„Czy uważasz, że w Polsce przed wyborami powinna obowiązywać cisza wyborcza (tak jak ma to miejsce obecnie)?” – takie pytanie zadano w badaniu SW Research dla portalu rp.pl.
W Polsce będzie obowiązywać cisza wyborcza aż do zakończenia głosowania, czyli do godziny 21:00 dnia 18 maja.
arbiter
Kampania wyborcza na prezydenta oficjalnie zakończyła się 16 maja o godzinie 23:59, a rozpoczęła się 15 stycznia opublikowaniem w Dzienniku Ustaw uchwały Marszałka Sejmu o ogłoszeniu wyborów. Wraz z zakończeniem kampanii wyborczej w Polsce wprowadzono ciszę wyborczą, która będzie obowiązywać do zakończenia głosowania w wyborach prezydenckich, czyli do 18 maja do godziny 21:00.
Jakie działania są zabronione podczas ciszy wyborczej?
W czasie ciszy wyborczej – zgodnie z art. 107 § 1 Kodeksu wyborczego – zabrania się prowadzenia agitacji wyborczej, do której zalicza się zwoływanie zebrań, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz dystrybucję materiałów wyborczych. Ponadto niedozwolone jest prowadzenie jakiejkolwiek formy agitacji wyborczej w lokalach wyborczych oraz na terenie budynku, w którym mieści się lokal wyborczy.
Cisza wyborcza rozciąga się również na Internet. Chociaż nie ma wymogu usuwania treści online, które mogą naruszać ciszę, zabronione jest jej zmienianie lub wprowadzanie nowych treści związanych z kampanią. Administratorzy forów i witryn mogą również ponieść odpowiedzialność za naruszenia ciszy i muszą zapewnić, że na zarządzanych przez nich platformach internetowych nie pojawią się żadne nowe treści kampanijne.
Konkretnym i poważnym naruszeniem ciszy wyborczej jest publikacja sondaży wyborczych lub przewidywanych wyników wyborów w okresie wyborczym. Podczas gdy angażowanie się w agitację wyborczą może skutkować karą pieniężną w wysokości do 5000 zł, rozpowszechnianie sondaży w okresie ciszy wyborczej może skutkować grzywnami w wysokości od 500 000 zł do 1 000 000 zł. Można jednak zgłaszać informacje dotyczące frekwencji wyborczej – Państwowa Komisja Wyborcza udostępnia szczegółowe informacje na temat częściowej frekwencji wyborczej w trakcie trwania głosowania.
Cisza wyborcza w Europie
W Europie, podobnie jak w Polsce, cisza wyborcza jest również przestrzegana w takich krajach jak Francja, Grecja, Hiszpania, Portugalia, Rumunia, Słowacja i Włochy. W niektórych krajach istnieje ograniczenie w publikowaniu sondaży wyborczych bezpośrednio przed wyborami – na przykład w Luksemburgu sondaże nie mogą być publikowane 30 dni przed wyborami, podczas gdy na Słowacji ograniczenie wynosi 50 dni. We Włoszech sondaże są zabronione na 15 dni przed wyborami.
Sondaż: Tylko co dziesiąty Polak sprzeciwia się ciszy wyborczej
Zapytaliśmy uczestników badania SW Research dla rp.pl, czy ich zdaniem w Polsce przed wyborami powinna być zachowywana cisza wyborcza (tak jak obecnie).
W odpowiedzi na to pytanie 76,1% respondentów odpowiedziało „tak”.
11,5% uczestników odpowiedziało „nie”.
12,4% osób nie wyraziło opinii na ten temat.
– Kobiety (83%) są bardziej skłonne poprzeć utrzymanie obecnych przepisów o ciszy wyborczej niż mężczyźni (69%). Wśród respondentów z obszarów miejskich o populacji od 20 tys. do 99 tys. osób osiem na dziesięć uważa, że obowiązujące przepisy są odpowiednie. Grupą demograficzną najbardziej skłonną do opowiadania się za zmianą przepisów są osoby o dochodach netto przekraczających 7 tys. zł (25%) – komentuje wyniki ankiety Adam Jastrzębski, starszy kierownik projektu w SW Research.
Metodologia badań
Badanie zostało przeprowadzone przez agencję badawczą SW Research wśród użytkowników internetowego panelu SW Panel w dniach 13-14 maja 2025 r. Analiza objęła próbę 800 użytkowników Internetu w wieku 18 lat i starszych. Metoda próbkowania była losowo-kwotowa. Struktura próby została dostosowana za pomocą ważenia analitycznego, aby odzwierciedlić profil demograficzny Polaków w wieku 18 lat i starszych, biorąc pod uwagę kluczowe cechy związane z tematem badania. Zmienne społeczno-demograficzne zostały uwzględnione w konstrukcji wagi.