Przewodnik Bezpieczeństwa jest prawie ukończony. Jest opracowywany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Obrony Narodowej i Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Zatwierdzenie jest spodziewane przed wakacjami letnimi. Co będzie zawierał? 
Obecnie trwa ocena konstrukcji ochronnych zgłoszonych do Państwowej Straży Pożarnej. Na zdjęciu: schron znajdujący się w sanatorium „Orion” w Ciechocinku.
Marek Kozubal
Przewodnik jest obecnie na etapie konsultacji społecznych i przechodzi prace graficzne. – Cyfrowa wersja przewodnika ma zostać uruchomiona przed wakacjami. Początkowo planujemy wydrukować kilka milionów egzemplarzy, aby przewodnik dotarł do każdego gospodarstwa domowego w Polsce. Sposób dystrybucji jest jeszcze w trakcie ustalania – informuje nas wydział prasowy MSWiA.
Więcej szczegółów zostanie ujawnionych w odpowiedzi na zapytanie parlamentarne wiceministra Wiesława Leśniakiewicza, który odpowie na pytania Anny Gembickiej, Marka Jakubiaka i Jarosława Sachajki. Przewodnik bezpieczeństwa będzie dostępny w wersji drukowanej i cyfrowej, z opcją samodzielnego wydruku, a także z audiodeskrypcją i wersją wykorzystującą język migowy. Będzie dostępny w aplikacji mObywatel oraz na stronach internetowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Obrony Narodowej i RCB. Będzie wydany w wielu językach, w tym w wersji dla dzieci. Przewodnik ten będzie rozszerzoną edycją przewodnika RCB z 2022 r., wzorowaną na podobnych publikacjach ze Szwecji.
Trwa weryfikacja konstrukcji ochronnych zgłoszonych do Państwowej Straży Pożarnej przez samorządy i nadzór budowlany.
Co będzie zawierał Przewodnik bezpieczeństwa?
Podręcznik jest podzielony na rozdziały skupiające się na przygotowaniu, rozpoznaniu, reagowaniu, przeciwdziałaniu i współpracy w obszarach związanych z bezpieczeństwem, w tym gromadzeniu niezbędnych zapasów do przetrwania przez trzy dni, zrozumieniu klęsk żywiołowych i innych zagrożeń, a także zasadach udzielania pierwszej pomocy, ewakuacji i alarmowania społeczeństwa.
– Poradnik będzie stanowił jeden z materiałów edukacyjnych w ramach tworzonego systemu przygotowania i wzmacniania odporności społeczeństwa na kryzysy i działania wojenne – wyjaśnia wiceminister Leśniakiewicz.
Wprowadzenie przewodnika zostanie uzupełnione o kampanię informacyjno-edukacyjną dotyczącą ochrony ludności i obrony cywilnej. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji planuje również sesje szkoleniowe. Obejmą one sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze, przygotowanie do ewakuacji i przetrwanie w przypadku długotrwałych zagrożeń, ewakuację osób, zwierząt i mienia, a także współpracę z podmiotami odpowiedzialnymi za ochronę ludności, pierwszą pomoc, działania pomocowe, środki ochrony osobistej i bezpieczne schronienia w sytuacjach rzeczywistego zagrożenia. Szkolenie może zostać rozszerzone o reagowanie na dezinformację i cyberbezpieczeństwo. Sesje będą organizowane między innymi dla osób przydzielonych do mobilizacji obrony cywilnej. Obecnie takie zajęcia są organizowane dla przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej.
Ministerstwo nie ujawniło żadnych szczegółów dotyczących kosztów publikacji. Kiedy zapytaliśmy o to podczas konferencji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, poinformowano nas, że będzie ona wyceniona podobnie do lufy czołgu (potencjalnie przekraczając milion złotych, w zależności od typu), ale wydaje się to mało prawdopodobne.
Inspekcja starych schronów już trwa. Środki zostaną przeznaczone na ich renowację.
Zgodnie z informacjami Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, obecnie trwa proces weryfikacji konstrukcji ochronnych zgłoszonych do Państwowej Straży Pożarnej przez samorządy i nadzór budowlany. Oczekuje się, że inwentaryzacja zostanie ukończona do końca tego roku.
Po zakończeniu kontroli poszczególnych obiektów samorządy będą mogły wnioskować do wojewodów o środki finansowe na ich remonty i wyposażenie.
– Przekazanie środków zostanie wykonane przez Ministra Finansów na wniosek Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Obrony Narodowej w terminie 60 dni od przyjęcia przez Radę Ministrów Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej. Program ten na lata 2025-2026 został już opracowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji i skoordynowany z Ministerstwem Obrony Narodowej oraz przewodniczącym Komitetu ds. Pożytku Publicznego, Wspólnej Komisji Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz Rządowym Zespołem ds. Ochrony Ludności. Zajmie się nim Stały Komitet Rady Ministrów – dodaje ministerstwo. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji informuje, że Rada Ministrów sfinalizuje go do końca maja.
Szacunkowa wartość przyznanej dotacji z budżetu państwa przekazywanej za pośrednictwem wojewodów może pokryć do 100% kosztów zadania. MSWiA przewiduje, że na ten cel zostanie przeznaczone 0,15% PKB, z czego 80-90% trafi do województw, w tym samorządów, a pozostałe środki zostaną przeznaczone na inicjatywy ponadlokalne i strategiczne. Pierwsze dotacje na remonty schronisk zostaną przekazane samorządom nie później niż 15 lipca 2025 r., choć termin ten ostatecznie zależy od Ministra Finansów.
Jak podaje „Rzeczpospolita”, budowa nowych schronów będzie mogła się rozpocząć dopiero po uchwaleniu przepisów wykonawczych określających warunki techniczne i sposób użytkowania obiektów ochrony zbiorowej.
