązanie podatkowe lub stratę podatkową do dnia wniesienia odwołania lub upływu terminu do wniesienia odwołania”. W uzasadnieniu Ministerstwo wskazało, że wnioski takie składane są w celu spowodowania przedawnienia zobowiązania.
Ponadto Ministerstwo Finansów zamierza wprowadzić przepis, zgodnie z którym 5-letni termin przedawnienia zobowiązania podatkowego będzie ulegał przedłużeniu o 12 miesięcy , jeżeli podatnik w okresie krótszym niż 12 miesięcy przed upływem terminu przedawnienia złoży korektę deklaracji wskazującą na zmniejszenie kwoty podatku, zwrot lub podwyższenie jego wartości albo stratę lub podwyższenie jego wartości.
Projekt obejmuje również przepisy dotyczące raportowania krajowych ustaleń podatkowych, czyli MDR. Celem tych zmian, jak wskazano w uzasadnieniu, jest „zapewnienie maksymalnej ulgi podmiotom zobowiązanym do raportowania poprzez ograniczenie raportowania krajowych ustaleń podlegających raportowaniu”.
„W ramach projektu nowelizacji MDR nie zdecydowano się na całkowitą eliminację krajowych ustaleń (tzw. schematów podatkowych krajowych) z raportowania , lecz na ich ograniczenie w kilku obszarach. Ustawodawca, mając na uwadze minimalizację obciążeń przedsiębiorców – po dwóch latach od wdrożenia proponowanych zmian, dokona oceny wpływu raportowania „krajowych” schematów podatkowych („krajowych ustaleń podlegających raportowaniu”) na wartość dodaną uzyskiwaną przez administrację podatkową w związku z obowiązkiem przekazywania informacji o krajowych schematach podatkowych (…)” – czytamy w uzasadnieniu.
Odpis podatkowy przed terminem płatności
Wśród innych zmian zaproponowanych w Ordynacji podatkowej jest możliwość odpisania podatku przed terminem płatności . Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że ta ulga będzie „dostępna na tych samych warunkach, co obecne anulowanie zaległości podatkowych”.
„Przepis ten jest konieczny m.in. w zakresie podatków samorządowych, gdzie obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania decyzji ustalającej wysokość tego obowiązku. W przypadku podatków rocznych (majątkowych, rolnych, leśnych) podatnik obciążony podatkiem nie może obecnie skutecznie ubiegać się o ulgę w postaci umorzenia całości lub części podatku do czasu upływu terminu płatności. Musi on opóźnić złożenie wniosku o ulgę do czasu powstania zaległości, narażając się tym samym na negatywne konsekwencje, w tym odpowiedzialność karną skarbową” – czytamy w uzasadnieniu.
Proponowane prawo ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r., ale niektóre jego przepisy zaczną obowiązywać w różnych terminach.
